Fazıl Say

Fazıl Say, 14 Ocak 1970 Ankara doğumlu dünyaca ünlü besteci ve klasik müzik piyanisti. Annesi Gürgün Say, babası ise Ahmet Say'dır. Eczacı annesi Gürgün Say ile yazar-müzikolog babası Ahmet Say ayrılınca, Fazıl Say babasıyla yaşadı.

Üç yaşındayken Ali Kemal Kaya ile ritmik jimnastik ve işitme çalışmaları yaptı. Sonraki sekiz yıl boyunca Mithat Fenmen’den piyano dersleri aldı. Piyano ve kompozisyon eğitimi için Ankara Devlet Konservatuarı’a giren Say, burada Kamuran Gündemir’den piyano, İlhan Baran’dan ise kompozisyon dersleri aldı. Fazıl Say ilk eserini – bir piyano sonatı – henüz 1984 yılında, on dört yaşında, memleketi Ankara’da konservatuvar öğrencisiyken bestelemiştir. Konservatuar döneminde armoni, kontrpuan, form bilgisi, analiz, enstrümantasyon, orkestrasyon, antik modlar, Türm Müziği makamsal ve ritmik sistemleri ve caz armonisi konularında eğitim aldı. Ayrıca çağdaş müzik stilleri çalışması için üç yıl boyunca Ertuğrul Oğuz Fırat’tan dersler aldı. 17 yaşındayken kazandığı DAAD bursuyla Düsseldorf’daki “Robert Schumann Institute” e girdi. Burada David Levine’in öğrencisi oldu. 1992 -1995 yılları arasında çalışmalarını Berlin Konservatuarı’nda sürdürdü.

1994 yılında dünya birincisi olarak kazandığı “Young Concert Artists International Auditions” (Uluslararası Genç Konser Sanatçıları) yarışmasıyla birlikte kariyerine hızlı bir başlangıç yapmış oldu. Radio France Beracasa Vakfı, Paul A. Fish Vakfı, Boston Metamorphos Orkestrası, M. Clairmont Vakfı gibi kuruluşlardan ödüller aldı ve kariyerini New York’da sürdürmeye başladı.

New York Filarmoni Orkestrası, İsrail Filarmoni Orkestrası, Saint Petersburg Filarmoni Orkestrası, Baltimor Senfoni Orkestrası, BBC Filarmoni Orkestrası gibi dünyada önemli yer sahibi olan orkestralarla çalıştı, birçok önemli festivalde de performanslar gerçekleştirdi. 2003 – 2004 sezonunda “Salzburg Festival”i, New York’da gerçekleşen “Lincoln Center Festival”i, Londra’daki “Harrod’s Piano Series” ve Tokyo’daki “World Piano Series” de ilk defa dinleyiciyle buluştu. Bu konserlerde Say’a eşilk eden müzisyenler arasında Yuri Bashmet ve Shlomo Mintz vardı.

2004 yılında Maxim Vengerov ile birlikte Avrupa ve Amerika turnesine çıktı. ”Carnegie Hall”, “The Vienna Musikverein”, “The Amsterdam Concertgebouw”, The Barbican Centre” ve “Salzburg Festival”inde performanslar gerçekleştirdi.

Caz müziğine ve doğaçlamaya olan tutkusuyla 2000 yılında neyzen Kudsi Ergüner ile bir araya geldi. Kurdukları caz dörtlüsüyle St. Denis, Paris, Montpellier, Montreux Caz Festivali, Juan-les-Pins Festivali ve İstanbul Caz Festivali’nde başarılı konserler verdiler.

1991 yılında “Berlin Senfoni Orkestrası” ile “Yansıtmalar” konçertosunun premiyerini yaptı ve 1996’da Boston’da, ikinci piyano konçertosu olan “İpek Yolu” nun ilk performansını gerçekleştirdi. 2001’de Nazım Hikmet için yazdığı “Nazım” orotoryosunun ilk performansını, Ankara'da gerçekleştirdi. 2003 yılında İstanbul Festivali’nde 5000 kişilik dinleyici önünde “Metin Altıok için Ağıt” orotoryosunu sergiledi. Mozart ve Paganini’nin önemli eserlerinin piyano uyarlamalarını yaptı ve bu uyarlamalarla 2006 Şubat ayında Viyana’da bir konser verdi.

