Washington DC
Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri'nin başkentidir. DC kısaltmasının açılımı "District of Columbia" (Kolumbiya Bölgesi)'dir. Maryland ve Virginia eyaletlerinin arasında yer alır. Kendi başına bir eyalet değildir ve hiçbir eyaletin sınırları içinde yer almaz. Doğrudan federal devlete bağlıdır.
Beyaz Saray, ABD Kongresi, ABD Yüksek Mahkemesi, Dünya ülkelerinin büyükelçilikleri, kabine sekreterlikleri (bakanlıklar) gibi bütün federal kurumlar bu kentte yer alır.
Amerika Birleşik Devletleri'nin başkentinin herhangi bir eyaletin sınırları içinde yer almasının o eyalete çok büyük bir ayrıcalık sağlayacağı düşüncesiyle bu kent District of Columbia denilen özel statüde bir bölge olarak kabul edilmiştir. Kentin belediye başkanı vardır; ama valisi yoktur. Kenti kongrede temsil eden kongre üyesi bulunur; ancak bu kongre üyelerinin oy hakkı bulunmamaktadır. Benzer bir şekilde bölgeyi temsil eden senatör bulunmamaktadır. Bu açıdan Washington, DC kenti, dünyada başka örneği bulunmayan bir statüye sahiptir.
Bölge sakinlerinin 1961 yılında Anayasa'nın 23'üncü maddesinde yapılan değişikliğine kadar Başkan seçimlerinde de oy hakkı bulunmuyordu.
Nacotchtank olarak bilinen bir Algonkin halkının yaşadığı Anacostia Nehri etrafındaki bölgeye Avrupalılar ilk kez 17. yüzyılda geldi. Ancak, Nacotchtank halkı büyük ölçüde 18. yüzyıl başlarında bölgeden taşındı.
James Madison 23 Ocak 1788'de yayınlanan "Federalist No. 43" kitabında yeni federal hükümetin bakım ve güvenliğini sağlamak için bir ulusal başkent olması gerektiğini savundu. Beş yıl önce, bir grup ücretsiz asker Philadelphia'da Kongre üyeleri toplantıdayken kongreyi kuşattı. 1783 Pennsylvania İsyanı olarak bilinir, olay ulusal hükümetin güvenlik ihtiyacı için hiçbir eyalete güvenmemesi gerektiğini vurguladı.
ABD Anayasası 1. Madde 8. Bölüme göre bölge (10 mil kareyi aşmayacak) belirli eyaletlerin feragat etmesi ve Kongre'nin de kabul etmesi sonucu kurularak ABD hükümetinin merkezi olmuştur." Ancak, Anayasa başkent için bir konum belirtmemiştir. 1790 Uzlaşması olarak bilinen, James Madison, Alexander Hamilton, ve Thomas Jefferson'ın anlaşmalarına göre federal hükümet Güney ABD'de yeni ulusal başkent kurulmasına karşılık her eyaletin Bağımsızlık Savaşından kalan borçlarını ödeyecek.
9 Temmuz 1790'da Kongre Potomac Nehri yakınlarında ulusal başkent kurulma yasası olan Residence Yasasını geçirdi. Tam yeri yasada imzası bulunan Başkan George Washington tarafından 16 Temmuz'da belirlendi. Maryland ve Virginia eyaletleri tarafından feragat edilen arazide oluşturulan federal bölgenin ilk şekli her iki tarafta 10 mile (16 km) ve toplam 100 milkare (260 km2)dir.
Önceden var olan iki yerleşim bölgeye dahil edildi: 1751'de kurulan Georgetown, Maryland limanı ve 1749'da kurulan Alexandria, Virginia şehri. 1791–92 boyunca, Andrew Ellicott ve Benjamin Banneker adındaki özgür Afrika kökenli Amerikalı astronomu da içeren birkaç yardımcısı, federal bölge sınırlarını belirledi ve her mil noktasına, çoğu hala duran, sınır taşları koyuldu.
Yeni bir "federal şehir" Georgetown'ın doğusunda Potomac'ın kuzey kıyısına inşa edilmişti. 9 Eylül 1791'de başkentin inşaatını denetleyen üç komiser şehrin adını Başkan George Washington'ın onuruna verdiler. Federal bölge o zamanlarda Birleşik Devletler'in şiirsel adı olan Columbia olarak adlandırıldı. Kongre Washington'daki ilk toplantısını 17 Kasım 1800'de yaptı.
