Genco Erkal

Genco Erkal, 28 Mart 1938 tarihinde İstanbul’da Taksim’de doğmuştur. Babası Reşat Erkal, annesi Nebahat Erkal’dır. Ferit Erkal adında kardeşi vardır. Liseyi Robert Kolej'inde okuyup bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji bölümünden diploma aldı. Öğrenimi sırasında tiyatroda rol almaya başladı. 1957 yılında Genç Oyuncular Amatör Topluluğu’nu kuranlar arasındaydı.
1959 yılından başlayarak Kenterler, daha sonra Arena, Gülriz Sururi-Engin Cezzar, AST ve İstanbul Tiyatrosu'nda sahneye çıkarak, Türkiye'nin önemli özel tiyatro topluluklarında oyuncu ve yönetmen olarak çalıştıktan sonra, 1969 yılında Dostlar Tiyatrosu'nu kurdu.

Maksim Gorki, Bertolt Brecht, jean-paul-sartre, Peter Weiss, John Steinbeck, Vaclav Havel, Tankred Dorst gibi yabancı yazarların yanısıra, Aziz Nesin, Haldun Taner, Nazım Hikmet, Can Yücel, Refik Erduran, Vasıf Öngören, Orhan Asena, Behiç Ak gibi Türk yazarların oyunlarını yönetti. Roman, öykü, şiir gibi değişik türlerden tiyatroya uyarlamalar yaptı, oyunlar çevirdi.

1962′de Asena Tiyatrosu’nda. Jaroslav Hasek’in yazdığı “Aslan Asker Şvayk” oyunundaki rolüyle İlhan İskender ödülü’nü kazandı. Çeşitli ödüller kazandığı ünlü rolleri arasında Nikolay Vasilyeviç Gogol'dan Bir Delinin Hatıra Defteri, Bertolt Brecht'ten Galileo, Maxwell Anderson'dan Yalınayak Sokrates, Nazım Hikmet'ten Kerem Gibi, Can Yücel'den Can sayılabilir.

2008 senesinde kendi yazdığı ve yönettiği, 1993 yılında Sivas`ta Madımak otelinde yapılan katliamı konu alan Sivas'93 isimli belgesel tiyatro oyununu, Türkiye ve Avrupa genelinde tiyatroseverlere sundu. Bu oyunu ile Pertevniyal Lisesi tarafından 2008 yılının en iyi tiyatro ödülünü aldı.

Önemli uluslararası film festivallerinde gösterilen ve birçok ödül kazanan 1982′de Ali Özgentürk’ün “At”, 1983′te Zeki Ökten’in “Faize Hücum”, Erden Kıral tarafından 1982'de çekilmiş bir film “Hakkâri'de Bir Mevsim”, 1990 da Fehmi Yaşar tarafından çekilen “Camdan Kalp” ve uzun bir aradan sonra 2008 yılında çevrilen “Pazar-Bir Ticaret Masalı” filmlerinin baş rolünde oynadı. TRT Televizyonu için Haldun Taner'in ünlü müzikli oyunu Keşanlı Ali Destanı'nı yönetti ve oynadı.

Değişik yıllarda birçok kez "yılın en iyi erkek oyuncusu", "en iyi tiyatro yönetmeni" seçildi, yaşam boyu başarı ödülleri kazandı. 1982 yılında "At" ve 1983 yılında "Faize Hücum" filmleri ile "en iyi erkek oyuncu" dalında Antalya Film Festivali'nde iki kez Altın Portakal aldı.

1993-1998 yılları arasında, Paris'te ve Avignon Festivali'nde Fransızca da oynamaya başlayan Genco Erkal, üç Fransız yapımında rol aldı: Nazım Hikmet'ten Sevdalı Bulut, Philippe Minyana'dan Ou vas-tu Jérémie? ve Paulo Coelho'nun ünlü romanından uyarlanan Simyacı.

2009 Aydın Doğan Tiyatro Ödülü'nü kazanan sanatçı, verilen 50 bin liralık ödülü Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'ne bağışladı.

Genco Erkal halen, kurucusu olduğu Dostlar Tiyatrosu'nun sanat yönetmenliğini yapmaktadır. 19 Kasım 2010 tarihinde vizyona giren Çağan Irmak'ın senaryosunu yazdığı ve yönettiği “Prensesin Uykusu” filminde başrolde oynamıştır.