Mayıs 2005’te İsviçre'li yönetmen Hans Ulrich Schlumpf’un “Ultima Thule” filminin soundtrackini yaptı.

2012 Fazıl Say için oldukça üretken ve yoğun bir yıl oldu. Mart ayında Say’ın ney ve orkestra için bestelediği ve Burcu Karadağ’ın solist olarak yer aldığı ‘Hezarfen’ isimli konçertosunun prömiyeri şef Dan Ettinger yönetiminde Mannheim Ulusal Tiyatro Orkestrası Müzik Akademisi’nde gerçekleşti. İstanbul Müzik Festivali tarafından sipariş edilen ve Say’ın ikinci senfonisi olan ‘Mezopotamya Senfonisi’nin ilk performansı ise Haziran ayında Gürer Aykal yönetiminde Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası eşliğinde İstanbul’da yapıldı. Bundan kısa bir süre sonra, Say’ın, bir BBC siparişi olan ‘Dört Şehir’ isimli viyolonsel ve piyano sonatının dünya prömiyeri Nicolas Altstaedt ve José Gallardo tarafından City of London Festivali’nde gerçekleşti. Eylül 2012’de ise, Konzerthaus Dortmund izleyicileri Say’ın, 2011 yılında Alman şair Rainer Maria Rilke’in şiiri üzerine soprano ve piyano için bestelemiş olduğu ‘Panther’ isimli şarkının orkestra ve soprano versiyonunun prömiyerini dinleme fırsatını yakaladı. Son olarak ta ekim ayında Say’ın üçüncü senfonisi olan ‘Universe’ün prömiyer konseri, şef Ivor Bolton yönetiminde ve Salzburg Mozarteum Orkestrası eşliğinde izleyicilerin ayakta alkışlarıyla karşılandı.

2014 yılında ise Viyana Konzerthaus siparişi olan ‘Gezi Park 2’, İKSV İstanbul Müzik Festivali tarafından sipariş edilen ‘Sait Faik’, D-Marin Turgutreis Uluslararası Klasik Müzik Festivali’nin 10. yıl kutlamaları çerçevesinde bestelenen ‘Hermias – Yunus Sırtındaki Çocuk’, Musikfest Bremen tarafından sipariş edilen ‘Gezi Park 3’ ve şef Andrey Boreyko yönetiminde Birinci Dünya Savaşı 100. yıl anma törenleri kapsamında Belçika Ulusal Orkestrası’nın siparişi olan ‘Overture 1914’ isimli eserlerinin dünya prömiyerleri gerçekleşti.

Fazıl Say dünya çapında çalışmalarını sürdürmekte, hatırı sayılır orkestralar ve orkestra şefleriyle konserler vermekte, resitaller sergilemektedir. Fazıl Say’ın eserleri, günümüzün en tanınmış yayıncılarından, Schott of Mainz tarafından tüm dünyaya dağıtılmaktadır.

Fazıl Say, 1997 yılında çellist Gülyar Balcı ile evlendi. 2004 yılında boşandı. Kumru Say (d.2000) adında bir kızı vardır.

Fazıl Say, 2012’den beri beraber olduğu mimar Ece Dağıstan ile İtalya'nın Milano kentinde 25 Ocak 2019 tarihinde evlendi. 30 Kasım 2022 tarihinde boşandı.

Eserleri

Besteleri

“Prelüdler”, flüt ve piyano için (1985)

“Süit”, piyano için (1986)

“Siyah İlahiler”, keman ve piyano için (1987)

“Gitar Konçertosu”, (1987; bu yapıtı geri çekti, 1997’de gitar ve orkestra için yeni bir yapıt yazdı)

“İpekyolu”, piyano için (1989) sonradan konçertoya dönüştürüldü)

“Yansıtmalar”, keman, piyano ve orkestra için konçerto (1991)

“Nasreddin Hoca’nın dansları” (sonradan “Türk Dansları” olarak adı değiştirildi), piyano için, (1991)

“Antik Anadolu Modları Albümünden”, piyano için, (1991)

“Üç Masal”, oda orkestrası için: 12 yaylı, 6 üflemeli çalgı, arp, çelesta ve vurmalı çalgılar için (1992)

“Liszt’in si minör sonatı orkestralaması”, büyük orkestra için (1992)

“Altı Prelüd”, Debussy’nin 6 prelüdünün orkestralaması. 14 solo çalgıcı için: flüt, obua, klarnet, fagot, trompet, 2 vurmalı çalgı, piyano, gitar ve yaylılar dördülü (1992)

