Ekümenik

Ekümenik

Dini konularda yazılan kitaplarda ekümenik sözcüğü iki anlamda kullanılmaktadır. Birincisi, genel olarak Ortodoks, Protestan ve Katolik kiliselerin tek bir kilise haline gelmesidir.

Bunu sağlamak için çalışmalar ve toplantılar yapılmaktadır. İyi niyetli açıklama ve bildirilere rağmen birleşme sağlanamamaktadır.

Ekümenik sözcüğünün ikinci anlamı, Fener Rum Patrikhanesi'nin muhtar ve eşit Ortodoks kiliseleri arasında onursal önceliğidir. Fener Rum Patrikhanesi bu unvanı ile Ortodoks kiliselerinin birliğini gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Geçmişte Ortodoks kiliseleri birbirlerinin üzerinde değil, yan yana ve ayrı ayrı örgütlenmişlerdi.

Bu yüzden aralarında bir hiyerarşi yoktur. Fener Rum Patriğinin Atina Başpiskoposu veya Moskova Ortodoks Patriği üzerinde bir yetkisi yoktur. Ancak onların kabul ettikleri kapsamda bir birleşmeyi gerçekleştirebilir.

Uygulamada güçlükler çıkmaktadır. Örneğin Amerika'daki Rum ve Rus Ortodoksların örgütlenmesinde İstanbul ve Moskova Patrikhaneleri aynı görüşte değildirler. Fransa'da da benzer bir sorun vardır.

Fener Rum Patrikhanesine ekümenlik konusunda Atina Başpiskoposu, Ankara hükümetinden daha fazla güçlük çıkarmaktadır. Geçmişte ekümenizm, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu'nun coğrafya ve siyasi birliğine dayanmıştır. Bugün böyle bir temel yoktur.

Fener Rum Patrikhanesi, ‘evrensel’ anlamında kullanılan ‘ekümenik’ sıfatının siyasi bir anlam içermediğini, bunun ‘tarihi bir unvan’ olduğunu bildirdi.

EKÜMENİK’in sözcük anlamı ‘evrensel’. Fener Rum Patrikhanesi’ne bu sıfatın verilmesi İstanbul’u dünyadaki 320 milyon Ortodoks, Hıristiyan’ın dini merkezi yapıyor. Ancak Fener Rum Patriği, yalnızca Türkiye’deki Ortodoksların dini lideri kabul ediliyor. Türkiye, Patrikhane’nin ekümenik sıfatını tanımıyor. Tanınması halinde İstanbul, Vatikan gibi dini merkez niteliği alacak.