Aydın Arakon

Aydın Arakon, “Fosforlu Cevriye” filmiyle tanınmıştır.

Aydın Arakon, 22 Mayıs 1918 tarihinde Edirne’de doğmuştur. İttihat ve Terakki'nin Trakya Müfettişi olan babası Abdülgani Arakon (Topal Gani Bey) görevle Edirne'ye giderken, yedi aylık hamile karısı Mevhibe Arakon peşine takılmasaydı, Aydın Arakon da, ailenin öteki çocukları gibi İstanbul'da dünyaya gelecekti. Ne var ki, doğa'nın bir cilvesi, Aydın yedi aylık doğdu. Böylece, annesi tarafından bir Molla Gürani torunu olan Aydın, (İstanbul'un Fethi) 1453'ten bu yana İstanbullu ailenin içinde, bir nazar boncuğu gibi, Edirneli oluverdi. Baba Abdülgani Arakon, Erzincanlıdır ve soyadı olarak aldığı Arakon beldesi, aileye tımar olarak verilmiştir. Anne Mevhibe Arakon ise, Saray Muhasebat Memuru Ziya Bey ile Maaz Hanımın Küçük kızı ve Empresyonist ressam Nazmi Ziya Güran'ın kardeşidir.

Turhan Arakon ile yönetmen ve senarist olan İlhan Arakon (D.1916-ö.2006) abisidir. Işık Lisesi'nden mezun olduktan sonra bir süre mimarlık, sonra da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu, ancak her iki okulu da yarıda bıraktı.

Lise yıllarında öykü yazmaya başlayan Aydın Arakon, okul arkadaşı Sabahattin Kudret Aksal ile birlikte “Sokak” adlı uzun ömürlü olamayan bir edebiyat dergisi çıkardılar.

1947 yılında "Efe aşkı" adlı ilk senaryosu ile senaristliğe başlayan Aydın Arakon, 1948 yılında girdiği Yeşilçam'da ertesi yıl yönetmenliğe de başladı. 1949 yılında senaryosunu yazdığı, başrollerinde Muzaffer Tema ve Emine Engin'in oynadığı “Çığlık” filminin yönetmenliğini yaparak ilk filmini yönetti.

Ağabeyi İlhan Arakon'un etkisiyle Atlas Film'de Şadan Kamil'in yönettiği Dümbüllü Macera Peşinde (1947), Dinmeyen Sızı (1948) ve Efe Aşkı (1948) filmlerinin senaryosunu yazarak sinemaya adım attı. 1949'da senaryosunu yazdığı Çığlık filmini çekerek yönetmenliğe başladı. Aynı yıl Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın aynı adlı eserinden Efsuncu Baba'yı (1949) çekti.

1950'de en pahalı tarihsel film olan İstanbul'un Fethi'ni yönetti. 1952'de Esat Mahmut Karakurt'un aynı adlı eserinden Ankara Ekspresi ile Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun aynı adlı eserinden Kızıltuğ filmlerini yönetti. 1959'da Fosforlu Cevriye filmiyle Türk sinemasında erkeksi kadın tipini yarattı.

Eserleri gazetelerde tefrika olarak yayınlanan Suat Derviş’in, 1944 yılında yine bölümler halinde yayınlanan ‘Fosforlu Cevriye’ romanı 1959 yılında Aydın Arakon tarafından tarafından senaryolaştırılıp yönetmenliğini de yaparak beyazperdeye aktarılan film, hayata tutunmak için erkeksi bir kadın olan sokak kızı Cevriye’nin yaşamını anlatılır. Başrolde Neriman Köksal ile Orhan Günşiray oynamıştır. Sonrasında ‘Fosforlu Cevriyem‘ adıyla 1969 yılında Nejat Saydam sinemaya tekrar aktardı. Bu filmin senaryosunu Bülent Oran uyarladı ve Nejat Saydam'ın yönetmenliğinde Türkan Şoray, Tanju Gürsu, Suzan Avcı, Önder Somer, Fatma Karanfil, Altan Günbay, Danyal Topatan, Semih Sezerli, Mümtaz Ener, Süheyl Eğriboz rol aldı.

Aydın Arakon, Nurten Hanım ile evli idi. Ayşe Maya Arakon adında kızı vardır.

Aydın Arakon, 11 Ağustos 1982 tarihinde İstanbul’da 64 yaşında ölmüştür.

Filmleri ve Dizileri :
Senarist:
1966 - Dişi Düşman
1965 - Sonsuz Geceler
1963 - Kahpe
1962 - Fosforlu Oyuna Gelmez
1962 - Şehvet Uçurumu
1962 - Yumurcak Faka Basmaz
1962 - Hodri Meydan
1961 - Yumurcak
1961 - Ölüm Film Çekiyor
1961 - Özleyiş
1961 - Ya Ben Ya O
1960 - Civanmert
1959 - Fosforlu'nun Oyunu
1959 - Fosforlu Cevriye
1958 - Üç Arkadaş
1958 - Hayat Cehennemi
1956 - Tuzak Oteli
1956 - Miras Uğrunda
1954 - Sahildeki Kadın
1952 - Kızıltuğ
1952 - Ankara Ekspresi
1951 - İstanbul'un Fethi
1951 - Vatan İçin
1949 - Dinmeyen Sızı
1949 - Efsuncu Baba
1949 - Çığlık
1948 - Dümbüllü Macera Peşinde
1948 - Efe Aşkı

Yönetmen
1970 - Acımak
1965 - Sonsuz Geceler
1964 - Uçurumdaki Kadın
1964 - Ankara'ya Üç Bilet
1963 - Kahpe
1962 - Hodri Meydan
1962 - Şehvet Uçurumu
1962 - Yumurcak Faka Basmaz
1962 - Ver Elini İstanbul
1962 - Fosforlu Oyuna Gelmez
1961 - Ölüm Film Çekiyor
1961 - Özleyiş
1961 - Ya Ben Ya O
1961 - Yumurcak
1960 - Civanmert
1959 - Fosforlu'nun Oyunu
1959 - Fosforlu Cevriye
1958 - Hayat Cehennemi
1957 - Senin İçin
1956 - Miras Uğrunda
1956 - Tuzak Oteli
1954 - Sahildeki Kadın
1952 - Kızıltuğ
1952 - Ankara Ekspresi
1951 - İstanbul'un Fethi
1951 - Vatan İçin
1949 - Efsuncu Baba
1949 - Çığlık


Kaynak:Biyografi.info