Hıristiyan

Hıristiyan

Hristiyan (hıristiyan) kelimesi Türkçe'ye İngilizce Hristiyan kelimesi olan "Christ-ian" kelimesinden geçmiştir. Ancak esasen Antik Yunanca'daki "Χριστός" kelimesi İngilizce'deki ve Türkçe'deki Hıristiyan kelimesinin kökeni sayılmaktadır.

Yunanca'daki "Χριστός" kelimesi ise İbranice'deki "משיחא" kelimesinin Yunanca karşılığıdır. İbrani dilinde "משיחא" kelimesi ise; Tanrı'nın görevlendirmek üzere seçtiği kişilerin, kutsal yağ ile kutsanmasını, göreve hazır olduklarını, göreve başladıklarını, yetkilendirildiklerini ifade eden, Türkçe telaffuzu "Maşiah", Türkçe karşılığı "Mesih" olan kelimedir.

Bu kelime ilk olarak Anadolu'nun Antakya şehrinde, Hıristiyan olmayan yerli halk tarafından, Yahşuah (İsa) Mesih'e inanan cemaatleri nitelemek için kullanılmıştır. Khristos olarak adlandırılan İsa'ya inananlara ilk olarak Antakya'da Hristiyan (Χριστιανός Khristianos) denmeye başlanmıştır. inancında; Yahşuah (İsa) Mesih'in öğretilerine yürekten bağlı şekilde inanan ve yaşamında uygulayan, uygulamaya çalışan kişileri ifade etmek için kullanılır.

Hıristiyanlar kısaca ifade edilirse; Yahşuah (İsa) Mesih'in öğreti ve uygulamalarına inanırlar. İnancın başlangıç noktası; Yahşuah'ı Mesih olarak, yani yeri göğü yaratan tek tanrı YHVH'nin Oğlu (ruhsal öz anlamında), yani YHVH'nin Yeşaya kitabı, 40. bölüm, 3. ayetten 10. ayete kadar olan metinde bahsedilen YHVH'nin yüceliği olarak, yani Tanrı olarak kabul etmektir.

Hıristiyanlar buna kısaca "Yahşuah'a (İsa) iman etmek" derler. Kendi aralarında birbirlerine "imanlı" olarak hitap ederler. Hristiyanlar, İsa Mesih'in öğreti, uygulama ve yaşamının birincil olarak İncil'de anlatıldığına inanırlar. İkincil olarak ve yorum olarak ise Kilise Babaları denilen, havarilerin yetiştirip "Elçisel Yetki" ile atadığı, ilk kiliseye önderlik etmiş kişileri kabul ederler.

Genel olarak Hristiyan mezhepleri üçe ayrılırlar; Katolik, Ortodoks ve Protestan.

Hristiyan ibadeti kamoyunda genellikle "Pazar günleri kiliseye gitmek, rahiplere günah çıkartmak" olarak bilinse de, bu çok dar bir anlamı ifade eder. Herşeyden önce Hıristiyan ibadeti birincil olarak yüreğe dayalıdır. Eğer kendine Hıristiyan diyen kişi, yüreğinde doğru hislere ve düşüncelere sahip değilse, yaptığı eylemler her ne kadar doğru, güzel ve iyi de görünse Tanrı katında geçersizdir. İbadet her zaman, her yerde, tüm aklı, tüm yüreği ve tüm eylemleriyle Tanrı'yı memnun etme amaçlı olarak meydana gelen düşüncesel, ruhsal, eylemsel hareketler, düşünceler ve hisler bütünüdür. Pazar günleri kiliseye gitmek, vaftiz olmak, dua etmek, rahiplere günahları itiraf etmek ise az önce bahsettiğimiz bütünün kısmi parçaları, bazı sonuçlarıdır.

Hristiyanlık inancı nasıldır?
hristiyan hristiyanlik İncil'in Markos kitabının, 12. bölümünün 29. ayetinden 33. ayetine kadar olan bölümde anlatıldığı üzere; Hristiyanlık inancındaki en büyük buyruk; Tanrı (Elohim) olan YHVH'yi tüm gücümüzle, tüm aklımızla, tüm yüreğimizle sevmektir. İkincisi ise komşumuzu kendimiz gibi sevmektir. Burada kullanılan komşu kelimesi; "kendinden başka herkes" anlamındadır. İncil'de yer alan Yahşuah (İsa) Mesih'in sözlerine göre tüm Kutsal Yasa ve Peygamberlerin sözlerinin özeti budur. Tüm inanç bu temel öğreti üzerine kuruldur; Sevgi. Hristiyanlık inancını diğer inançlardan ve dinlerden ayıran bir farklılık ise "lütuf" öğretisidir. Hristiyanlık inancına göre kişi kendi düşünce, eylem ve ruhsallığı ile kendi kendini kurtaramaz. Kurtuluş insanın başarısı değil, Tanrı'nın işidir. Tanrı Mesih'in çarmıhta yaptığı kurbanlık kefareti sayesinde günahlar Tanrı katında affedilmektedir.

Hristiyanlar Hz. İsa'nın Tanrı'nın oğlu ve Eski Ahit'te geleceği müjdelenen Mesih olduğuna inanırlar. Hristiyanların tümü olmasa da kayda değer bir kısmı teslis inancına sahiptir. Bu inanca göre Hz. İsa, hem Tanrı, hem insan, hem de kutsal ruhtur. Hristiyanlığın inanç sistemi ve ibadetleri İsa tarafından; 1. yüzyılda, Roma İmparatoru Tiberius'un iktidarında Filistin'de ortaya konmuş, havarileri ve diğer takipçileri tarafından öğretilerek yayılmıştır.

Hristiyanlığın kökenleri en azından, MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu yönetimindeki İsrail'e değin uzanır. Hristiyanlık, temel olarak Yahudilik üzerine kurulmuş ve daha sonraları Tarsuslu Pavlus'un da etkisiyle müstakil bir din olarak gelişmiştir. Hristiyanlığın kutsal kitabı olan Kitab-ı Mukaddes'in Yahudiliğin kutsal kitabı olan Tanah'ı içinde barındırdığı göz önüne alınırsa Hristiyanlığın erken döneminde Hristiyanlık ve Yahudilik arasındaki bağ daha net anlaşılacaktır.

Hz. İsa (MÖ 4 – MS 30-33), Hristiyanlıktaki temel figürdür. Doğum ve ölüm tarihleri ile ilgili olarak kimi tarihçiler ve araştırmacılar farklı görüşler belirtirler. Hristiyan teolojisinde İsa'nın kimliğini inceleyen dal Kristoloji olarak bilinir. Tanrı olarak adlandırır. Hristiyanlıkta Nasıralı İsa olarak da bilinir. Hristiyan kaynaklarında ve yer yer Kur'an'da İsa Mesih olarak anılır. Hayatı ile ilgili başlıca kaynaklar Kanonik İncillerdir.

İsa, Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye eyaletinde, kendisi de bir Yahudi olan Meryem'den dünyaya gelmiştir. Hristiyanlıkta ve İslam'da, mucizevi bir şekilde babasız dünyaya geldiği kabul edilir. Marangoz, öğretmen ve şifa dağıtıcıdır. Hristiyanlıkta, "Halkı isyana teşvik etmek" suçlamasıyla Yahudi din adamlarının baskısı ve Roma İmparatorluğu'nun Yahudiye valisi Pontius Pilatus'un emriyle çarmıha gerildiği kabul edilir.