Bakü
Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.
2006 yılında faaliyete geçen Bakü Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın (BTC) çıkış noktasıdır. Bakü Limanı, Hazar Denizi'nin en önemli limanıdır. Şehirde tiyatro, kütüphane, sinema ve diğer kültürel mekânlara sık rastlanır. Lonely Planet'in sıralamasına göre, Bakü, gece hayatı için dünyanın en önemli on gidilecek yerinden biridir.
Azerbaycan ekonomisinin gelişmesiyle, 2000'li yılların başından itibaren şehrin dört bir köşesinde, birçok yeni alan inşa edilmiştir. Yeni altyapılarıyla (binalar, mahalleler, sokaklar, restoranlar ve diğer mağazalar) Bakü hızla değişmektedir.
Resmî istatistiklere göre 2014'teki Bakü şehir nüfusu 2.181.800'dür. Kentin banliyöleri de dahil olduğu zaman şehrin toplam nüfusu yaklaşık 3.125.000 kişiye ulaşmaktadır, yani Azerbaycan nüfusunun üçte biri bu şehirde yaşamaktadır.
Bakü 2015 Avrupa Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapmıştır. 2017'de ise 2017 İslami Dayanışma Oyunları'na ev sahipliği yapmıştır. Hem de Formula 1'e ev sahipliği yapmaktadır.
Tarih
Bakü'nün tarihi eski devirlere uzanır. Abşeron arazisinde bulunmuş arkeolojik buluntular buranın eski yaşama yeri olduğunu ispatlar. Pirallahı, Zığ Gölü etrafı, Şüvelan, Merdekan, Binegedi, Emircan ve benzeri yerlerde milattan önce 3-1’inci bin yıllara ait arkeolojik malzemeler bulunmuştur.
Bakü şehrinin ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Bazı araştırıcılar Bakü'yü Kaytara (Kankara), Albana, Baruka v.b. ile özdeşleştirirler. Bakü'de bulunmuş 5-7. yüzyıllara ait Sasani hazinesi o devirde buranın yaşama yeri olduğunu gösterir. 5-6. yüzyıllarda Bakü, Bağavan ve Ateş-i Bakvan diye adlandırılır. Arap kaynaklarında (10. yüzyıl) "Bakuye", "Bakuh", "Baku", Rus kaynaklarında (15. yüzyıl) "Baka", Safeviler devri Farsça kaynaklarda "Badükübe" olarak geçiyor.
Bakü'nün iklimi karasal iklimdir. Kışları soğuk ve yağmurlu veya kar yağışlıdır, yazları ise sıcak ve kuraktır. Fakat güney kısımlarında hava yazın serin, kışın ise ılık ve yağışlıdır. Bu nedenle güney bölümünün bir kısmı ormanlıktır.
Bakü’nün Neyi Meşhur? Azerbaycan’ın kalbi sayılan Bakü lüks arabaları ve bakımlı insanlarıyla insanı başka bir dünyaya götürüyor. Bakü petrolüyle, Hazar Denizi’nin tam ortasındaki bayrağıyla, parklarıyla, havyarıyla ve zerdüştlerin tapınağıyla meşhurdur. Öncelikle petrol kokan bu şehrin benzin fiyatları bizim ülkemizin benzin fiyatlarından 8 kat daha ucuzdur. Bakü Hazar Denizi’nin tam ortasında olan dünyanın en büyük bayrağına sahiptir. Bayrağın yüksekliği yüz atmış iki santimetre, çapı üç metre ve ağırlığı iki yüz yirmi ton, göndere çekilen otuz beş metreye yetmiş metre boyutundaki bayrağın ağırlığı ise üç yüz elli kilodur.
Böyle güzel bir yapıt dünyanın da dikkatini çekmiş ve bu bayrak direği, dünyanın en büyük bayrak direği olarak iki bin dokuzda Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiştir. Bakü’nün meşhur yiyeceği havyarı satın almak isterseniz yüz gramını dutyfreeden iki yüz elli dolara, şehir merkezinden iki yüz dolara alabilirsiniz. Bakü’nün çok eski yerleşim yeri olarak bilinen Surakhani şehre otuz kilometre uzaklıkta ve Surakhani’de zerdüştlerin tapınağı bulunmaktadır.
