Şebnem Korur Fincancı

Şebnem Korur Fincancı, Türk Tabipleri Birliği başkanıdır. Adli tıp, işkencenin saptanması ve rehabilitasyonu alanlarında uzmandır.

Şebnem Korur Fincancı, 21 Mart 1959 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Tam adı Rasime Şebnem Korur Fincancı’dır. Lise eğitimini Kadıköy Maarif Koleji’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde üniversite eğitimini tamamlayıp doktor olarak mezun oldu. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Adli Tıp’ta uzmanlık eğitimi aldı. 1987-1990 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Klasik Arkeoloji Lisans Eğitimi aldı.

1992 yılında kurulan Adli Tıp Uzmanları Derneği'nin kurucu üyeleri arasında yer alan Şebnem Korur Fincancı, 1993-1996 yılları arasında derneğin yönetim kurulu başkanlığını üstlendi. Türk Ceza Hukuku Derneği kurucu üyelerinden biridir.

Şebnem Korur Fincancı, 1997 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı oldu. 2004 yılında Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan alındı; 2005 yılında İdare Mahkemesi ve YÖK kararı ile göreve iade edildi. Ek görev olarak yürüttüğü Adli Tıp Kurumu İhtisas Kurulu Başkanlığı görevinden birkaç kez uzaklaştırıldı; kazandığı davalarla göreve geri döndü.

1996 yılında Birleşmiş Milletler Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi adına, Bosna’nın Kalesija bölgesinde toplu mezarlardan çıkarılan cesetlerin otopsi çalışmalarına katıldı. 1999 yılında, Birleşmiş Milletler tarafından işkencenin saptanmasında uluslararası standart kılavuz olarak kabul edilen İstanbul Protokolü belgesinin oluşturucuları arasında yer aldı; daha sonra, protokolün uygulanması hakkında çeşitli ülkelerde eğitimler verdi. 2000'de, İnsan Hakları İçin Hekimler'in Güney Afrika'daki uluslararası çalışmasında, 2002'de Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) Kadına Yönelik Cinsel Şiddet Araştırması ve El Kitabı çalışmalarında yer aldı.

Uluslararası İşkence Rehabilitasyon Merkezi (IRTC) adına gittiği Bahreyn’de, turist kılığına bürünerek, denizde cesedi bulunan ve polise göre boğularak ölen gencin vücudundan doku örnekleri aldı. Örnekleri Türkiye’ye getirdi ve yaptığı otopside gencin, ailesinin de iddia ettiği gibi, gözaltında işkenceyle öldürüldüğünü tespit etti.

Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü eski Müdürü Adil Serdar Saçan'ın yaptığı işkenceleri kanıtladı. Ergenekon örgütü tarafından telefonlarının dinlendiği, kişisel bilgilerinin dosyalandığı gerekçeleriyle yaptığı müdahale başvurusu kabul edildi, birey olarak Ergenekon davasının tek müdahili oldu.

Halen tahliye edilmeleri için Adalet Bakanlığı ve Adli Tıp Kurumu raporuna ihtiyaç duyan cezaevlerindeki çok sayıdaki hasta tutuklunun sorununu gündeme taşıyor; Adli Tıp Kurumu’nun bağımsız olmasının önemine dikkat çekiyor. Tepkilere rağmen, Türkiye’de yargının sağlıklı işleyebilmesi için Adli Tıp Kurumu’nun baştan aşağıya yenilenmesi gerektiğini açıkça savunuyor. Devletin işlediği insan hakları ihlalleri kendisinin görev alanına girdiği için çalışmaları, bu erki elinde bulunduranları rahatsız etse de tüm baskı ve yıldırmalara rağmen işkenceyle mücadeleden ve gerçekleri söylemekten vazgeçmiyor.

Şebnem Korur Fincancı, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’nda, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde adli tıp lisans ve yüksek lisans dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü’nde yüksek lisans ve doktora tez danışmanlığı yaptı.

'Barış İçin Akademisyenler'in 'Bu suça ortak olmayacağız' bildirisine imza attığı için 2 yıl 6 ay hapis cezası aldı. 2019 yılında İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndaki görevinden zorunlu emekli oldu.

İngilizce, Almanca ve Klasik Yunanca bilen Şebnem Korur Fincancı, aynı zamanda 2003 yılından bu yana Evrensel gazetesi köşe yazarıdır.

Şebnem Korur Fincancı, Türk Tabipleri Birliği, İstanbul Tabip Odası, Türk Patoloji Derneği, Forensic Science Society (İngiltere), Académie Internatıonale de Médecine Légale et de Médecine Sociale, International Academy of Legal Medicine, New York Academy of Sciences, İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesi Cezaevleri Çalışma Grubu, Association de Droit Penale Internationale, Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu ve benzeri kurumlarda görev yapmıştır.

