Esrar Dede
Esrar Dede Biyografisi
Esrar Dede, 1748 yılında İstanbul Sütlüce’de doğmuştur. Asıl adı Mehmed’dir. Babası Ahmed-i Bî-zebân Mevlevî idi. Esrar Dede de tasavvuf muhitinde yetişti ve iyi bir tahsil gördü; Arapça, Farsça, Latince ve İtalyanca öğrendi. Galata Mevlevîhanesi şeyhi Hüsn ü Aşk şairi Şeyh Galip’in müridi ve yakın arkadaşı idi. Şeyh Galip Esrar Dede’yi Kazancı Dedeliğe yükseltmişti. Esrar Dede şeyhinden tasavvufî, ilmî ve edebî sahada son derece istifade etti.
Esrar Dede’nin ailesine, çocukluğuna ve gençlik yıllarına dair fazla bilgi yoktur. Çok iyi bir eğitim gördüğü eserlerinden kolayca anlaşılabilmektedir. Arapça ve Farsça başta olmak üzere Rumca, Latince ve İtalyanca bilirdi. Dile olan ilgisi ve kabiliyetini, Lûgat-ı Tilyan isimli bir Türkçe - İtalyanca sözlük yazmış olmasından da anlıyoruz.
Bir tasavvuf şairi olan Esrar Dede, ince ruhludur. Yer yer anlaşılması güç mısralar söylemekle beraber duygularını saf ve sade dille anlatmıştır. Şiirlerinde Sâbit, Nâbî ve Fehim’in etkileri görülür. Şeyh Galip, Arzî Dede ve Fasih Dede’ye nazîreler yazmıştır.
Genel olarak Esrâr Dede arı ve yalın bir dil kullanırdı. Şiirlerinde Mevlevîliğe ve Mevlana'ya olan sevgisine sık sık yer vermiştir. Şiirlerindeki tasavvuf etkisi barizdir.
Şiirlerini topladığı Dîvân'ı en önemli ve bilinen eseridir. Bu da, 1841 yılında "Divan-ı Belağat-unvân-ı Esrâr Dede Efendi" ismiyle yayımlanmıştır.
Mevlevî şairlerinin hayatlarını ve şiirlerinden örnekleri barındıran, Esrâr Dede Tezkiresi olarak da anılan "Tezkire-i Şu'ârâ-yı Mevlevîyye" bir diğer ünlü eseridir.
Esrar Dede, 29 Ocak 1797 tarihinde İstanbul’da 49 yaşında ölmüştür. Galata Mevlevîhanesinde gömülüdür.
Eserleri :
1 - Divan (Dîvân’da, 14 kaside, 23 musammat, 264 gazel, 25 kıta, 148 rubai, 5 beyit, mesnevi şeklinde yazılmış 4 şiir manzumeden oluşmaktadır.)
2 - Tezkire-i Şuâra-yı Mevleviye (Esrar Dede 217 Mevlevî şairinin biyografisini ihtiva eden tezkireyi Şeyh Galip’in isteği üzerine kaleme almıştır.)
3 - Lugat-ı Talyân (yarım kalmış İtalyanca-Türkçe lügat)
4 - Mübareknâme-i Esrâr (“Fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbında nazmedilen 145 beyitlik bu mesnevide şair Mevlevîlik’le ilgili çeşitli hususlar üzerinde durmaktadır. )
5 - Fütüvvetnâme-i Esrâr (“Fâilâtün mefâilün feilün” kalıbında nazmedilen ve fütüvvet, fütüvvet ehli vb. konuların işlendiği 176 beyitten meydana gelen mesnevi divanının sonunda neşredilmiştir. )
Eserlerinden Örnek :
Gazel (Gece Kandilli'de)
Gece Kandilli’de gök kandil olup ol meh-rû
Mâhitab eyleyerek eyledi azm-i Göksu
Ol şehen-şâh-ı hüsn basdı kadem şevketle
Hele Beylerbeyi’nin başına devletdir bu
Boğaz içinde bu şeb mey vererek muğbeçeler
İtdi sâgar gibi lebrîz bizi tâ-be-gelû
Gel çelipa içün itme bizi hicrana dûçar
Nola İstavroz’a gitme bu gice kâfir-hu
Subha dek eyleyelim şevk ile zevk-i mehtâb
Mestdir çeşm-i siyeh meste yeter bu uyku
Yardan sana şu peymâne ki ihsân oldu
Mihr-i dîdâr idi Esrar sabaha karşu
Saye-i Hazret-i Galib’de Boğaz içre bu şeb
Zevk-i min tahtil enhar idi bana her su
Kaynak:Biyografi.info
Esrar Dede için yapılan aramalar
Esrar Dede, Esrar Dede biyografi, Esrar Dede hayatı, Esrar Dede özgeçmişi, Esrar Dede hakkında, Esrar Dede doğum yeri, Esrar Dede fotoğraf, Esrar Dede video, Esrar Dede resim, Esrar Dede kimdir?, Esrar Dede kaç yaşında?, Esrar Dede nereli, Esrar Dede memleketi
- Efe Tuncer Bugün
- Marty Feldman Dün
- Prenses Fevziye 27 Nisan
- Lokman Hekim 26 Nisan
- I. Fuad 25 Nisan
- Koca Yusuf Paşa 24 Nisan
- Ahmet Kürsat Öçalan 23 Nisan
- Mehmet Ali Yılmaz 161
- Efe Tuncer 143
- Musavat Dervişoğlu 140
- Lokman Hekim 131
- Vahe Kılıçarslan 123
- Karolina Protsenko 121
- Melek Baykal 116
- Güner Namlı 106
- Nihal Menzil 103
- Murat Özsoy (ekonomist) 98
- Nazım Salur 88
- Emre Kocadağ 74
- Yıldız Tilbe 71
- Recep Tayyip Erdoğan 70
- Ahmet Kasım Han 69
- Murat Özsoy (ekonomist) 98
- Karolina Protsenko 121
- Andre Rieu 67
- Ahmet Kasım Han 69
- Lokman Hekim 131
- Lütfullah Ağcadağ 54
- Tom Cruise 56
- Nazım Salur 88
- Murat İde 60
- Gülben Ergen 59