Bakü’de Ne Yenir?
Tarihi boyunca birçok medeniyetten etkilenmiş olan Bakü’de yemekleri de bu değişimden faydalanmıştır. Azerbaycan’ın Türk mutfağına çok benzeyen kardeş ülkesi Bakü’de yeme, içme ve eğlenceyi sizler için derledik. Listenize ekleyebileceğiniz pek çok lezzet olduğunu söylemeye gerek yok.
Bakü mutfağının zengin yemeklerinin baş kahramanı ettir ama her zaman değil. Türk mutfağı gibi biraz et içeren Bakü yemekleri de oldukça iddialı.
Duşbara
Bir çorba olan Dushbara, Bakü’de çok ünlüdür. Dusbara’nın kıyma veya peynir ekleyerek pişirebileceğiniz yuvarlak şekli tercih ediliyor. Bu wonton benzeri karışım, benzersiz bir Bakü yemeği oluşturmak için başka bir çorba benzeri karışıma eklenir.
Azeri Plovu
Bakü’de özel günlerde yapılan Azerbaycan pilavı bildiğimiz pirinç pilavı gibidir. Tek fark, içine konan malzemedir. Kızarmış tavuk ve koyun eti, kuru kayısı, kuru üzüm, kestane ekleyin, dinlendirin, önce gözleri doldurun, sonra doldurun.
Bakü Baklava
Bakü baklavasına, bizim baklavamız gibi açılıp şerbeti eklendiği halde safran eklenir. Bu farklı lezzeti denemeden geçmeyin.
Piti Aşı
Piti aşısı kuzudan yapılır, nohut ve çeşitli soslarla karıştırılır ve güveçte pişirilir. Doyurucu ve besleyici özelliği ile baş döndürücü bir etkiye sahip olan Piti aşısı, soğuk kış günlerinin de vazgeçilmezidir.
Karpuz Reçeli
Azerbaycan mutfağı reçelleri ile de ünlüdür. Bakü’nün en meşhur reçellerinden biri karpuz reçelidir, her şeye reçel yapılır. İsterseniz şehirde deneyebilir, isterseniz eşinize, arkadaşınıza veya kendinize hediye olarak satın alabilirsiniz.
Levengi
Levengi doldurulmuş balık veya tavuk anlamına gelir. Etin içine salça, ceviz ve soğan dolması ile yapılan levengi, tandırda pişirildiğinde gerçek lezzetine kavuşuyor.
Şekerbura
Yumuşak bir tatlı olan Şekerbura, en güzel özel gün olan Nevruz kutlamaları için yapılır ve dağıtılır. Yemeklerle birlikte yenebilen, fındık ve şeker oranı yüksek hafif bir tatlıdır.
Baküde Gezilecek Yerler
Şirvanşahlar Sarayı
2000 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne yazılan Şirvanşahlar Sarayı, Bakü’nün iç şehir surlarının bir kısmının arkasında bulunan bir yapıdır. 1964 yılında müze olarak açılan saray, 15. yüzyılda Şirvanşahlar hanedanından Kral İbrahim Halilullah tarafından yaptırılmıştır. Müzede, kralların o dönemdeki yaşamlarından kullandıkları eşyalara kadar her tarihi eser sergileniyor. Müze haftanın her günü 10:00 – 18:00 saatleri arasında açıktır.
İçeri Şehir
2000 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan ve 2003 yılında nesli tükenmekte olan tarihi kalıntılar listesine alınan şehir içi, Paleolitik dönemden beri yerleşim yeri olarak kullanılıyor. Azeriler tarafından Eski Şehir olarak bilinen bu yer, Eski Şehir olarak da bilinir.
Kız Kalesi (Kız Kulesi)
Kız Kalesi veya Kız Kulesi, Bakü’nün en önemli tarihi ve mimari anıtlarından biridir. 13. yüzyılın en ünlü mimarlarından biri olan Mesud İbn Davut tarafından yaptırılmıştır. Kireçten yapılmış bir parçadır ve 27 metre uzunluğundadır. Kız Kulesi’nin yapımıyla ilgili çeşitli hikayeler var. Bu hikayeler büyülü atmosferi daha da çekici kılıyor. Bakü’nün sembollerinden biridir ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne yazılmıştır.
