Matti Vanhanen

Matti Vanhanen, 1955 doğumlu gazeteci, siyasetçi ve başbakan. Merkez Partisi Genel Başkanı Vanhanen, 24 Haziran 2003‘den beri Finlandiya’nın Başbakanı olarak görev yapıyor. Vanhanen, 2006 yılının ikinci yarısı boyunca da Avrupa Konseyi'nde Başkanlık görevini yürüttü.
Matti Taneli Vanhanen, 4 Kasım 1955’de Tatu Vanhanen ve Anni Tiihonen’in oğlu olarak Finlandiya’nın Jyväskylä kentinde dünyaya geldi. Daha sonra babası Profesör Dr. Tatu Vanhanen, tartışmalara yol açan “IQ and the Wealth of Nations- IQ ve Ulusların Servetleri (2002)” adlı kitabın üç yazarından biri oldu. Politika bilimi dalında eğitim gören Vanhanen, üniversiteden 1989’da sosyal bilimler uzmanı olarak mezun oldu. Gençliğinden beri üyesi olduğu Merkez Parti’de 1980-1983 yılları arasında Gençlik Birliği Başkanlığı yaptı. Vanhanen aynı zamanda 1981-1984 yılları boyunca Espoo şehir konseyi üyeliği yaptı.

Meslek olarak gazetecilik de yapan Vanhanen, 1985’den itibaren “Kehäsanomat” adlı yerel gazetede editör olarak çalışmaya başladı. 1988’den itibaren baş editörlüğe terfi eden Vanhanen, 1991’e kadar burada çalışmayı sürdürdü. 1991’de Fin Parlementosu’na seçilen Vanhanen, parlementonun bir üyesi olarak öncelikle ekolojik problemlerin çözümüyle ilgilendi. 1992’de 5. nükleer güç bölgesinin inşa edilmesine karşı çıktı. Aynı dönemde, elektrik şirketi Fortum’un yönetim kadrosunda da bulundu ve 1991-1995 yılları arasında Parlamento Çevre Komitesi’nde görev aldı. 1994-2001 yılları arasında parlementoda Merkez Parti Grubu’nun Meclis Başkanlığı görevini yürüten Vanhanen, 2000’den 2001’e kadar da Parlamento Büyük Komite Başkanlığı’nı yürüttü.

2000-2003 yılları boyunca Merkez Parti’de Başkan Yardımcısı görevini yürüten Vanhanen, 2003’de Anneli Jäätteenmäki‘nin kurduğu hükümet kabinesinde Savunma Bakanı oldu. Aynı yıl Anayasal Müzakere’deki görevinden de istifa etti. Vanhanen uzman olarak katıldığı AB Anayasal Müzakeresi’nde toplantı başkanı Giscard d'Estaing’e fazla otoriter olduğu ve Avrupa işbirliğine sıcak bakmadığı yönünde getirdiği eleştirilerle dikkat çekmişti.

Eski başbakan Paavo Lipponen’in ardından göreve gelen ve bundan sadece üç ay sonra 24 Haziran 2003’de istifa eden bayan Başbakan Anneli Jäätteenmäki’den sonra başbakan seçildi. Finlandiya’nın 62. başbakanı olan ve politikacı olarak Merkez Parti’nin liberal kanadından gelen Vanhanen, ilk olarak vergi indiriminlerine gitti.

Merkez Parti adayı olarak girdiği 2006 başkanlık seçimlerinde, Ulusal Koalisyon Partisi adayı Sauli Niinistö ve Sosyal Demokrat Parti adayı Tarja Halonen ile yarıştı. Seçimler sonunda Halonen (%46.3) ve Niinistö’nün (%24.1) ardından, topladığı %18.6 oy oranıyla 3. geldi ve kazananı belirleyen turda Niinistö’yü destekledi. Seçim sonunda ise Bayan Halonen, 2. kez Finlandiya’nın Başkanı seçildi.

Matti Vanhanen, 1985-2005 yılları arasında Merja Vanhanen ile evli kaldı. Çiftin Annastiina (1991) ve Juhana (1994) isimli iki çocuğu dünyaya geldi ve 6 Nisan 2005’de boşanacaklarını açıklamaları şaşkınlıkla karşılandı. Boşanmalarının ardından ise Vanhanen’in Susan Kuronen isimli bir bayanla evliyken ve sonrasında ilişkisi olduğu iddiaları ortaya atıldı. Kuronen, Şubat 2007’de Vanhanen’le olan ilişkisini anlatan The Prime Minister’s Bride (Başbakan'ın Gelini) adlı bir kitap yayınladı. Vanhanen’in halk içindeki popülaritesinin sarsılmasının yanısıra, onbinlerce insan da kitaba karşı online bir dilekçe imzaladılar ve birçok kitapçı da kitabı raflarına koymadı.

Anti karizmatik ve sıkıcı olduğu düşünülen Vanhanen, tadını sevmediği için içki kullanmadığını söylüyor. Bunun yanısıra 2006 yılında Helsinki’de yapılan ASEM (The Asia-Europe Meeting) toplantısında Jacques Chirac, Vanhanen’i “Finlandiya’nın en seksi erkeği” olarak tanımlamıştı.

Kaynak:Biyografi.info