Asklepios

Asklepios, Yunan Mitolojisi'nde tıbbın ve sağlığın tanrısıdır.

Asklepios, antik zamanda, Aesculap (Asklepios) tıp tanrısının adıdır. Asklepios’un babası Olimpos tanrılarından zafer ve güç tanrısı Apollon, annesi ise Tesalya Kralının kızı Koronis’tir. Apollon, kendisinden hamile kalmasından sonra Koronis’in Arkadya’dan gelen yabancı bir erkekle de beraber olduğu haberini Apollon’a kutsal kuşu olan karga verir. Apollon kız kardeşi Artemis'i Koronis'i cezalandırmak üzere görevlendirir. Artemis de Koronis’i bir odun yığınının üzerinde diri diri yanmaya mahkûm eder. Koronis’i yakarak öldürür. Ancak karnındaki çocuğunu (tarihteki ilk sezaryen ile) yaşamda tutar.

Koronis’in hikayesini Apollon’a aktaran, o zamana dek süt beyazı olan Karga, o yangının isleri ve üzüntüden bir daha aklanmamak üzere kapkara olur.

Apollon, ölmek üzereyken kurtardığı oğlu Asklepios’u at adam Kherion’a verir. Kherion doğayı bilen, Bilge bir şifacıdır. Asklepios’u hekimlik ve cerrahi eğitimle büyütür. Tıptaki usta-çırak ilişkisinin eğitimin temeli olması ilkesi o dönemde bile vurgulanır.

Usta bir hekim ve cerrah olarak Kherion tarafından yetiştirilen Asklepios tam bir şifa dağıtıcı olur, eşi Epion da ağrı giderici özelliği ile tanınmış bir tanrıçadır. Tek yılan dolanmış asası ile özdeşleyen Asklepios’un kutsal hayvanı ise horozdur.

Sadece tedavi etmek Asklepios’a yetmez, ölümsüzlük arayışına girer. Birçok şey dener Sonunda tanrıça Athena’nın öldürdüğü dev Gorgo’nun kanında bir gözlem yapar, devin sağ tarafında dolaşan kanın zehirli solundakinin ise yararlı olduğu ve ölümsüzlük taşıdığını anlar.

Asklepios’un ölümsüzlüğe varan iyi hekimliği yeraltı-ölüler tanrısı Hades’i kızdırır, Zeus’a bu durumu şikâyet eder ve Onu Asklepios’a karşı kışkırtır Zeus, Asklepiosun kendi gücüne ortak olabilme riski nedeniyle O’nu şimşekleriyle (annesi gibi yakarak) öldürür.

Asklepios ölmeden önce elindeki şifa reçetesini toprağa düşürür Zamanla kağıdın üzerindeki mürekkep yağmurla erir ve toprağa karışarak şifalı bitki “Sarımsağa” dönüşür Anadolu’muzda benzer hikaye Lokman Hekim için de anlatılır.

Apollon oğlunun Zeus tarafından öldürülmesine çok üzülür ve oğlunun, Asklepios’un ruhunu gökyüzünde bir yıldız yapar ve Zeus’a karşı gelerek Olimpos’u terkeder Apollon, Zeus’un yıldırımlarını sağlayan Kyklop’larını da öldürür.

Asklepios’un yok oluşundan sonra hekimlik sanatını kızı, Hygieia (Yunanca sağlık anlamına gelir) ve oğulları Asklepiades adında bir lonca düzeni içinde sürdürmüşlerdir. Atina'da, Bergama'da, İzmir'de Asklepios adına tapınaklar kurmuşlardır. Bergama'da Asclepion adıyla bilinen sağlık sitesi antik Yunan dünyasındaki üç büyük sağlık sitesinden biri olarak kabul edilir.

Asklepios’un ağrı geçirmesiyle tanınan tanrıça Epion’dan 6 kızı, 4 oğlu olur Kızları Aglaea, doğal güzellik; Meditrina, uzun-sağlıklı yaşam; Hygieia, temizlik ve hastalıklardan korunma; Aceso, Panacea, Iaso ise iyileşme sürecini temsil eden tanrıçalardır.

Hygieia, yani Hijyen, Asklepios’un hep yanındaki çocuğudur. Temizliği ve hastalık önleyici tanrıçadır. Hygieia eczacılığın ve hemşireliğin de simgesi olarak kullanılır

Asklepios’un tapınaklarına Asklepion denir. Asklepionlar dönemin hastaneleridirler ve 200’ü aşkın bu yapılardan belirlenmiştir. En önemli ikisi Bergama’da ve Yunanistan’da Epidauros’da bulunmaktadır. MS 200lerde Bergama’dakini en önemlisi yapan efsane hekim Galen’dir.

Asklepios'un yılanlarla sarılmış asası bugün de hekimliğin simgesidir.

Kaynak:Biyografi.info