Felix Mendelssohn

Müzisyen, besteci, piyanist, orgcu ve orkestra şefi.

Gelmiş geçmiş en yetenekli bestecilerden birisi kabul edilen Felix Mendelssohn,“Bir Yaz Gecesi Rüyası- Düğün Marşı”nın bestecisidir.

Felix Mendelssohn, 3 Şubat 1809 tarihinde Almanya, Hamburg'da aristokrat bir ailenin dört çocuğundan üçüncüsü olarak doğmuştur. Tam adı Jacob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy’dir. Babası Abraham Mendelssohn zengin bir bankacı, büyükbabası Moses Mendelssohn Yahudi bir din adamı ve filozoftu. Felix Mendelssohn, Fransızların Hamburg’u işgal ettikleri sırada Berlin’e kaçan Yahudi bir ailenin çocuğudur. 1812 yılında Berlin’e taşındıkları sırada, yetenekli bir piyanist olan kız kardeşi Fanny ile birlikte ilk piyano derslerini annesinden aldı. Sonrasında Ludwig Berger ve Carl Friedrich Zelter gibi zamanın ünlü öğretmenleriyle çalıştı.

Felix Mendelssohn, savaştan sonra 1816 yılında anne ve babasıyla Fransa’ya gitti ve Madame Bigot’dan piyano dersleri almaya başladı. Sonraları Paris’ten Berlin’e döndüklerinde müzik eğitimini daha kapsamlı bir biçimde almaya devam etti. Genel kültür derslerini Heyse’den, piyano derslerini Ludwig Berger’den, kompozisyon derslerini Carl Friedrich Zelter’den ve keman derslerini Henning’den almıştır.

Henüz on iki yaşında iken 6 senfonisi, koro parçaları, piyano yapıtları ve tiyatro için müzik denemeleri vardır. On iki yaşına göre çok olgun bir çocuk olan Felix Mendelssohn, ünlü şair Johann Wolfgang von Goethe ile tanıştırılır ve o sırada yetmiş iki yaşında olan Goethe ile aralarında yakın bir dostluk başlar.

Felix Mendelssohn, 28 Ekim 1818 tarihinde piyano ve iki korno için triosunun seslendirildiği konserde ilk kez dinleyici karşısına çıktı. 1819 yılında Şan Akademisi’nde alto olarak şan dersleri almaya başlsdı ve aynı yıl bestecilik çalışmalarının başlamasıyla, yayınlanmış veya yayınlanmamış çok sayıda eserinin kopyalarını ve orijinal el yazmalarını içeren 44 ciltlik dizisine başlamış oldu. Bu koleksiyon halen Berlin’deki Devlet Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.

1820 yılında; piyano ve keman için bir trio, piyano ve keman için Fa Majör sonat, solo piyano için iki sonat, solo piyano için altı parça, dört el piyano için üç parça, org için dört parça, üç şarkı ve bir kantat eserlerini yazdı.

1821 yılında ise yaylılar için beş senfoni, yaylı çalgılar kuarteti için dokuz füg, Op. 105 Sol minor piyano sonatı, dört ses için motet, çeşitli şarkılar, piyano için Etüd’ler, iki tek perdelik opera ve “Die beiden Pagagogen” adlı operanın bir kısmını yazmıştır.

1825 yılında Yahudi asıllı Mendelssohn ailesinin tümü Hıristiyanlığı kabul edip Lutherci Kilise’nin kurallarına göre çocuklarını vaftiz ettirmiş ve Protestan olduktan sonra Bartholdy soyadını almıştır.

1826-1829 yılları arasında ailesinin isteği üzerine Berlin Üniversitesi'nde öğrenim gören Mendelsshon, daha sonra meslek olarak müziği seçmeye karar vermiştir. Üniversite yıllarında besteciliğinin yanı sıra iyi bir bilardo ve satranç oyuncusu, iyi bir dansçı ve binici olarak tanınıp sevilmişti.

Felix Mendelsshon, 20 yaşına geldiğinde unutulmuş bir besteci olan Johann Sebastian Bach'ın eserlerini incelemeye kendini vermişti. Henüz 13 yaşındayken doğum günü hediyesi olarak Johann Sebastian Bach'ın "Matthaus Passionu" nun ("Aziz Matta") notalarını isteyen ve bu eser üzerine çalışmalar yapan Felix Mendelsshon, kendisini ileride "Bach'ı yeniden yaşama döndüren kişi” yapacak yola böylece girmişti. Öğretmeni Zelter'in itirazlarına rağmen bu yolda çalışmaya devam etti. Berlin'de Johann Sebastian Bach'ın eserlerini seslendirdiği başarılı konserlerin ardından Avrupa müziğini tanımak üzere babasının desteğiyle üç yıllık bir Avrupa turnesine çıktı.

Felix Mendelssohn'un turnesi İngiltere'den başlıyordu. Bu ülkede, Georg Friederich Handel'den sonra en sevilen Alman besteci olarak gönüllerde taht kurdu. İngiltere'de iken pek çok eser besteledi ve İskoçya'ya yaptığı geziden esinle İskoç Senfonisi'ni bestelemeye başladı. Anne-babasının 25. evlilik yıldönümlerinde çalınmak üzere "Die Heimkehr aus der Fremde" başlıklı şarkı dizisini de bu dönemde besteledi. Sanatçının gezileri; Güney Almanya, Avusturya, İtalya, İsviçre, Fransa ve tekrar İngiltere'den sonra, 1832 yılının Nisan ayında yine Berlin'de sona erdi.