“Paganini’nin temaları üzerine çeşitlemeler” (modern caz stilinde) piyano için (1993)

“İpekyolu”, piyano konçertosu (1994)

“Fantazi parçaları”, piyano için (1993)

“Caz fantezileri”, piyano için (1994)

“Senfoni Konçertant”, piyano ve büyük orkestra için (1993); orkestra: 3 flüt, 3 obua, 3 klarnet, altosaksofon, 2 fagot, kontrafagot, 4 trompet, 3 trombon, tuba, 7 vurmalı çalgıcı için 27 vurmalı çalgı ve yaylılar için (14+12+12+8)

“Gitar ve Orkestra için”, gitar konçertosunun yeniden yazılışı (1996)

“İki Ballade”, oda orkestrası için (1996)

“Oda Senfonisi”, oda orkestrası için (1996)

“Kara Toprak”, piyano için, Aşık Veysel’in teması üzerine (1997)

“Gülnihal”, piyano için, Hamamizade İsmail Dede Efendi’nin teması üzerine (1997)

“Kadanslar”, Mozart’ın piyano konçertoları için kadanslar (1987 – 1996)

“Nazım Oratoryosu”, piyano, solo ses, koro ve orkestra için (2001)

“Metin Altıok için Ağıt”, piyano, solo ses, koro ve oda orkestrası için (2002 – 2003)

“Piyano Konçertosu, No:3”, piyano ve orkestra için (2001)

Kitapları

“Uçak Notaları”, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Kasım 1999

Nota Defterleri

“Schwarze Hymnen for violin and piano”, Verlag für Musik-Enzyklopaedie, 1987.

“Nasreddin Hoca'nın Dansları” (Piyano için), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1990.

“Fantezi Parçaları (Piyano için)” Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1993.

“Paganini Çeşitlemeleri (Piyano için)” Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1995.

“Sonat (Keman ve Piyano için)” Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1997.

“İpekyolu (Piyano Konçertosu)” Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1998.

Albümleri

"Wolfgang Amadeus Mozart", Warner Music France

Piano Sonata K.333 in B flat major

Variations on 'Ah, vous dirais-je, maman' K.256

Piano Sonata K.330 in C major

Piano Sonata K.331 in A major 'Alla Turca'.

"Fazıl Say", Troppenote Recordings

Piano Concerto No.2 "Silk Road"

Chamber Symphony

Two Ballades

Four Dances of Nasreddin Hodja

Fantasy Pieces

"George Gershwin", Teldec Classics International

Rhapsody in Blue

Porgy and Bess arrangements

"Igor Stravinsky", Teldec Classics International

Le Sacre du Printemps

"Johann Sebastian Bach, Teldec Classics International

French Suite N.6 BWV 817 in E major

Italian Concerto BWV 971 in F major

Prelude and Fugue BWV 543 in A minor

Chaconne in D minor (F. Busoni)

Prelude and Fugue BWV 846 in C major

"Peter Ilyich Tchaikovsky", Teldec Classics International

Piano Concerto No.1 in B flat minor

"Franz Liszt"

Piano Sonata in B minor

"Johann Sebastian Bach", Teldec Classics International

Italian Concerto BWV 971 in F major

French Suite N.6 BWV 817 in E major

Prelude and Fugue BWV 543 in A minor

"Wolfgang Amadeus Mozart"

Piano Sonata K.331

Ödülleri

Avrupa Birligi Piyano Yarışması, 1991

Genç Konser Solistleri Yarışması Avrupa Birinciliği, 1994

Genç Konser Solistleri Yarışması Dünya Birinciliği, 1995

Radio France/Beracasa Vakfi Ödülü, 1995

Paul A. Fish Vakfı Ödülü, 1995

Boston Metamorphosen Orkestrası Solist Ödülü, 1995

Maurice Clairmont Vakfı Ödülü, 1995

Telerama Ödülü, 1998, 2001

RTL Televizyonu Ödülü, 1998

Le Monde de la Musique Ödülü, 2000

Diapason d’Or ( Altın Plak ) Ödülü, 2000

Classica Ödülü, 2000

Le Monde Ödülü, 2000

Avusturya Radyo-TV Ödülü, 2001

Deutsche Phono Akademie ECHO Ödülü, 2001

Kaynak:Biyografi.info