Milan Kundera

Milan Kundera, 1929 Çekoslovakya doğumlu şair ve yazar. Toplam 14 kitabı bulunan yazarın en çok tanınan eseri “Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği”’dir. Yaşamını, eşi Vera Hrabankova’yla birlikte Paris’te devam ettirdi. 2023 yılında vefat etti.
Kundera, 1 Nisan 1929’da şu an Çek Cumhuriyetinin sınırları içerisinde bulunan Brno’da dünyaya geldi. Babası Ludvík Kundera (1891-1971), 1948-1961 yılları arasında Brno Müzik Akademisi müdürlüğü yapmış olan, ünlü müzikolojist ve piyanist Leoš Janácek'in öğrencisiydi. İlk piyano derslerini babasından aldı ve ilerleyen yıllarda kendisi de müzikoloji üzerine çalışmalar yaptı. İlk piyano derslerini babası Ludvik Kundera’dan alan yazar, ilk şiirlerini lisedeyken yazdı. Charles Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde edebiyat ve estetik okuyup müzikoloji dersleri alırken eğitimine Prag Sahne Sanatları Akademisi’nde film ve senaryo yazarlığı bölümünde devam etmeye karar verdi.

İkinci Dünya Savaşı ve Alman işgali altında gençliğini geçiren pek çok Çekoslovakyalı gibi Marksist felsefeye ilgi duydu. İnişli çıkışlı bir politik aktivist hayatı olan yazar, ilk olarak 1952 yılında Çekoslovakya Komunist partisi üyesi oldu ancak 1950’de parti dışı aktivitelerde bulunduğu gerekçesiyle partiden ihraç edildi. 1956’da partiye ikinci kez kabul edildi fakat 1970’te parti hayatı yeniden son buldu. Maruz kaldığı bu ironik tavrı, o dönemde yazdığı ilk kitabının adını “Şaka” koyarak yansıttı. Edebiyattaki resmi kısıtlamalara karşı direnişi, “insan suratlı sosyalizm” isteyen kısa süreli bir reform hareketi olan Prag Baharı’nın ileri gelen isimlerinden biri olmasını sağladı.

1960larda yazmaya başladığı, 1968’te yayımlanan, hikayelerden oluşan “Gülünesi Aşklar” adlı kitabı için olgun döneminin ilk kitabı tanımlasını yaptı. Aynı yıl, ülkesi Sovyet Rusya tarafından işgal edildi. Yazarın kitapları kitapçılardan ve kütüphanelerden toplatıldı ve yeni kitap basması yasaklandı. 1975’te doğduğu ülkede eserlerinin sansürlenmesi ve yazım özgürlüğünün engellenmesi yüzünden Fransa’ya taşındı. 1979da “Gülüşün ve Unutuşun Kitabı” adlı eserinde yazılan otobiyografik kurgulamalar yüzünden Çekoslovakya vatandaşlığından çıkarıldı. 1981'de Fransız vatandaşlığını aldı.

Milan Kundera'nın ilk eşi Olga Haas idi, daha sonra Vera Kunderová (Hrabánková) ile 1963 yılında evlendi.

1980 yılında Gabriel Garcia Marquez'in aldığı Commonwealth Ödülü'nü, 1981 yılında Tennessee Williams'la paylaştı. En bilinen romanı Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği 1988 yılında Philip Kaufman tarafından sinemaya uyarlandı. 1983 yılında Michigan Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verilen Kundera 1985 yılında da Kudüs Ödülü'ne layık görüldü. Çağımızın en başarılı düşünsel roman yazarı ve varoluşçuların sonuncusu olarak nitelendirilen Kundera'nın son kitabı "Bir Buluşma" 2009 yılında yayınlanıp 2010 yılında ise Türkçeye çevrilmiştir.

Edebiyat dünyasındaki en önemli çıkışını, sonradan dünya çapında bir çok dile çevirilen, “Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği” adlı romanıyla yaptı. 1998 yılında Philip Kaufman yönetmenliğinde çekilen, kitapla aynı adı taşıyan filmde Daniel Day Lewis ve Juliette Binoche oynadı.

Kariyerinin ilk yıllarındaki baskılar yüzünden Kundera uzun süre romanın bir politik malzemeden çok sanat eseri olması gerektiği fikrini savundu. 90’lara gelindiğinde kitaplarını Fransızca olarak yazmaya başlayan yazar, bir çok yerde Franko-Çek olarak anıldı.

1982de Europa Literatura ödülünü almasını takiben 1983 yılında Michigan Üniversitesinden fahri doktora aldı. 1985’te Kudüs Ödülüne layık görüldü. Yazarın ünlü eserlerinden “Yavaşlık” 1996da, “Kimlik” 1998de ve “Bilmemek” 2000 yılında yayımlandı. Edebiyatın çeşitli dallarında toplam 16 eser vermiş olan yazar, son kitabı “Perde”yi isminin Nobel adayları arasında geçtiği 2005 yılında yazdı.

Tüm akademik hayatını, Paris'in seçkin üniversitesi École des hautes études en sciences sociales'de geçirdi.

Milan Kundera, 1975'ten itibaren Fransa'da yaşadı ve çalıştı ve 1981'de Fransız vatandaşlığı aldı.

Milan Kundera, 11 Temmuz 2023 tarihinde Fransa'nın başşehri Paris'de 94 yaşında öldü.

Kitapları :
Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği
Kimlik
Bilmemek
Yavaşlık
Gülüşün ve Unutuşun Kitabı
Gülünesi Aşklar
Kayıtsızlık Şenliği
Yaşam Başka Yerde
Bir Buluşma

Sözleri:
En anlamlı bakış, bir çift ıslak gözde saklıdır. Çok şey anlatır; çünkü dil bağlanır, yürek konuşur.
Gözü 'daha yükseklerde bir yerde' olan herkes günün birinde gözünün kararabileceğini hesaba katmalıdır.
İnsanın bilgisizliği bir hatadır ve bilgisizliğinden kendisi sorumludur.


Kaynak:Biyografi.info