Ignaz Semmelweis

"Annelerin kurtarıcısı" lakabıyla tanınan Macar hekim Ignaz Semmelweis, antiseptik prosedürlerin öncüsü olarak bilinir. Lohusalık humması insidansı ile doğum kliniklerindeki el yıkama alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi keşfetmiştir.

Ignaz Semmelweis, 1 Temmuz 1818 tarihinde Macaristan’da Budapeşte'nin Tuna Nehri'nin batısında kalan Budin’de József Semmelweis ve Teréz Müller çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Ignaz Semmelweis, bakkal olan ailesinin on beşinci çocuğuydu. Ignaz Semmelweis, lise eğitimini bitirdikten sonra, önce 1837 yılında Viyana Üniversitesi Hukuk fakültesine girdi ancak bir yıl sonra doktor olmaya karar vererek, tıp eğitimini 1844 yılında Viyana Üniversitesi'nde tamamladı. Kadın hastalıkları konusunda uzmanlaşmaya karar verdi. Diplomasını aldıktan sonra Viyana Hastanesi’nde çalışmaya başladı.

Ignaz Semmelweis, doğumdan sonra enfeksiyondan kaynaklanan ölümcül bir hastalık için (ölüm oranı% 20-30 civarında) çalışmalar yapmaya başladı. Bu enfeksiyonun nedenleri henüz araştırılmamıştı.

19. yüzyıl ortalarında lohusalık ateşi hastanelerde yaygındı ve %10 - %35 oranları arasında ölümcül idi. Ignaz Semmelweis 1847 yılında Viyana Genel Hastanesi'nde kalsiyum hipoklorit içeren antiseptikler kullanarak el yıkama uygulamasını önermiş ve ölüm oranlarını önemli ölçüde azaltmayı başarmıştır. Bulgularını derlediği Lohusa Ateşinin Kavramı, Etyolojisi ve Profilaksisi isminde bir kitap yayınlamıştır.

Ignaz Semmelweis’in çalıştığı Viyana Genel Hastanesinde, 2 doğum kliniği vardı. Genç doktor, aynı yöntemler kullanılmasına rağmen ölüm oranlarının birinde daha yüksek olduğunu fark etti. Aradaki fark, koğuşlardan birinin, öğrencilere öğretmek için kullanılmasıydı, diğeri değildi. Öğretim koğuşunda bulaşıcı bir hastalık departmanı ve otopsilerin yapıldığı bir morg vardı. İkinci koğuşta ise sadece ebeler bulunuyordu. 1847 yılında arkadaşı Jakob Kolletschka, otopsi sırasında yanlışlıkla kendini yaraladı ve yaralanma sonucunda kan zehirlenmesinden hayatını kaybetti. Ignaz Semmelweis, ölen arkadaşı Jakob Kolletschka'nın otopsi raporunu okurken, Jakob’un doğum eyleminde olan ve aynı zamanda doğumdan bu yana sıkıntı çeken kadınlarla aynı semptomlara sahip olduğunu fark etti. Bunun üzerine, kadavralarda bulunan ve “zehir” diye adlandırdığı maddelerin klinikteki hamilelere bulaşıp lohusalık hummasına neden olduğu ihtimali üzerinde durdu.

Bundan sonra, genç doktor tüm öğrencilerin otopsi işlemlerinden sonra ellerini bir klor çözeltisiyle yıkamalarını istedi. Yöntem gerçekten etkiliydi. Doğum yapan kadınların ölüm oranı neredeyse 10 kat azaldı. Ebelerin bulunduğu ikinci klinikteki ölümler daha azdı, çünkü ebelik eğitimi alanlar otopsiye girmiyordu.

Ancak Ignaz Semmelweis’in bu keşfi, meslektaşlarını memnun etmedi. Teorilerden biri, doktorun siyasi protestolara katılması diğeri de hastane müdürünün keşfini beğenmemesiydi. Bu nedenle genç doktor 20 Mart 1849 tarihinde Viyana Hastanesi’ndeki işini kaybetti. Bir yıl sonra 10 Ekim 1850 tarihinde Ignaz Semmelweis, Macaristan’ın Pest iline gitti ve 6 yıl boyunca Pest'in küçük Szent Rókus Hastanesi doğum bölümünün başı olarak Haziran 1857 tarihine kadar görev yaptı. Onun sayesinde anne ölümleri neredeyse tamamen azaldı. 1855 yılında Ignaz Semmelweis, Pest Üniversitesinde Kadın Doğum Profesörü olarak görevlendirildi.

