dersiam

Dersiam

Dersiam Osmanlılarda medreselerde talebeye ders veren müderrislerin ünvanı.

Bir kimsenin dersiam olması için, okuması icab eden ilimleri bitirip icazet (diploma) alması gerekiyordu. Bunun yanında imtihandan geçerek ehliyetini ispat etmesi de şarttı. Tanınmış alimlerden ders vekilinin başkanlığında teşkil edilen heyette imtihan yapılırdı. Sultan İkinci Abdülhamid Hana kadar olan zamanda imtihan senede bir defa olurdu. Dersiam olmak istiyen hocalar heyete başvurup imtihan olurlardı.
Sonraları bunun yerine, imtihan heyetinin medreselere gidip orada imtihan etmeleri usulü getirildi. Her sene on beş kişi dersiam olarak ayrılırdı. İmtihanı kazananlara dört yıl sonra görev belgesi verilerek 200 kuruş maaş bağlanırdı. Bu maaşlar zamanla artardı. Sultan Abdülhamit II maaşsız ders okuttukları dört yıl içinde dersiamlara kendi hazinesinden dört altın lira vermeyi karar altına almıştı.

Dersiamlara belge verilip maaş bağlanınca, özel olarak verilen aylık kesilirdi. Okuttuğu talebeye icazet (diploma) veren dersiamlar için müciz (izin veren) dersiam tabiri kullanılırdı.