Taptuk Emre

Bektaşi dervişi, Hacı Bektaşi Veli'nin halefidir.

Taptuk Emre, 1210-1215 yılları arasında Horasan'da doğduğu sanılmaktadır. Moğol istilaları döneminde Anadolu'ya gelmiştir. Selçuklular devrinde Türkistan tarafından gelerek, Nallıhan’ın güneyinde, Sakarya Nehri yakınlarında ve ilçe merkezine 15 km uzaklıkta bulunan Emrem sultan Köyünün bulunduğu yere yerleşmiş, burada yaşamıştır. Taptuk Emre, Horasan’da yaşamış olan büyük mutasavvıf Ahmet Yesevi’nin müritlerindendir.

Taptuk Emre’nin Hacı Bektaşi Veli ile tanışması:
Hacı Bektaşi Veli Anadolu’ya gelip ve Kırşehir’in Sulucakarahöyük köyüne yerleşmiştir. Anadolu’daki bütün erenleri Kırşehir’e davet eder. Emre hariç bütün erenler, Kırşehir’e giderler. Emre “Ben nasibimi aldım.”der ve davete uymaz ama Hacı Bektaş’ın ısrarı ile gider. Gelmeyişinin sebebi sorulduğunda “Erenler Meclisinde bir gün perde aralığından bir el uzandı ve bize nasibimizi verdi.”der. “O eli görsen tanır mısın?” diye sorulduğunda, “Elbette, ayasında yeşil bir ben vardı, bir ordunun içinde görsem tanırım o eli.” der. O zaman Hacı Bektaşi Veli elini Emre’ye uzatır. O yeşil beni bu elin içinde gören Emre, hayretler içinde “Taptuk Sultanım!” diye bağırmaya başlar. Taptuk’un anlamı “aradığımı buldum” demektir. Aradığı kişinin yanında olduğunu anlar. O günden sonra, Emre Şeyh’in adı “Taptuk Emre” diye anılır.

Hacı Bektaşi Veli, Yunus Emre'yi yetiştirme işini Taptuk Emre'ye bırakmıştır. Yunus Emre Taptuk Emre dergâhına kırk yıl odun taşımıştır.

Yunus Emre’nin Taptuk Emre’nin dergâhına gelişi’nin hikâyesi ise şöyledir; O zamanlar, Anadolu’da kuraklık yaşanmakta idi. Yunus, Suluca Karahöyük’te Hacı Bektaşi Veli adında bir ermiş’in Ambarlarının buğday ile dolduğunu ve fakirlere dağıttığını duyar. Bunun üzerine oraya gitmek için yola çıkar. Giderken de eli boş gitmemek için dağdan bir çuval alıç toplar ve Hacı Bektaş’ın kapısına varır ve karşılığında buğday ister. Hacı Bektaşi Veli, gelenin temiz yürekli bir insan olduğunu anlar ve dilerse buğday yerine nasip vereceklerini söyler. Nasibin ne olduğunu bilmeyen Yunus, ısrarla buğdayını ister ve yola koyulur. Bir süre sonra yolda aklı başına gelir, pişmanlık içinde geri döner ve Hacı Bektaş Veli’ye nasibi almak için yalvarır. Hacı Bektaş, nasibinin anahtarının Taptuk Emre’ye verildiğini ve ona gidip almasını söyler. Bunun üzerine Yunus, Taptuk Emre’nin kapısına varır. Taptuk Emre dergâhında her derviş bir iş görürmüş. Kimi toprakta, kimi işlikte çalışırken, kimi duvar örer, kimi de aş pişirirmiş. Dergâha yeni gelen Yunus'a da odun taşıma işini vermişler. Yıllarca ona odun taşır, hizmet eder, ondan feyz alır. Bir gün Taptuk Emre, Yunus’un taşıdığı odunların düzgünlüğünü görüp, neden hiç eğri odun olmadığını sorduğunda Yunus “Ormanda eğri odun var ama sizin dergâhınızdan odunun bile eğrisi giremez” diyerek ona olan saygısını dile getirmiştir.

Taptuk Emre'nin mezarı, Ankara ili, Nallıhan ilçesi, Emrem Sultan Köyü'nde bulunmaktadır. Ayrıca birlikte Karaman ilinin şehir merkezinde bulunan Yunus Emre Camisi'nin bahçesinde Yunus Emre'nin ve Taptuk Emre'nin mezarları vardır. Bir de Taptuk Emre’nin mezarı Aksaray İli’nin Ekecik Dağı yakınlarında bulunan Taptuk Köyü’nde bulunmaktadır. Taptuk Köyü, Aksaray’ın 20 km. kuzeyindedir.

Osmanlı arşiv kayıtlarında yer alan birçok belgede Derviş Taptuk’un mekânının burada olduğuna dair bilgiler mevcuttur. Arşiv kayıtlarında Taptuk Emre ile ilgili belgelerin çoğunda Taptuk Emre ve türbesi Aksaray ili Eyübeli (Ortaköy) ilçesi Oflagu (Taptuk) Köyü’nde gösterilmektedir. Bu kayıtlar 1500’lü yıllara kadar inmektedir.

Taptuk Emre, Hacı Bektaşi Veli, Mevlana ve Yunus Emre ile aynı çağda yaşamıştır.

Taptuk Emre’nin Bacım Sultan adında bir kızı vardı.

Taptuk adının anlamı :
Tapduk, Türk ve Altay mitolojisinde yer alan söylencesel kahramandır. Tapdık (Taptık, Taptuk) da denir. Kötücül varlıkları temizlemek için gökten yere indiğine inanılan efsane kahramanıdır.

Ayrıca, Azerice "tapmak" sözcüğü “bulmak” manasına gelir.

Kaynak:Biyografi.info