I. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru)

Kutsal Roma İmparatoru I. Maximilian, 1493 yılından ölümüne kadar hüküm sürmüş, yaptığı savaşlar ve evlilikler sayesinde Habsburg Hanedanı'nın nüfuzunu arttırmıştır.

I. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru), 22 Mart 1459 tarihinde Wiener Neustadt, Avusturya’da doğmuştur. Babası III. Friedrich, annesi Portekizli Eleanore’dır. Babası 1440'ta Alman kralı, 1452'de Kutsal Roma-Cermen İmparatoru olmuştu. Ayrıca Avusturya dükü olan babası, oğlunun eğitimine önem verdi.

1477 yılında Bourgogne dükünün kızı Mary ile evlenerek Fransa’nın doğu sınırında yer alan Bourgogne topraklarının sahibi oldu. Bu olay üzerine Bourgogne giren Fransızları 7 Ağustos 1479 tarihinde yenilgiye uğrattı. 1482 yılında eşi ölünce Hollandalılar onun düklüğü düştüğü için itiraz etmelerine karşın Bourgogne dükünün kızı Mary’den olma oğlu I. Philipp’i Hollanda naibi yaptı.

16 Şubat 1486'da Alman kralı ilan edilen I. Maximilian, Felemenk'i (Hollanda) oğlu Philipp'e verdi. Babası III. Friedrich’in 19 Ağustos 1493 tarihinde ölmesinden sonra Kutsal Roma İmparatoru ilan edildi. Aynı yıl Fransa'yla imzaladığı anlaşmayla Felemenk'in kendisine ait olduğunu Fransızlara kabul ettirdi.

Macaristan kralı I. Matyas’ın 1490 yılında ölmesi üzerine, Macarlar ile çarpışmaya başlayarak Avusturya topraklarını geri aldı.

19 Ağustos 1493 tarihinde babası ölünce (Kutsal Roma İmparatoru) ilan edildi.

I. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru), İmparator olmadan önce 1491 yılında Bretanya Düklüğü'nü Fransa'ya kaptırmamak istediği için Bretanya dükü François'nın yaşayan tek çocuğu ve varisi olan kızı Bretanyalı Anne ile evlendi. Ancak Fransa kralı VIII. Charles'ın (1470-1498) itirazları ve tehditleri üzerine Anne, Maximilian'dan ayrılarak VIII. Charles'la evlendi.

Böylece Bretanya düklüğünü de kaybeden Maximilian, 1494'te Milano dükü ve VIII. Charles'ın düşmanı Ludovico Sforza'nın yeğeni Bianca Maria Sforza'yla evlendi. İtalya Savaşları'na Fransa'nın düşmanı olarak katıldı.

Fransa'nın I. İtalya Savaşı'nda (1494-98) yenilgiye uğraması üzerine İtalya Fransız işgalinden kurtuldu. Ancak Maximilian, tüm dikkatini İtalya'ya yönelttiğinden İsviçre'de artan milliyetçi isyanları görmezlikten geldi. Bunun üzerine İsviçreliler, 1499 yılında I. Maximilian'ın kuvvetlerine karşı zafer kazanarak, İsviçre'nin Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'ndan muaf tutulmasını sağladılar. Sonradan Maximilian İsviçre'yi yeniden Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na katmak istese de, başarısız oldu.

1500'lere girildiğinde, Avrupa'nın durumu şöyleydi; Fransa, Kral VIII. Charles'ın ölümünden sonra yerine geçen XI. Louis döneminde yeniden güçlenmiş, İtalya'daki savaşlar yeniden başlamış (II. İtalya Savaşı, 1499-1502), Ludovico Sforza Milano'ya giren Fransızlarca düklüğünden ayrılmaya zorlanmış, Venedik Cumhuriyeti ve Osmanlı Devleti savaşmakta (1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı), İspanya Kristof Kolomb'un keşfettiği Amerika'ya keşif seferleri yapmakta ve Almanya'da huzursuzluklar başgöstermekteydi.