Ateşgah
Fırın, kadim Zerdüştlerin kurban yeridir ve dünyadaki üç büyük bilgenin kurban yerlerinden biridir. Kelime anlamı ateş tapınağıdır. Bakü’ye 30 km uzaklıktadır. Bakü gezilecek yerler listemizdeki belki de en büyülü yerlerden biri.
Devlet Bayrağı Meydanı
Azerbaycan halkının bayrağı ve çeşitli türbeleri şehir merkezinde yer almaktadır. Öte yandan buradaki bayrak, 162 m uzunluğuyla Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi, dolayısıyla adı yaygın olarak biliniyor. Azerbaycan ülkesi ve halkı için çok önemli bir yer olduğu için bu birlik ve beraberliğe katılmak istiyorsanız meydanda yürüyüş yapmanızı tavsiye ederiz.
Şehitler Hiyabanı
Martyr’s Lane, Bakü Savaşı’nda şehit olan Azerbaycanlı ve Türk askerlerinin mezarlarına ev sahipliği yapıyor ve 1924’ten 1990’a kadar Bolşevik yönetiminde eğlence yeri olarak kullanılmış. 1990 yılından bu yana gerçek isimleriyle anılan 15.000 şehit mezarı bulunmaktadır.
Nizami Caddesi
Champs-Elysees’in Paris’teki karşılığı Nizami Caddesi, Bakü’nün alışveriş noktalarından biridir. Tamamen kapalı cadde 3,5 kilometre uzunluğunda ve minimalist bir tasarıma sahip. Futami Caddesi dünyaca ünlü markalarla dolu ve muhteşem aydınlatması etkileyici.
Azerbaycan Halı Müzesi
1967 yılında ressam ve halı ustası Letif Kerimov tarafından kurulan dünyanın ilk ve en büyük halı müzesidir. Azerbaycan tarihinde kullanılan tüm halılar müzede sergilenmekte ve özenle hazırlanmaktadır.
Azerbaycan Ulusal Tarih Müzesi
Bakü gezilecek yerler listemizin en tarihi köşesi Devlet Tarih Müzesi. Müze, tarihi araçları kronolojik sırayla sergiliyor ve iki bölümden oluşuyor. Zeynalabdin Tağıyev’in evi ve arkeolojik eserlerin yeri olarak tek başınıza gezebileceğiniz müzeyi kaçırmamalısınız.
Yanardağ
1950’lerde bir kaza sonucu keşfedilen yanardağ, Abşeron Yarımadası’nda bulunuyor. Oldukça turistik bir yer olan şehir merkezinden yanardağa otobüsle ulaşabilirsiniz. Sürekli yanan yanardağa giderken fotoğraf makinenizi getirmeyi unutmayın.
Kobustan Milli Parkı
Kobustan Milli Parkı, Bakü’ye 64 km uzaklıktadır ve Bakü’deki turistik yerler listemizin en altındadır. Güneydoğu Kafkas Dağları’ndaki milli parkta 40.000 yıl öncesine ait taşlar bulunuyor. Bölgeyi ziyaret ederek hikayeyi öğrenebilirsiniz.
Bakü Parkları Ve Şehitliği
Bakü parklara çok önem vermektedir. Süs havuzları, banklar ve yeşillikler insanları dışarı çağırmaktadır. Ayrıca Bakü şehitliğinde Türk askerler içinde bir yer ayırmıştır. Azeri askerlerinin mezarlarında vefat eden kişinin fotoğrafı ve ismi mezar taşında etrafında çiçeklerle birlikte bulunmaktadır. Şehitliği geçtikten sonra biraz yukarıda, ateş yanan bir anıt vardır. Bu anıt Bakü’nün en tepesindedir ve bütün şehir buradan görünmektedir.
- Pavel Durov 15 Kasım
- Aleksandr Lukaşenko 14 Kasım
- Cihat Aral 11 Kasım
- Şimal 10 Kasım
- Edi Rama 09 Kasım
- Ayşe Egesoy 08 Kasım
- Victor Osimhen 07 Kasım