Kongre'den bölgenin ve federal hükümetin özel denetiminde olan tüm yerlerin resmi olarak nasıl düzenleneceğinin belirtildiği 1801 Organic Yasası geçti. Ayrıca, bölge tüzel kişiliği olmayan iki ilçeye (county) ayrıldı: Potomac'ın doğusunda County of Washington ve batısında County of Alexandria. Yasa geçtikten sonra, bölgede yaşayan vatandaşlar artık Maryland ya da Virginia sakinleri olarak kabul edildi, bu nedenle Kongrede kendilerini temsil hakları sona erdi.
24-25 Ağustos 1814'te 1812 Savaşı sırasında Britanya kuvvetleri Washington'ın yakılması olarak bilinen bir baskınla başkenti işgal etti. Kongre Binası, Hazine ve Beyaz Saray yakıldı ve saldırı sırasında tahrip edildi. Çoğu hükümet binaları hızlıca yenilendi; ancak, Kongre Binası bu sırada büyük ölçüde yapım aşamasındaydı ve 1868 yılına kadar şu andaki görünümüne kavuşamadı.
Washington, DC, ABD'nin doğu kıyısının orta Atlantik bölgesinde yer alır. Columbia bölgesi retrosesyonuna göre şehir, 1,590 km² si toprak ve 180 km²si (10.16%) su olmak üzere toplam 1,770 km²dir. Bölge kuzeybatıda Montgomery County, Maryland, doğuda Prince George's County, Maryland, güney ve batıda ise Arlington ve Alexandria, Virginia ile çevrilidir.
Potomac Irmağı bölgenin Virginia ile olan sınırını oluşturur ve iki büyük kolu vardır: Anacostia Nehri ve Rock Creek. Tiber Creek, bir zamanlar National Mall'dan geçen doğal bir suyolu, 1870'li yıllarda yer altına kapatılmıştır. Dere ayrıca 1815'ten 1850'lere kadar şehirden Anacostia Nehrine geçişe izin veren, şu an doldurulmuş Washington City Canal'ın bir parçasıydı. Washington'daki Atlantic Seaboard düşme hattının yukarısında (kuzeybatı) yer alan Chesapeake ve Ohio Canal Georgetown'da başlar ve 19. yüzyıl boyunca Potomac Nehrinin Great Falls'unu atlatmak için kullanılırdı.
Bölgedeki en yüksek doğal yükselti deniz seviyesinden 125 m yüksekteki yukarı kuzeybatı Washington'da bulunan Fort Reno Park'tır. En alçak nokta ise deniz seviyesindeki Potomac Nehri. Washington'un coğrafi merkezi kuzeybatıda 4. ve L caddelerinin kesişiminin yakınlarındadır. Bir şehir efsanesinin aksine, Washington ıslah edilmiş bir bataklığın üstüne kurulmamıştır, ancak sulak alanlar su boyunca araziyi kaplıyordu.
Bölge şehrin toplam alanının yaklaşık %19'u kadar 30.206 km² park alanına sahip, bu ABD şehirleri içindeki en yüksek ikinci yüzde. Ulusal Park Hizmeti, ABD hükümetinin sahip olduğu 36.915 km² şehir arazisini idare eder. Şehri ikiye bölen bir dere vadisi boyunca 150 km uzanan Rock Creek Park kuzeybatı Washington'da bulunan 7.098 km²'lik bir kentsel ormandır. 1890'da kuruldu, ülkenin dördüncü en eski millî parkıdır. Rakun, geyik, baykuş ve çakalları da içeren birçok bitki ve hayvan türleri çeşitliliğine ev sahipliği yapar. Diğer Ulusal Park Hizmetleri özellikleri C&O Canal National Historical Park, National Mall and Memorial Parks, Theodore Roosevelt Island, Columbia Island, Fort Dupont Park, Meridian Hill Park, Kenilworth Park and Aquatic Gardens, ve Anacostia Park'ı içerir. DC Parklar ve Rekreasyon Dairesi şehrin 3.6 km² atletizm ve oyun alanlarına, 40 yüzme havuzuna, ve 68 rekreasyon merkezine bakar. ABD Tarım Bakanlığı kuzeydoğu Washington'da bulunan 1.805 km² ABD Ulusal Arboretumunu işletir.
