Turgut Demirağ

Sinema yönetmeni, yapımcısı ve senarist Turgut Demirağ, Hollywood sinema tekniklerini Türk sinemasına getirdi ve Türk sinema tarihinde dönemin büyük prodüksiyonlu filmlerine imza atmasıyla dikkati çekti.

Turgut Demirağ, 13 Aralık 1921 tarihinde Sivas, Divriği’de doğmuştur. Tam adı Ömer Turgut Demirağ’dır. Babası, TBMM 6. ve 7. dönem Sivas Milletvekilliği yapmış olan tapu mühendisi Abdurrahman Naci Demirağ’dır. Türkiye’de ilk uçak fabrikasının kuruluşu, ilk sigara kağıdı üretimi gibi alanlarda öncülük etmiş Nuri Demirağ amcasıdır. İlköğrenimini Sivas'ta tamamladıktan sonra lise eğitimini İstanbul'da Boğaziçi ve Kabataş liselerinde tamamladı. Ziraat mühendisliği eğitimi için 1939 yılında ABD'ye gitti. Mühendislik eğitimini 1941'de yarıda bırakarak, Güney Kaliforniya Üniversitesinde sinema bölümüne geçti. Üniversite eğitimine devam ederken 1945 yılına kadar Hollywood'da Paramount Stüdyolarında stajyer olarak çalıştı. Turgut Demirağ, yönetmen Leo McCarey, Alexander Marshall, Cecil De Mille ve Raoul Walsh'un filmlerinin prodüksiyonunda görev aldı.

Turgut Demirağ, Babasının ölümü üzerine ABD'deki sinema çalışmalarını bırakıp 1945 yılında ABD'den Türkiye'ye dönerek babasının adının ilk harflerinden oluşan "And Film" adlı şirketi kurdu. İlk olarak "And Sineması" olarak faaliyet gösteren daha sonra da 1953 yılından itibaren de "Şan Sineması" olarak devam eden salonun kurucusudur.

1947 yılında Reşat Nuri Güntekin'in aynı adlı eserinden Bir Dağ Masalı'nı çekerek yönetmenliğe başladı. Bir Dağ Masalı, Türk sinemasında o güne kadar çekilen en pahalı film unvanını aldı. Film ticari başarı sağlayamadı ancak 1948 yılında Yerli Film Yapanlar Cemiyeti'nin düzenlediği yarışmada En İyi Film ödülüne değer görüldü.

İlk filminin ardından "Hülya" (1947), "Kanlı Taşlar" (1948), "Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm" (1949) adlı yapımların da yönetmenliğini üstlendi.

"Yeşilçam'a Hollywood sinema tekniklerini getiren kişi" olarak bilinir. 1947-1951 yılları içinde çektiği Evvel Zaman İçinde adlı animasyon filmi Türk sinemasının "ilk uzun metrajlı animasyon filmi" ve "tamamı renkli çekilen ilk film" girişimi idi. 35 mm'lik formata basılması amacıyla film kayıtlarını ABD'ye gönderen Demirağ, kayıtlarının kaybolması sonucu "Evvel Zaman İçinde"yi izleyiciyle buluşturamadı. Demirağ, laboratuar aleyhine ABD mahkemelerinde tazminat davası açtı. Yaklaşık iki yıl Süren duruşmaların sonucunda laboratuarı kusurlu bulan Amerikan Bölge Mahkemesi, yapımcı şirketine 82 bin 500 dolar tazminat ödemesini kararlaştırdı.

Turgut Demirağ, 1950'li yıllarda "Drakula İstanbul"da (1953), "Ahiretten Gelen Adam"(1954), "Karasu" (1958) adlı filmlere, 1960'larda ise "Cumbadan Rumbaya"(1960), Aşk ve Kin (1964), "Çanakkale Aslanları", "Kadın Avcıları", "Abbase Sultan" ve "Ayrı Dünyalar" adlı yapımları çekti.

Türk Film Prodüktörleri Cemiyeti (Film Yapımcıları Derneği) başkanlığı da yapan Turgut Demirağ, 19 film yönetti, 64 filmin yapımcısı oldu, ayrıca 19 filmin senaryosunu yazdı.

Yönetmen, yapımcı ve senaristliğini üstlendiği, başrollerinde Cüneyt Arkın, Belgin Doruk ve Turgut Özatay'ın rol aldığı 1965 yapımı "Aşk ve Kin" filmi, Turgut Demirağ'a 2. Altın Portakal Film Festivali'nde "En İyi Film" ödülünü getirdi.

Demirağ aynı yıl,"Keşanlı Ali Destanı" filmiyle 2. Antalya Film Şenliği'nde "En İyi Yönetmen" ödülüne değer görüldü.

"Domatesler ve Silahlar" adlı filmin ardından sinemayı bırakan Turgut Demirağ, 1974 yılında ABD'ye yerleşti.

Turgut Demirağ, kariyeri boyunca 17 filmin de senaryosuna imza attı.