Maximilian, giderek büyüyen Fransız tehdidine karşı 1490'larda İspanya kralı I. Ferdinando ve kraliçesi Kastilyalı Isabel'in kızları Juana'yla (Deli) kendi oğlu Yakışıklı Philipp'i evlendirmişti; bu evlilikten 1500 yılında sonradan Kutsal Roma-Cermen İmparatoru ve İspanya kralı (V. Karl) Şarlken ile Kutsal Roma İmparatoru I. Ferdinand (Kutsal Roma İmparatoru) doğmuştu. Öte yandan Maximilian, giderek artan Osmanlı tehlikesinin de bilincindeydi, nitekim Macaristan ve Bohemya kralı Vladislas (1456-1516)'la iyi ilişkiler kurmuş ve evlilik yollarıyla ilişkilerini sağlamlaştırmıştı. Sonradan bu evlilikler, Maximilian'ın işine çok yarayacaktı.

Fransa kralı XII. Louis, II. İtalya Savaşları'nı (1499-1502) başlattıktan kısa bir süre sonra, Fransa İtalya'nın büyük kısmını işgal etmişti. Bunun üzerine Fransa'nın gücünden çekinen bazı devletler, Maximilian'ın öncülüğünde "Halkın Mutluluğu İçin Birlik"'i kurdular. Louis, Birlik'e karşı çok savaştı ve sonunda Birlik'i yenmeyi başardı (1508). Ancak İtalya Savaşları, giderek şiddetlenerek devam etti. Bu arada Maximilian'ın oğlu ve İspanya kralı I. Ferdinando'nun varisi Deli Juana'nın kocası olan Yakışıklı Philipp, kayınpederini tahtı kendisine ve Juana'ya bırakmaya zorlayarak I. Felipe (1504-06) adıyla İspanyol tahtına çıkmıştı. Felipe'nin 1506'da ölmesinden sonra Ferdinando tahtı yeniden elegeçirdi ve Maximilian'la kendisinin torunları olan 6 yaşındaki Carlos'yu (V. Karl) varisi ilan etti. Böylece V. Karl Şarlken 1516'da İspanyol, 1519'da Alman ve Avusturya tahtına çıktı.

"Halkın Mutluluğu İçin Birlik" Kral XII. Louis tarafından yenilgiye uğratılınca, Maximilian Louis'le anlaşmayı yeğledi. Ancak gizlice III. İtalya Savaşı'nda (1508-1512) Louis'ye karşı savaşan İtalyan devletlerine yardım etti.

31 Ekim 1517'de Alman rahip Martin Luther, Wittenberg'de 95 Tez'ini kale kilisesinin kapısına asarak, Katolik papazlarını tanımadığını ilan etti ve böylece Reform Hareketi baş gösterdi. Kısa sürede Almanya'ya yayılan Reform Hareketi, Papa X. Leo'nun tepkisini çekti. Papa'nın yakalanmasını talep ettiği Luther, Saksonya dükü III. Friedrich'in korumasına girdi ve Papa'nın gönderdiği aforoz kağıdını yaktı. Maximilian, başta Luther'in neden olduğu Reform hareketlerini önemsemese de, Papa'nın tepkisi ve hareketlerin tehlikeli bir şekilde yayılması üzerine Luther'i heretik ilan etmek zorunda kaldı. Aslında Martin Luther'in neden olduğu Reform'u önemsemeyen Maximilian, Martin Luther'in kurduğu Protestanlık mezhebinin İmparatorluğa ve Papalığa verdiği zararı görecek kadar fazla yaşamadı. Ancak öldüğünde, Protestanlığı engellememekle yaptığı hatanın farkına varmıştı.

Evlilikleri :
1.eşi: Mary of Burgundy (e. 1477–1482). Eşi 1482 yılında öldü.
2.eşi: Anne of Brittany(e. 1490–1491). Boşandı.
3.eşi: Bianca Maria Sforza (e. 1494–1510)

I. Maximilian (Kutsal Roma İmparatoru), 12 Ocak 1519 tarihinde Wels, Avusturya’da 60 yaşında ölmüştür. Yerine İspanya kralı olan torunu Şarlken (V. Karl) geçmiştir.

Kaynak:Biyografi.info