Felix Mendelssohn’un yirmi yaşına dek bütün gezileri Almanya içinde olmuştur. Almanya dışında ilk kez Londra’ya, oradan da İskoçya’ya gider. Aynı zamanda amatör bir ressam olan Felix Mendelssohn bu gezilerini betimleyen resimler yapar; müziksel izlenimini ise İskoç Senfonisi ile Fingal Mağarası Üvertürü’nde duyurur.

1830 yılında İtalya'ya giden Felix Mendelssohn buradaki izlenimlerini ise İtalyan Senfonisi’nde yansıtır.

Öğretmeni Zelter'in 15 Mayıs 1832 tarihindeki ölümünden sonra Berlin’deki Berliner Singakademie adlı müzik okulunda Zelter'den boşalan göreve gelmek istediyse de bu göreve alınmadı. Bunun nedeni akademi üyelerinin geçmişi Musevi biri ile çalışmak istememesi ve 50 yaşındaki birinden boşalan yeri 24 yaşındaki tecrübesiz bir gence devredilmesini uygun görmeyişleridir. Bu seçim, Alman müzik tarihinde önemli bir rol oynadı.

1833 yılında Düsseldorf kentindeki Niederrhein Müzik Festivali'nin genel direktörlüğü görevini kabul ederek Berlin’den ayrıldı. Mendellshon genel direktörlüğünü üstlendiği festival boyunca Georg Friederich Handel Orotoryaları'nın yorumlanmasını sağlayarak Barok Dönem müziğini yeniden hayata geçirdi. Aynı yıl kendisi vokal eserlerini ve Avrupa turnesi sırasında gördüğü İtalya'nın canlılığı ve renklerinden esinlenerek İtalyan Senfonisi'ni besteledi. Londra Filarmoni'nin ısmarladığı bu eseri, festival yöneticiliği görevine başlamadan hemen önce bir kere daha Londra'ya giderek ilk seslendirilişini gerçekleştirdi. Festivalin başarısından sonra Düsseldorf kenti müzik dünyasının en üst yöneticisi konumuna geldi ancak çevresi ile geçimsizliği sonucu bu görevi kısa sürede bıraktı.

1835 yılında da Leipzig’in Gewandhaus Orkestrası’na şef oldu. Leipzig kentini Almanya'nın en önemli müzik merkezlerinden birisi haline getirdi. Johann Sebastian Bach'ın ve Georg Friederich Handel'in eserlerinin yanı sıra Franz Schubert'in Büyük Senfonisini müzik dünyasına tanıttı.

1840 yılında Prusya kralının çağrısı üzerine Berlin’e gider. Felix Mendelssohn Berlin gezisinde yorumlanmak üzere gençlik dönemi eseri olan Bir Yaz Gecesi Rüyası başlıklı eserini genişleterek, William Shakespeare’in oyunundaki diğer sahneler için besteler yapar. Düğün Marşı, Felix Mendelssohn tarafından orkestra için Do-Major bestelenmiş ünlü müzik parçasıdır. Hazırlayıcısı Alman bestecisi Felix Mendelssohn Bartholdy'dir. Bu kompozisyon 1842 yılında William Shakespeare'in Bir Yaz Gecesi Rüyası ton eseri içinde bestelenmiştir.

Felix Mendelssohn, 1837 yılında Fransız Protestanlarından bir rahibin kızı olan Cécile Jeanrenaud ile evlendi. Paul Mendelssohn, Karl Mendelssohn, Marie Mendelssohn, Lilli Mendelssohn, Felix Mendelssohn adlarında 5 çocuğu oldu.

1842-1843 yıllarında Leipzig Konservatuvarı’nı yeniden düzenleyen Felix Mendelssohn, okulu dünyanın her yerinde adı geçen, Amerika’dan bile öğrenci çeken örnek bir müzik okulu haline getirdi.

14 Mayıs 1847 tarihinde ablası Fanny'nin ölüm haberi üzerine yaşama isteğini yitiren Felix Mendelssohn, Fa Minör 6. Yaylı Çalgılar Dörtlüsü ve Fanny için Requiem'i besteledi. Aynı yıl bir beyin sarsıntısı geçirerek kısmi felç geçirdi.

Felix Mendelssohn, 4 Kasım 1847 tarihinde Leipzig, Almanya’da 38 yaşında verem hastalığından ölmüştür.

25 Ocak 1858 tarihinde Felix Mendelssohn'un “Bir Yaz Gecesi Rüyası” adlı eserinin “Düğün Marşı” bölümü Kraliçe Victoria'nın kızı Prenses Royal Victoriya'nın düğününde Londra'da St James Sarayı'nde yapılan Prusya Prensi Frederick William ile evlenme töreninde çalındıktan sonra bütün dünyadaki düğünlerin popüler müziği haline geldi.

Gelmiş geçmiş en yetenekli bestecilerden birisi kabul edilen Felix Mendelssohn,“Bir Yaz Gecesi Rüyası- Düğün Marşı”nın bestecisidir. Felix Mendelssohn, Mozart'ın 19. yüzyıldaki eşdeğeri olarak değerlendirilmiştir.

Kaynak:Biyografi.info