Turgut Demirağ, 3 Aralık 1953 tarihinde şarkıcı Rüçhan Çamay ile evlendi. Oğlu Muhteşem Naci Demirağ (d.1954- ö.2003) ve kızı, sinema oyuncusu Melike Demirağ 1956 yılında doğdu. 1961 yılında boşandı. 1963 yılında Turgut Demirağ'la yeniden evlendi. 1967 yılında Turgut Demirağ'dan tekrar boşandı.

Turgut Demirağ ikinci evliliğini 1970 yılında Türkiye güzeli Afet Tuğbay ile yaptı. 1974 yılında boşandı. Nevbahar Demirağ (d. 10 Mart 1972) adında kızı oldu. Nevbahar Demirağ, Ali Koç’un eşidir.

Turgut Demirağ, 14 Ocak 1987 tarihinde İstanbul’da 66 yaşında ölmüştür.

Ödülleri:
1947 - Yerli Film Yapanlar Cemiyeti Ödülleri - En Başarılı Senaryo - Bir Dağ Masalı
1965 - 2. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Film - Aşk ve Kin

Filmleri ve Dizileri :
Senarist olarak:
1947 - Bir Dağ Masalı
1950 - İstanbul Geceleri
1950 - Sihirli Define
1952 - Deli
1953 - Drakula İstanbul'da
1953 - Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi
1954 - Ahretten Gelen Adam
1958 - Karasu
1959 - Hasret Şarkısı
1960 - Cumbadan Rumbaya
1964 - Aşk ve Kin
1964 - Çanakkale Aslanları
1965 - Kocamın Nişanlısı
1967 - Bir Dağ Masalı
1968 - Abbase Sultan
1968 - Parmaksız Salih
1969 - Ayrı Dünyalar
1969 - Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
1970 - Şampiyon
1971 - Üç Kızgın Cengaver
1972 - Aynı Yolun Yolcusu

Yapımcı olarak:
1947 - Bir Dağ Masalı
1947 - Hülya
1948 - Kanlı Taşlar
1949 - Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
1949 - Üvey Baba
1950 - Akdeniz Korsanları
1950 - Çakırcalı Mehmet Efe
1950 - İstanbul Geceleri
1950 - Parmaksız Salih
1951 - Evvel Zaman İçinde
1951 - Tanrı Şahidimdir
1952 - Bu Kız Böyle Düştü
1952 - Deli
1953 - Drakula İstanbul'da
1953 - Zıt Kardeşler Polis Hafiyesi
1954 - Ahretten Gelen Adam
1955 - Kara Vadi
1956 - Ada Sahillerinde
1956 - Günah Bizimdir
1957 - Çölde Bir İstanbul Kızı
1958 - Karasu
1958 - Bir Kadın Tuzağı
1960 - Cumbadan Rumbaya
1961 - Hazreti Ömer'ın Adaleti
1961 - Sepetçioğlu
1961 - Şeytanın Kılıcı
1962 - Süleyman Çelebi
1962 - Zorla Evlendik
1963 - Genç Kızlar
1963 - Yabancı Kız
1964 - Aşk ve Kin
1964 - Çanakkale Arslanları
1964 - Ankara'ya Üç Bilet
1964 - Dağ Başını Duman Almış
1964 - İki Sene Mektep Tatili
1965 - Kocamın Nişanlısı
1965 - Yalancının Mumu
1966 - Kadın Avcıları
1966 - Mahzun Gönüller
1967 - Bir Dağ Masalı
1967 - Hacı Murat
1967 - Harun Reşid'ın Gözdesi
1967 - Devlerin İntikamı
1967 - Gecekondu Peşinde
1967 - Kızıl Tehlike
1967 - Yalnız Adam
1968 - Abbase Sultan
1968 - Hacı Murat Geliyor
1968 - Kafkas Kartalı
1968 - Parmaksız Salih
1969 - Ayrı Dünyalar
1969 - Dişi Eşkiya
1969 - Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
1969 - Esmerin Tadı Sarışının Adı
1970 - Şampiyon
1971 - İpini Boynunda Bil
1971 - Üç Kızgın Cengaver
1971 - Kurşunla Selamlarım
1972 - Aynı Yolun Yolcusu
1974 - Domatesler Ve Silahlar

Yönetmen olarak:
1947 - Bir Dağ Masalı
1947 - Hülya
1948 - Kanlı Taşlar
1949 - Fato / Ya İstiklal Ya Ölüm
1951 - Evvel Zaman İçinde
1954 - Ahretten Gelen Adam
1958 - Karasu
1960 - Cumbadan Rumbaya
1964 - Aşk ve Kin
1964 - Çanakkale Arslanları
1965 - Kocamın Nişanlısı
1966 - Kadın Avcıları
1967 - Bir Dağ Masalı
1967 - Felaket Kuşu
1968 - Abbase Sultan
1968 - Parmaksız Salih
1969 - Ayrı Dünyalar
1971 - Üç Kızgın Cengaver
1972 - Aynı Yolun Yolcusu
1974 - Domatesler Ve Silahlar
[[

Kaynak:Biyografi.info