Washington Ilıman dönencealtı iklimi bölgesinde (Köppen: Cfa) yer alır ve dört ayrı mevsim gözükür. Bölge soğuğa dayanıklılık endeksine göre şehir merkezi yakınlarında 8a bölgesinin, ve şehrin diğer yerlerinde 7b bölgesinin içinde yer alır, bu ılıman bir iklimi gösterir.
İlkbahar ve sonbahar sıcak, kış ise yıllık ortalama 39 cm kar yağışı ile serindir. Kış sıcaklıkları Aralık ayı ortalarından Şubat ayı ortalarına kadar ortalama 3.3 °C civarındadır. Yazlar sıcak ve nemlidir. Temmuz ayında günlük ortalama 26.5 °C sıcaklık ve günlük ortalama %66 nispi nem ortalama bir insanı rahatsız edebilir. Yazın sıcaklık ve nem kombinasyanı çok sık fırtına getirir, bazıları bazen alanda kasırga oluşturur.
Kar fırtınaları Washington'a ortalama her dört ila altı yılda bir etki eder. En şiddetli fırtınalara "nor'easter" denir, genellikle ABD'nin Doğu Sahilinin büyük bölümünü etkilerler. Kasırgalar (ya da kalıntıları) bazen yaz sonu ve sonbahar başında kısmen şehrin iç konumuna doğru bir alan izler ama Washington'a gelene kadar genellikle zayıflar. Potomac Nehri seli, ancak, suların yükselmesi, fırtına kabarması, ve yüzey akışının bir kombinasyonu sebebiyle olur. Georgetown'da büyük maddi hasarlara neden olmasıyla bilinir.
Şu ana kadar en yüksek hava sıcaklığı 20 Temmuz 1930 ve 6 Ağustos 1918'de 41 °C olarak kaydedilmiştir. En düşük hava sıcaklığı ise 1899 Büyük Kum Fırtınası sırasında 11 Şubat 1899'da −26 °C olarak kaydedilmiştir. Tipik bir yıl boyunca, şehir ortalaması 37 gün 32.2 °C veya daha üstü ve 64 gece donma noktasında ya da altındadır.
Washington, DC kenti bir başkent olması nedeniyle diplomatik ve siyasi açıdan büyük bir önem taşır. Dünyaca ünlü Smithsonian Institution'a bağlı 10 müze ve bir hayvanat bahçesi burada bulunur. Smithsonian'dan başka, her yıl çok sayıda ziyaretçi ağırlayan dünyaca ünlü, birçok ücretsiz müze daha vardır. Ülkenin en saygın gazetelerinden biri olan Washington Post bu kentte yer alır. Ayrıca Washington D.C Afroamerikalıların çoğunlukta olduğu (~%60) bir kenttir.
Washington, DC konumu itibarı ile kendi başına çok dar bir alanı kapladığı için, şehir merkezinde çalışanların büyük çoğunluğu sırasıyla Virginia, Maryland ve Batı Virginia eyaletlerinde yaşar. Günlük araba trafiği olarak New York'tan sonra ABD'nin en yoğun olan bölgesi olan Capital Area'nın merkezi konumunda bulunmaktadır. Şehre ulaşımı kolaylaştırmak için I-495 ve I-395 yolları şehrin büyük bir kısmını dışarıdan dolaşırlar.
Washington mimarisi büyük ölçüde değişiklik gösterir. 2007 yılında Amerikan Mimarlar Enstitüsü'nün "Amerika’nın Favori Mimarlık Listesi"nde yer alan ilk 10 binadan altısı Columbia Bölgesi'nde yer alır. Bunlar Beyaz Saray, Washington Ulusal Katedrali, Thomas Jefferson Anıtı, Amerikan Kongre Binası, Abraham Lincoln Anıtı ve Vietnam Şehitleri Anıtı'dır. Neoklasik, Georgian, gotik ve modern mimarlık stillerinin hepsi bu altı yapıda ve Washington'daki birçok önemli yapıda yansıtılmıştır. Kayda değer istisnalar Eisenhower Executive Office Building gibi Fransız İkinci İmparatorluk stilindeki binalardır.