Şebnem Korur Fincancı, 2009 yılından beri Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın (TİHV) başkanlığını yürütüyor.

Şebnem Korur Fincancı, 20 Haziran 2016 tarihinde Sınır Tanımayan Gazeteciler'in Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve yazar Ahmet Nesin ile birlikte Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla başlatılan "bir günlük nöbetçi genel yayın yönetmenliği" kampanyasına katılması nedeniyle "terör örgütü propagandası yapmak" suçlaması ile tutuklandı. Mahkeme gerekçe olarak, "üç kişinin gazetenin genel yayın yönetmenliğini üstlendikleri tarihlerde yayımlanan haber içerikleri ve görsellerde silahlı terör örgütü PKK/ KCK veya bu örgüte bağlı alt yapılanmaların propagandası mahiyetinde yazılar yazıldığı, örgüt adına suç işleyen, güvenlik güçleriyle çatışan kişilerin övüldüğünün anlaşıldığı" belirtildi. 30 Haziran 2016'da Erol Önderoğlu ile birlikte tahliye edildi.

20 Ekim 2022 tarihinde Medya Haber TV'de katıldığı programda, "Türk Silahlı Kuvvetlerinin kimyasal silah kullandığını" söylediği iddia edildi. İlgili açıklamaları kamuoyunda tepki çekti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hakkında "terör örgütü propagandası yapmak" ve "Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni, devletin kurum ve organlarını aşağılamak" suçlarından hakkında soruşturma başlatıldı.

26 Ekim 2022 tarihinde Türk Tabipleri Birliği Başkanı Şebnem Korur Fincancı, “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla İstanbul'da gözaltına alınarak Ankara'ya götürüldü.

Şebnem Korur Fincancı, sosyal medyada dolaşıma giren ve teröristlere ait olduğu iddia edilen görüntüleri izlediğini ve incelediğini belirterek, şunları söylemişti:
“Belli ki sinir sistemini doğrudan tutan toksik gazlardan, zehirli gazlardan, kimyasal gazlardan biri kullanılmış durumda. Tabii çok çeşitli kimyasal silahlar var. Her ne kadar kullanılması yasak olsa da ne yazık ki bu yasaklanmış silahların çatışmalarda kullanıldığını da görüyoruz. Böyle bir iddia ortaya çıktığında nasıl araştırma yapılacağının da Minnesota Protokolü’yle ele alınması gerekiyor. Bağımsız heyetlerce bu bölgelerde inceleme yapılması bir zorunluluk.”

27 Ekim 2022 tarihinde Ankara emniyetteki işlemlerinin ardından Ankara Adliyesi’ne sevk edilen Şebnem Korur Fincancı, Ankara Adliyesi 3. Sulh Ceza hakimliğince tutuklandı. 11 Ocak 2023 tarihinde İstanbul 24.Ağır Ceza Mahkemesi'nce görülen davada 2 yıl 8 ay 15 gün hapis cezasına çarptırarak tahliyesine karar verdi.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, ayrıca TTB Merkez Konseyi ve Şebnem Korur Fincancı'nın kuruluş amaçlarına aykırı faaliyette bulundukları gerekçesiyle görevlerine son verilmesi ve yerlerine yenilerinin seçilmesi talebiyle davaname hazırlayarak, Ankara 31'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderdi. Ankara 31'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen davanın 30 Kasım 2023 tarihinde görülen duruşmasında görevden alınmaları istenen TTB Merkez Konseyinin üyeleri ile avukatları katıldı. Hakim, bu duruşmada dosyanın karara bağlanacağını söylemesi üzerine avukatlara söz verdi. Avukatlar, başsavcılığın TTB Merkez Konseyinin görevden alınması talebinin reddedilmesini istedi. Kararını açıklayan hakim, TTB Merkez Konseyi yönetiminin düşürülmesine hükmetti.

Bazı ödülleri:
1997 - IRCT Bent Sorensen Grant
1999 - İstanbul Üniversitesi Uluslararası Bilime Katkı Belgesi
2000 - İstanbul Tabip Odası Sevinç Özgüner İnsan Hakları, Barış ve Demokrasi Ödülü
2000 - Diyarbakır Tabip Odası Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü
2000 - Açık Sayfa Barış, Demokrasi ve Hukuka Katkı Ödülü
2000 - International People’s Lawyers Eminent Person Grant
2001 - BEKSAV Ödülü
2014 - Lider Kadınlar ödülü
2014 - Hrant Dink Ödülü
]

Kaynak:Biyografi.info