Celal Şengör

Dünyaca ünlü olan Türk jeoloji profesörü, yazar.
Ali Mehmet Celâl Şengör, 24 Mart 1955 tarihinde, İstanbul’da dünyaya geldi. İlkokula Şişli Terakki İlkokulunda başladı. 1973 yılında Robert Koleji’ni, 1978 yılında New York Eyalet Üniversitesi’ni başarıyla bitirdi ve jeolog ünvanını aldı. Aynı üniversitede, 1979 yılında master, 1982 yılında doktorasını tamamladı.

Doktorasını tamamladıktan sonra Türkiye’ye geri dönen Şengör, 1981 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi, Maden Bölümü’nde asistan olarak görev yapmaya başladı. 1982'de de State University of New York at Albany'den doktora aldı. 1984 yılında Londra Jeoloji Cemiyeti'nin Başkanlık Ödülü'nü, 1986'da TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazandı. 1986 yılında, İTU Maden Fakültesinde, Genel Jeoloji bölümünde doçent oldu.

1988'de Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi'nden şeref bilim doktoru unvanına sahip oldu. 1990 yılında Academia Europaea'ya kabul edilden Celal Şengör, aynı yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir üyesi, 1991 yılında ise Avusturya Jeoloji Derneği şeref üyesi oldu. Yine 1991 yılında Kültür Bakanlığı'nın Bilgi Çağı Ödülünü kazandı. 1992 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Genel Jeoloji Anabilim Dalı'nda profesörlüğe yükseldi. Bir yıl sonrasında ise Türkiye Bilimler Akademisi’nin kuruculuğunda bulundu ve Tübitak Bilim Kurulu üyesi oldu.

Celal Şengör, ileri seviyede İngilizce, Fransızca ve Almanca bildiğini ifade ederken; Felemenkçe, İtalyanca, Portekizce, İspanyolca ve Osmanlı Türkçesini okuyabildiğini de söylemiştir.

Fransa, İngiltere, Avusturya ve A.B.D.’de misafir öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunan Şengör, A.B.D. Ulusal Bilimler Akedemisi’ne üye olan ilk Türk bilim-insanı oldu. Yapısal jeoloji ve tektonik alanlarında çalışmaları ile dünyaca ünlü olan Şengör, bu konularda 175 makale ve 6 bilimsel eser kaleme almıştır.

1997-1998 yılları arasında, Cumhuriyet Gazetesi’nde Zümrütten Akisler adı altında yazdığı deneme yazıları, Zümrütname adı altında kitaplaştırılmıştır. Şengör, ulusal ve uluslararası pek çok dergide editörlük ve yayın kurulu üyeliği görevlerinde bulunmuştur.

Celal Şengör, 1986 yılında Oya Maltepe ile evlendi. 1989 yılında H. C. Asım Şengör adında bir oğlu doğmuştur.

Kitapları
Bilimin Büyüsü (İnkılap Kitabevi, 2019) Bilgiyle Sohbet Popüler Bilim Yazıları (2017)
Bir Toplum Nasıl İntihar Eder? (Ka Kitap, 2016)
Cehennemdeki Üniversiteliler (Ka Kitap, 2016)
Newton neden Türk değildi?(Ka Kitap, 2015)
Aptalı Tanımak (Ka Kitap, 2015)
Bilgiyle Sohbet - Popüler Bilim Yazıları (İş Bankası Kültür Yayınları, 2014)
Dahi Diktatör (Ka Kitap, 2014)
99 Sayfada İstanbul Depremi, İş Bankası Kültür Yayınları, 2006
Yaşamın Evrimi, İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 2004
Zümrüt Ayna: Bilimsel Düşünce Üzerine Denemeler, Yapı Kredi Yayınları 2003
Hasan Ali Yücel ve Türk Aydınlanması, TÜBİTAK Yayınları, 2001
Deprem Kuşağı Deprem Nedir? Ne Değildir Çeviri: Celal Şengör, Doğan Kitapçılık, 2000
Zümrütname, Yapı Kredi Yayınları 1999

Aldığı Ödüler
[1984] Londra Jeoloji Cemiyeti, Başkanlık Ödülü
[1986] TÜBİTAK, Bilim Ödülü
[1988] Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi, Şeref Bilim Doktoru (Docteur ès sciences honoris causa)
[1991] Kültür Bakanlığı, Bilgi Çağı Ödülü
[1994] Fransız Fizik Cemiyeti ve École Normale Supérieure Vakfı, Rammal Madalyası
[1998] Collège de France Madalyası
[1999] Londra Jeoloji Cemiyeti, Bigsby Madalyası
[2010] Guztav-Steinman Madalyası
[2017] Arthur Holmes Madalyonu
[2017] Mary C. Rabbitt Jeoloji Tarihi ve Felsefesi Ödülü
[2020] Eduard-Suess Madalyası (2020)


Kaynak:Biyografi.info