Washington şehir merkezi dışında mimari stiller daha değişiktir. Tarihi binalar öncelikle Queen Anne, Châteauesque, Richardsonian Romanesque, Georgian revival, Beaux-Arts ve bir çeşit Victorian stilleri ile tasarlanmıştır. Sıra evler özellikle İç Savaş'tan sonra gelişen bölgelerde belirgindir ve tipik olarak Federalist ve geç Victorian tasarımlarıdır. Georgetown'ın Eski Taş Evi 1765'te inşa edildi. Buna şehrin ayakta duran en eski orijinal binasıdır. 1789'da kurulan, Georgetown Üniversitesi Romanesque ve Gothic Revival mimarisi özelliklerinin karışımını gösterir. Ronald Reagan Building yaklaşık 3.1 milyon kare feet (288,000 m²) alanıyla bölgedeki en geniş binadır.
Smithsonian Institute: Bir müze değil, 14 müzeyi toplayan kapsamlı bir enstitüdür. Bu müzeӀerin 13 tane Washington'da, bir tanesi de New York'ta yer aӀır. Enstitü, müzelerde sadece yüzde biri sergilenen, 75 milyonun üzerinde sanatsal ve bilimsel esere sahiptir. Bütün müzelere giriş ücretsizdir.
Washington’da üç hava limanı hizmet vermektedir. Dulles Havaalanı şehir merkezinden 42 kilometre uzaklıktadır ve şehire ulaşmanız 45 dk. alır. Baltimore - Washington Uluslararası Havaalanı’ndan da yaklaşık aynı zamanı gerektirir. Şehire en yakın olan Ronald Reagan Havaalanı’ndan 15 dakikada şehir merkezine ulaşabilirsiniz. Tüm limanlarda özel otobüs servisi mevcuttur. Diğer bir alternatif ise uçaktan iner inmez araba kiralaması olabilir. Şehir içinde ise Metrorail metro sistemi kullanmak en iyi seçimidir.
Washington tüm büyük profesyonel erkek sporlarından takımı olan 12 ABD şehrinden biri ve bir büyük profesyonel kadın takımına da ev sahipliği yapıyor. Washington Wizards (Ulusal Basketbol Birliği), Washington Capitals (Ulusal Hokey Ligi), ve Washington Mystics (Kadınlar Ulusal Basketbol Birliği) Chinatown'daki Verizon Center'da oynar. 2008'de Güneydoğu DC'de açılan Nationals Park Washington Nationals'a (Beyzbol Birinci Ligi) ev sahipliği yapar. DC United (Birinci Futbol Ligi) RFK Stadyumu'nda oynar. Washington Redskins (Ulusal Amerikan Futbolu Ligi) Landover, Maryland'daki FedExField'da oynar.
Kardeş şehirler
Washington, DC'nin on üç resmi kardeş şehir anlaşması vardır. Listedeki şehirlerden George Washington'ın atalarının evini bulunduran Washington kasabasını içeren Sunderland dışındakiler başkenttir. Paris ve Roma tek kardeş şehir politikalarından dolayı "partner şehir"dir
Bangkok, Tayland
Dakar, Senegal
Pekin , Çin
Brüksel, Belçika
Atina, Yunanistan
Paris, Fransa
Pretoria, Güney Afrika
Seul, Güney Kore
Akra, Gana
Sunderland, İngiltere
Roma, İtalya
Ankara, Türkiye
Brasília, Brezilya
- Süleyman Saim Tekcan Bugün
- Reshad Strik 16 Aralık
- Derya Uluğ 15 Aralık
- Balım Sultan 12 Aralık
- Charles Leclerc 10 Aralık
- Aka Gündüz Temur 09 Aralık
- Vahit Karaarslan 08 Aralık
- John Napier 630
- Harika Avcı 340
- Mustafa Taviloğlu 179
- Ercument Karacan 158
- Tansu Polatkan 139
- Hasan Cemal 125
- Haldun Solmaztürk 99
- Osman Müftüoğlu 94
- Nevzat Demir 90
- Semiramis Pekkan 68
- Türkan Şoray 63
- Demet Akalın 59
- Füsun Demirel 57
- Çağrı Doğanay 56
- Süleyman Saim Tekcan 55
- Hasan Cemal 125
- Mustafa Taviloğlu 179
- Osman Müftüoğlu 94
- Haldun Solmaztürk 99
- Çağrı Doğanay 56
- Demet Akalın 59
- Tansu Polatkan 139
- Ercument Karacan 158
- Semiramis Pekkan 68
- Abdullah Çatlı 54