Önemli keşiflerine rağmen, Ignaz Semmelweis'in meslektaşlarının birçoğu bulgularına kuşkuyla bakıyordu. Kirli ellerin lohusalık ateşine sebep olmasını doğru bulmuyorlardı. 1861 yılında Ignaz Semmelweis ana eseri Etiyoloji, Konsept ve Childbed Fever Profilaksisi’ni (Lohusalık Hummasının Nedenleri, Anlaşılması ve Korunma Yolları) yayınladı, ancak kitapları ünlü kadın doğum uzmanları tarafından eleştirildi. Doktor açık mektuplar yazdı hatta konferanslar düzenlemesini istedi, ancak bütün girişimleri başarısız oldu.

Ne yazık ki, tıp topluluğu tarafından reddedilmesi ve sürekli eleştiriler alması Ignaz Semmelweis’in zihinsel sağlığını etkiledi. 1860’lı yıllarda depresyona giren Ignaz Semmelweis, halkın arasında garip tavırlar sergilemeye başladı ancak Viyana sokaklarında yürürken gördüğü genç çiftlerin önünü kesip, sadece “bebeğiniz olacağı zaman doktorunuza söyleyin, doğumdan önce mutlaka ellerini yıkasın” diyordu.

1865 yılında Ignaz Semmelweis'in meslektaşı olan doktor János Balassa, Ignaz'ı bir psikiyatri kliniğine gönderme isteğinde bulundu. 30 Temmuz 1865 tarihinde Semmelweis Döbling’deki bir kliniğe kaldırıldı. Kaçmaya çalıştı ancak başarılı olamadı. Kendisine ilaç olarak ise müshil reçete edildi.

Ignaz Semmelweis, Psikiyatri kliniğinde kaldığı sırada bir sinir krizi sonrasında gardiyanlar tarafından dövüldükten sonra, sağ elindeki dayaktan kaynaklanabilecek kangren olan bir yaradan dolayı 2 hafta içinde bir enfeksiyon nedeniyle öldü. Enfeksiyonun ameliyat sırasında aldığı kesiklerden kaynaklandığı açıklandı. Kadınların hayatını kurtaran doktoru sadece birkaç tıbbi dergi andı.

Ignaz Semmelweis'in tanınması ve keşfi ise ölümünden yıllar sonra anlaşıldı. Ignaz, bugün, antiseptik prosedürlerin kurucularından biri olarak kabul ediliyor. 1906 yılında şerefine “Annelerin Kurtarıcısı” yazan bir anıt yapıldı. 1904 yılında Budapeşte, Macaristan Szent Rókus Hastanesi önündeki heykelini heykeltraş Alajos Stróbl yapmıştır.

Ignaz Semmelweis, 1857 yılında Maria Weidenhoffer ile evlendi. Antónia, Mária, Ignác, Margit, Béla adlarında çocukları oldu.

Ignaz Semmelweis, 13 Ağustos 1865 tarihinde Oberdöbling, Viyana, Avusturya’da 47 yaşında ölmüştür.

7 Kasım 1969 tarihinde Budapeşte Tıp Üniversitesinin adı Semmelweis Tıp Üniversitesi olarak değiştirildi. Ayrıca Viyana, Avusturya'da bulunan bir kadın hastanesi Semmelweis Kliniği adını almıştır.

2008 yılında, Semmelweis, Avusturya'da bir hatıra parasının motifi olarak seçildi. Macaristan tarafından 1 Temmuz 1932'de Ünlü Macarlar dizisinde bir posta pulu çıkarıldı.

Kitapları :
1861 - Etiyoloji, Konsept ve Childbed Fever Profilaksisi (Lohusalık Hummasının Nedenleri, Anlaşılması ve Korunma Yolları)


Kaynak:Biyografi.info