Sahnelediği ve rol aldığı oyunlardan bazıları şunlardır. “Rosen-bergler Ölmemeli” (1970), “Asiye Nasıl Kurtulur” (1972), “Şili’de Av” (1974), “Kafkas Tebeşir Dairesi” (1979), “Ağrı Dağı Efsanesi” (1981), “Galileo Galilei” (1983). “Çöl Faresi”, “Nalınlar”, “Midas'ın Kulakları”, “Keşanlı Ali Destanı”, “Bir Delinin Hatıra Defteri”

“Durdurun Dünyayı İnecek Var” , “Abdül Cambaz”, “Kerem Gibi”, “Sevdalı Bulut”, “Yalınayak Sokrates”, “Ezenler Ezilenler”, “İnsanlarım”, “Can”, “Azizname”, oyunlarıyla hafızalardan silinmedi uzun zaman.

Genco Erkal, 1974 yılında tiyatro sanatçısı Zeynep Tedü ile evlendi. Bir kaç sene sonra 1977 yılında boşandı. Ayşe (d.1975) adında bir kızı var.

Genco Erkal, 3 Eylül 2022 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC), Şahdamarım adlı oyunu sergilediği sırada aniden rahatsızlandı, sahnede yapılan ilk müdahale sonrası hastaneye kaldırıldı.

Bir süredir kan kanseri ile mücadele eden Genco Erkal, 31 temmuz 2024 tarihinde İstanbul'da 86 yaşında hayata veda etti.

