Zühtü Müridoğlu

1933 yılında, beş ressam (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino) ve bir heykeltıraş Zühtü Müridoğlu tarafından kurulan sanatçı birliği D Grubu’nun kurucuları arasında yer aldı.

Zühtü Müridoğlu, 26 Ocak 1906 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası cami imamı Hafız Mehmet Efendi’dir. Cezayirli Hasan Paşa İlkokulu ve Kasımpaşa Numune Rüştiyesi'nde eğitim gördü. Kabataş İdadisi'ndeki eğitimini tamamlamaz; bir süre çeşitli mesleklerde çalışır. On yedi yaşındayken Muhsin Ertuğrul'un Ferah Tiyatrosu'nda çalıştı. Ancak yeteneğinin olmadığını düşünerek tiyatrodan ayrıldı. 1924 yılında girdiği Sanayi-i Nefise Mektebi (şimdiki Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi) heykel bölümünde 1928 yılında mezun oldu. Kazandığı bursla 1928 yılında Fransa'da Paris’e gönderildi.

Zühtü Müridoğlu, Paris’de ondan öce gitmiş olan arkadaşı Ali Hadi Bara'yı buldu ve onun tavsiyeleri ile Paris'te özel okul bir olan Collarossi Akademisi'nde, yapıtlarını sevip beğendiği sanatçı Marcel Gimond atölyesine yazılıp çalışmaya başladı. 1932 yılı Ocak ayı başında İstanbul’a döndü.

Zühtü Müridoğlu, 1932 yılı Nisan ayında Samsun Lisesi'nde resim öğretmenliğine atandı. 4 yıl burada çalıştı. 1932 yılı Eylül ayında Gülhane Parkı girişindeki Alay Köşkünde, arkadaşları ve hocalarından oluşan bir grup ile ilk sergisini açtı.

1933 yılında, beş ressam (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino) ve bir heykeltıraş Zühtü Müridoğlu tarafından kurulan sanatçı birliği D Grubu’nun kurucuları arasında yer aldı.

Zühtü Müridoğlu, 1936 yılında İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde, Müzeler Genel Müdürlüğü bünyesinde İstanbul Heykel ve Mulaj Atölyesi Şefliği görevinde bulundu. Müzeden ayrılarak 1939 yılında yeni açılan Ankara Üniversitesi Gazi Eğitim Enstitüsünde Resim-İş Bölümü’nde görev aldı ve burada 1950’ye kadar dekoratif sanatlar ve modelaj hocalığı yaptı. Daha sonra Mahir Tomruk’tan boşalan Heykel Bölümü Şefliğine atanmıştır. Daha sonra Akademi'ye atanarak orada öğretim üyesi oldu. 1950 yılından sonra ilk soyut heykellerini yapmaya başladı. 1969 yılında profesör oldu. 13 Temmuz 1971 tarihinde emekliye ayrıldı.

1947-1949 yılları arasında Müridoğlu yeniden Paris'e gider. Bu dönemde soyut sanata yönelir.

Barbaros Anıtı, Zühtü Müridoğlu’nun Ali Hadi Bara ile birlikte yaptığı; Beşiktaş'ta ünlü Osmanlı amirali Barbaros Hayreddin Paşa'nın hatırasına 1944 yılında dikilen bronz dökümden yapılmış anıttır. Kaide üzerindeki kabartmaları Zühtü Müridoğlu, figürleri Ali Hadi Bara yapmıştır.

Zühtü Müridoğlu, Ali Hadi Bara ile beraber 1941-1943 yılları arasında Beşiktaş'taki Barbaros Anıtı'nı, Zonguldak'taki atlı Mustafa Kemal ATATÜRK ve İsmet İnönü heykelini yaptı.

Ali Hadi Bara - Zühtü Müridoğlu, Zonguldak Atlı Atatürk Heykeli, 1946

Zühtü Müridoğlu, 1953'te Londra Çağdaş Sanatçılar Enstitüsü tarafından düzenlenen uluslararası heykel yarışmasında "Bilinmeyen Siyasi Esir" adlı yapıtıyla ödül kazandı. 1953 yılında Anıtkabir'in büyük merdiveninin batı yanındaki (sol taraf) kabartmaları (Başkomutanlık Meydan Savaşı konulu) yaptı. Doğu tarafındakileri (sağ taraf) (Sakarya Meydan Savaşı konulu) heykeltıraş İlhan Koman yapmıştır. 1965 yılında Büyükada, Muş Atatürk anıtlarını, daha sonra Sivas Atatürk anıtı ve İstanbul Eyüp Sultan'da Atatürk heykellerini de yapmıştır. Yurt içinden ve dışından çok sayıda ödül almıştır.

Zühtü Müridoğlu, yurtiçinde açtığı sergilerden başka, Venedik ve San Paolo bienallerine katıldı. Yapıtları üç kez Paris’teki Rodin Müzesi’nde, ayrıca Çağdaş Uluslararası Heykel Sergisi’nde yer aldı. Birçok anıt projesinde derece kazandı. 1940 yılındaki 11. Devlet Resim ve Heykel Sergisi’nde birincilik, 1956’daki 17. Resim ve Heykel Sergisi’nde ikincilik ödüllerini aldı.

1966 yılındaki 5. Tahran Bienali’nde İran Sanat ve Kültür Bakanlığı’nın heykel ödülünü kazandı.

1977 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Sedat Simavi Ödülleri kapsamında Plastik Sanatlar dalında; Cevat Dereli "Mevlana" isimli yağlıboya tablosu ile ve Zühtü Müritoğlu "Soyut ağaç heykeli" ile Sedat Simavi ödülünü paylaştı.

1981’de de Atatürk Sanat Armağanı Zühtü Müridoğlu’na verildi ve aynı yıl Kültür Bakanlığı Başarı Ödülünü (1981) kazandı.

Çok sayıda sergi açmıştır. Birçok yapıtı İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde sergilenmektedir

1980'lerde de figüratif ve soyut çalışmalarını birlikte sürdürdü. Taş, ahşap, alçı, bakır, demir gibi çok çeşitli malzemeler kulandı. Anıt heykelleri arasında Anıtkabir'in büyük merdivenin batı yanındaki kabartma (1953), Büyükada'daki "Atatürk Anıtı" (1965), Muş'taki "Atatürk Anıtı" (1965) bulunmaktadır.

Zühtü Müridoğlu, 21 Ağustos 1992 tarihinde İstanbul’da 86 yaşında ölmüştür.

Başlıca eserleri:
Ali Hadi Bara ile İstanbul’da Barbaros Anıtı (1942) ve Zonguldak Atlı Atatürk ve İnönü anıtları (1946), Erkek Başı (İstanbul resim ve Heykel Müzesi), Oturan Kadın (ay.y), Anıtkabir Alçak Kabartmaları (1953), Bakır Kabartma (Anıtkabir’den, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi), Yaşamak (ağaç; a.y.), ikizler (ağaç; ay.y), Büyükada Atatürk Anıtı (1965), Muş Atatürk Anıtı (1965),

Kaynak:Biyografi.info