Amedeo Avogadro

Aynı sıcaklık ve basınç koşulları altında eşit hacimdeki gazların, türleri ne olursa olsun aynı sayıda molekül içereceğini keşfetti.

Amedeo Avogadro, 9 Ağustos 1776 tarihinde İtalya’nın Torino Kenti’nde köklü ve asil bir aile olan Piedmont ailesinin bir ferdi olarak doğmuştur. Tam adı Quaregna ve Cerrato Kontu Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avagadro’dur. Aile geleneğini sürdürerek önce hukuk ve felsefe öğrenimi yaptı; 1789’da felsefe, 1792’de hukuk felsefesi diplomasını, 1796’da din hukukundan doktorasını aldı. Fakat çok geçmeden doğa bilimlerine ve fen bilimlerine duyduğu ilgi onu yoğun bir kendi kendine eğitim faaliyeti yapmaya yöneltti.

Fen bilimlerine karşı büyük ilgisi nedeniyle, 1800-1805 yılları arasında matematik ve fizik okudu. Bu sayede 1809’da Vercelli Kraliyet Koleji’nde matematik ve fizik eğitmenliği yaptı. 1821 yılında Torino Üniversitesi’nde yüksek fizik profesörü oldu. 1821 yılındaki Sardinia Kralı'na karşı olan ayaklanmayı maddi olarak destekledi. Bunun neticesinde 1823 yılında Torino Üniversitesi’nden alındı. Aynı görevine dönmesi 1848 yılında oldu. 20 yıl daha burada profesör olarak görev yaptı.

Amedeo Avogadro, kendinden iki yıl önce gazların bileşimi hakkında bazı önemli kanunları bulan Gay Lussac’ın 1808'te yayınladığı çalışmalarından yararlandı ve Lussac Kanunları’nı molekül teorisine uyguladı. Atom ile molekül arasındaki ayrımı da ilk kez fark eden ve buna işaret eden Avogadro, 1856’da öldüğünde fizik ve kimya bilimlerine ve özellikle de Molekül Teorisi’ne yaşamsal önemde katkılarda bulunmuştu.

Ünlü İtalyan bilim adamı Avogadro, 80 yaşında dünyaya gözlerini yumduğunda bilim dünyası, onun bilimsel katkılarının büyük öneminin farkına henüz varmamıştı. Onun bilimsel katkılarının büyüklüğünü ortaya çıkarmak bir başka İtalyan kimyacısı olan Stanislao Cannizzaro’ya düştü.

Lise yıllarında fizik ve kimya okumuş olan herkes Amedeo Avogadro’nun adını bilir.

1811′de aynı sıcaklık ve basınç koşulları altında eşit hacimdeki gazların, türleri ne olursa olsun aynı sayıda molekül içereceğini keşfetti. Bu, atomların büyüklüğünü ve ağırlığını isabetli bir şekilde ölçmeyi temin etti. Amadeo Avogadro bir gramda bulunan molekül sayısını ifade eden 6.02214199 X10^23 rakamını yani “Avogadro Sayısı”nı bulan kişidir. Avogadro Sayısı: Fizik ve kimyada maddenin belirli miktarlarındaki atom ya da molekül sayısının hesaplanmasında kullanılan değişmez sayıdır.

1860 yılında yapılan bir bilimsel toplantının ardından, Amadeo Avogadro’nun kimya alanında oynadığı büyük rol, tüm bilim dünyası tarafından kabul edildi. Avogadro’nun kendi adıyla anılan yasa ve sayı olmasaydı, kimya ve fiziğin bugünkü gelişkinlik düzeyine ulaşması düşünülemezdi. En önemli yapıtı; “Cisimlerin Temel Moleküllerinin Bağıl Kütlelerini ve Bileşimlere Katılma Oranlarını Belirleme Yöntemi Üzerine Bir Deneme”dir.

Amadeo Avogadro, Donna Felicita Mezzi ile evliliğinden altı çocuğu oldu.

Amadeo Avogadro, 9 Temmuz 1856 tarihinde İtalya’nın Torino Kenti’nde 80 yaşında ölmüştür.

Avogadro Yasası’na göre, olağan koşullarda (76 cm Hg basınç ve 0°C sıcaklık) tüm gazların her mol-gramında aynı sayıda 6.02214199 X10^23 molekül bulunur.

Kaynak:Biyografi.info