Oynadığı Tiyatro Oyunları :
2021 - 2022 - Şahdamarım : Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2018 - Merhaba: Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2017 - Yaşamaya Dair : Nazım Hikmet - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2017 - Göçmenleeeer :Matei Visniec (yön.:Genco Erkal) - Kenter Tiyatrosu
2011 - Ben Bertolt Brecht : Bertolt Brecht - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2010 - Nereye Gidiyoruz : Aziz Nesin - Genco Erkal- Dostlar Tiyatrosu
2009 - Kerem Gibi : Nazım Hikmet - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2008 - Marks'ın Dönüşü : Howard Zinn - Dostlar Tiyatrosu
2007 - Sivas '93 : Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2006 - Oyun Sonu : Samuel Beckett - Dostlar Tiyatrosu
2005 - Aymazoğlu ile Kundakçılar: Max Frisch - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2004 - Buluşma : Terry Johnson - Dostlar Tiyatrosu
2003 - Fay Hattı : Behiç Ak - Dostlar Tiyatrosu
2002 - Yaşasın Savaş :Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
2001 - Yarışma : Laurent Baffie Umur Bugay - Dostlar Tiyatrosu
2000 - Oyuncu : Tankred Dorst - Dostlar Tiyatrosu
1999 - Can (oyun) : Can Yücel Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1998 - Yalınayak Sokrates : Maxwell Anderson - Dostlar Tiyatrosu
1997 - Yosma : Bertolt Brecht - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1996 - Simyacı : Paulo Coelho - Dostlar Tiyatrosu
1995 - İçimdeki Çığlık :Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1994 - Bir Takım Azizlikler : Aziz Nesin Genco Erkal- Dostlar Tiyatrosu
1993 - İnsanlarım : Nazım Hikmet Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1992 - Bir Delinin Hatıra Defteri : Nikolay Vasilyeviç Gogol - Dostlar Tiyatrosu
1991 - Sevdalı Bulut : Nazım Hikmet Mehmet Ulusoy - Dostlar Tiyatrosu
1990 - Aslan Asker Şvayk : Jaroslav Hasek Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1990 - Merhaba : Aziz Nesin Haldun Taner Nazım Hikmet Genco Erkal- Dostlar Tiyatrosu
1989 - Buruk Ezgi : Vaclav Havel - Dostlar Tiyatrosu
1988 - Üzbik Baba : Alfred Jarry - Orhan Duru - Dostlar Tiyatrosu
1987 - Bay Puntila ile Uşağı Matti : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu
1986 - Ben, Bertolt Brecht : Bertolt Brecht Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1985 - Yaz (oyun) : Edward Bond - Dostlar Tiyatrosu
1984 - Yalınayak Sokrates : Maxwell Anderson - Dostlar Tiyatrosu
1983 - Galileo Galilei : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu
1981 - Ağrı Dağı Efsanesi : Yaşar Kemal - Dostlar Tiyatrosu
1980 - Hergün Yeni Baştan : Nazım Hikmet-Aziz Nesin-Haldun Taner-Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu
1979 - Kafkas Tebeşir Dairesi : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu
1978 - Brecht - Kabare : Bertolt Brecht-Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1977 - Devrik Süleyman : Aydın Engin - Dostlar Tiyatrosu
1977 - İkili Oyun : Bilgesu Erenus - Dostlar Tiyatrosu
1976 - Gün Dönerken : Yavuzer Çetinkaya - Dostlar Tiyatrosu
1976 - Bitmeyen Kavga : John Steinbeck - Dostlar Tiyatrosu
1975 - Sabotaj Oyunu : Macit Koper - Dostlar Tiyatrosu
1975 - Ortak : Bilgesu Erenus - Dostlar Tiyatrosu
1975 - Ezenler Ezilenler : Mehmet Akan - Dostlar Tiyatrosu
1974 - Düşmanlar : Yavuzer Çetinkaya- Maksim Gorki - Dostlar Tiyatrosu -
1974 - Kerem Gibi : Nazım Hikmet - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1974 - Alpagut Olayı : Haşmet Zeybek Dostlar Tiyatrosu İşçi Kolu - Dostlar Tiyatrosu
1973 - Büyük Dümen : Art Buchwald - Dostlar Tiyatrosu -
1973 - Şili'de Av : Orhan Asena - Dostlar Tiyatrosu
1973 - Azizname : Aziz Nesin Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1972 - Abdülcanbaz : Turhan Selçuk - Mehmet Akan, Engin Ardıç, Genco Erkal, Macit Koper - Dostlar Tiyatrosu
1971 - Analık Davası : Bertolt Brecht- Mehmet Akan - Dostlar Tiyatrosu
1971 - Soruşturma : Peter Weiss - Dostlar Tiyatrosu
1971 - Zemberek : Başar Sabuncu - Dostlar Tiyatrosu
1971 - Aslan Asker Şvayk : Jaroslav Hasek - Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu
1970 - Havana Duruşması : H.M. Enzensberger - Dostlar Tiyatrosu
1970 - Asiye Nasıl Kurtulur? : Vasıf Öngören - Dostlar Tiyatrosu
1970 - Nekrasof : jean-paul-sartre - Dostlar Tiyatrosu
1969 - Rosenbergler Ölmemeli : Alain Decaux - Dostlar Tiyatrosu
1969 - Durdurun Dünyayı İnecek Var : Anthony Newley, Leslie Bricusse - Dostlar Tiyatrosu
1969 - Ha Me Ka Ha Ha Pe : Ali Tahsin - Dostlar Tiyatrosu
1966 - Durdurun Dünyayı İnecek Var : (Anthony Newley ve Leslie Biriousse) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1965 - Keloğlan : Birkan Özdemir - Ankara Sanat Tiyatrosu
1965 - Arturo-Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı : Bertolt Brecht - Ankara Sanat Tiyatrosu
1964 - Keşanlı Ali Destanı : Haldun Taner - Engin Cezzar Gülriz Sururi Tiyatrosu
1964 - Otello : William Shakespeare - Gülriz Sururi Engin Cezzar Tiyatrosu
1964 - Sırça Kümes : Tennessee Williams - Kent Oyuncuları

Filmleri :
2017 - 7YÜZ (Serhat (I.Bölüm)) (TV Dizisi)
2016 - Üvey Evlat(Kendisi) (Sinema Filmi)
2010 - Prensesin Uykusu : Çağan Irmak
2008 - Pazar, Bir Ticaret Masalı : Ben Hopkins
1990 - Camdan kalp : Fehmi Yaşar
1988 - Keşanlı Ali Destanı (Tv filmi) : Genco Erkal
1983 - Hakkâri'de Bir Mevsim : Erden Kıral - Dostlar Tiyatrosu
1982 - Faize hücum : Zeki Ökten
1982 - At (film) : Ali Özgentürk
1974 - Bir Delinin Hatıra Defteri : Tv filmi


Kaynak:Biyografi.info