Matild Manukyan

Türk Ermenisi olan Matild Manukyan, İstanbul Karaköy’de bulunan genelevlerin vergi rekortmeni patroniçesi idi.

Matild Manukyan, 29 Nisan 1914 tarihinde Fransa Paris’te aristokrat bir ailede, dört çocuğunun en küçüğü olarak doğmuştur. 3 abisi vardı. Matild Manukyan'ın gerçek adı Eveline Matild Chah Muradyan. Babası Ermeni tenor Armenak Chah Muradyan, annesi İsviçreli balerin Salle Marguerite’dir. 1878 ile 1913 yıllarında Muş’ta yaşayan Matild Manukyan’ın ailesi 1913 yılında Ermeni ayaklanmalarından zarar görmemek/korunmak için Fransa’ya göç etti. Daha sonra İstanbul’a gelen Matild Manukyan, ilkokul ve ortokulu Balat Ermeni Okulu’nda okudu.

Ermeni asıllı bir Türk olan Matild Manukyan, İstanbul'da, bulunan özel Fransız lisesi Notre Dame de Sion Lisesi’ni bitirdikten sonra terzilik ile iş hayatına başladı. Sosyete terziliğini öğrenecekti. İstanbul’un en ünlü ve önemli terzilerinden Luciya’ya çıraklık edecekti. Çok geçmeden de Maksud Efendi’nin atölyesine kalfa girdi.

Matild Manukyan, ilk eşi Aram Çilingir Bey ile bir baloda tanıştı. Evlendi ama Mutlu evlilikleri uzun sürmedi. 2. Dünya Savaşı yıllarında hem kocasını, hem de servetini yitirdi. Matild Manukyan’ın Aram Çilingir ile evliğinden 1940 yılında Kerope Çilingir adında bir oğlu oldu. Tek varisi olan ve ABD'de yaşayan oğlu Kerope Çilingir, 5 Ağustos 2020 tarihinde 80 yaşında iç kanama nedeniyle ölmüştür.

Mirasçılarının iddiasına göre Fransız arşivlerinde Matild Manukyan, 5 Temmuz 1937 tarihinde Dropier Gabriel ile evlendi ve 11 yıl evli kaldı ve 19 Temmuz 1948 tarihinde boşandı. Bu evliliğinden çocuğu olmadı.

Matild Manukyan’a babasından Karaköy’de miras kalan binalar kiradaydı ve genelev şeklinde işletilirdi. Birikmiş kira borcunu öde(ye)meyen bir ‘mama’nın önerisi üzerine ortak oldu. Bu evlerin sayısı 1963 yılında 14 oldu. Daha sonra Karaköy Zürafa Sokak (Çıkmaz Sokak)’taki 42 evin, 37’si Matild Manukyan’ın oldu.

Matild Manukyan, kazandığı paralarla gayrimenkule yatırım yaptı. Üst üste vergi rekortmeni oldu; devlet yöneticilerinden övgü dolu sözler duydu; başarı plâketleri aldı. Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile de onurlandırıldı! Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel; Manukyan ile tokalaşmaktan kaçınınca, ödülünü bir başka devlet yöneticisinin elinden aldı.

6 yıl üst üste ‘En Çok Vergi Ödeyen Kadın Mükellef’ oldu. olan Manukyan yöneltilen eleştirilere “Çalmıyorum, çırpmıyorum, sattığım kadınların vergisini son kuruşuna kadar ödüyorum. Demek ki namuslu vatandaşım” yanıtını veriyordu...

Şişli’de bir yazıhanesi ve muhasebe bürosu bulunan Matild Manukyan, işlerini oradan takip ederdi. Tarlabaşı Bulvarı’nda da her yanı antika, kıymetli eşyalarla döşeli saray yavrusu dairede kalırdı.

Tereke kaydına göre; İstanbul’da 500, Yalova’da 200 apartman dairesi, 70 iş hanı, Antalya’da biri 5 yıldızlı 5 oteli, Girne’de 10 müstakil villaya sahipti. Çok sayıda arsa, tarla, yat, bir Rolls Royce, dört BMW ve dört tane de Mercedes otomobil, kasalar dolusu ziynet eşyası, çeşitli bankalarda Türk lirası ve döviz hesapları vardı.

Genelevlerin hâsılatını almak için her gece düzenli şekilde genelevlerin bulunduğu Zürafa Sokak’a gelen Matild Manukyan, daima Bankalar Caddesi tarafındaki kapıyı kullanarak içeri girer ve kendisinden başka kimsenin kullanmadığı özel ofisi olarak kullandığı 17 numaralı evdeki geniş odada evlerin sorumlusundan topladığı paraları, 1.5 metre yüksekliğinde, döküm çelik, anahtarsız açılması imkânsız devasa para kasasına koyardı.

Matild Manukyan, 1995 yılında İstanbul Emniyeti’nin ‘doğalgaz patlaması!’, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ‘bombalı saldırı!’ dediği bir olayda ağır yaralanırken, özel şoförü Necati Akçay ve yakın koruması Mehmet Urhan öldü. Matild Manukyan, aylarca hastanede kaldı. Yüzünde ve sağ ayağında 2. derece ağır yanık görüldü. Sol ayağı ve kaval kemiği 3 yerden kırıldı. 8 ay içerisinde tam 12 farklı ameliyata alındı. Saldırının üzerini saran esrar bulutu aralanamadı.

17 Şubat 2001 tarihinde İstanbul’da 87 yaşında kalp krizi sebebiyle ölmüştür. 21 Şubat 2001’de Beyoğlu Üçhoran Kilisesi’nde düzenlenen cenaze törenine müteakip Şişli Ermeni Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Manukyan ardında 500 daire, 50 dükkân, 4 han, 4 yazlık, 220 ticari taksi plakası, 37 genelev, 40 bina, 2 fabrika, bir tekne, bir Rolls-Royce, dört BMW ve dört de Mercedes otomobil ile bir otel bıraktı.

Son yıllarında hayır işlerine de girişen Matild Manukyan, pek çok kimsesize sahip çıktığı, yoksul öğrencileri okuttuğu söylendi. Çeşitli vakıflara apartman daireleri bağışladı. Cemaatinin kilisesi bağışlarını kabul etmedi. Antalya’da bir cami yaptırma önerisi de reddedildi.

İstanbul Sarıyer, Ferahevler’deki değeri milyonlarca doları bulan çok büyük araziyi Sarıyer Belediyesi’ne hibe etti. İçinde Sarıyer Kaymakamlığı ve pek çok önemli kamu birimi ile Hükümet Konağının bulunduğu bina Manukyan’ın bağışladığı bu arazi üzerine inşa edildi.

MATİLD MANUKYAN'IN MAL VARLIĞI:
- Antalya, Alanya ve Balıkesir'de 5'er yıldızlı 5 otel
- Kıbrıs'ta 5 yıldızlı otel
- İstanbul'da 2 fabrika
- Kınalı Ada ve Büyük Ada'da 2 köşk
- İstanbul'da 500 daire, 70 iş hanı
- Yalova'da yüzlerce daire ve arsa
- Muğla, Kocaeli, Erzurum ve Adana'da onlarca bina ve arsa
- Fransa'daki bir bankada 150 milyon Euro
- 220 ticari taksi
- Toplam 486 taşınmaz, banka hesapları, hisseler ve dövizler


Kaynak:Biyografi.info