Cevat Fehmi Başkut

Cumhuriyet’ten sonra ortaya çıkan değişimleri, mizah unsurlarını kullanarak anlattığı oyunları ile tanındı. Buzlar Çözülmeden ve Paydos isimli oyunları en bilinenidir.
Cevat Fehmi Başkut, 1905 yılında Edirne’de doğmuştur. Annesinin adı Cemile Fehmi, babasının adı Ömer Fehmi’dir. Hayri ve Hikmet adında abileri vardı.

Eyüp Rüşdiyesi ve İstanbul Sultanisi'nde (İstanbul Erkek Lisesi) öğrenim gördü. Genç yaşta iken 1928 yılında gazeteciliğe başladı.

Kurtuluş Savaşı yıllarını Ankara'da geçirdi. TBMM Basımevi'nde düzeltmenlik yaptı. Meclis'te zabıt katibi olarak çalıştı. Daha sonra 1928 yılında İstanbul’a dönerek gazeteciliğe başladı.

1928 - 1963 yılları arasında Vakit, Son Saat, Son Posta, Cumhuriyet gazetelerinde muhabirlik, yazarlık, 1963 yılına kadar yazı işleri müdürlüğü yaptı. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti başkanlığı görevinde bulundu. 1963 yılından sonra gazeteciliği bıraktı.

İlk oyunu 1942-1943 tiyatro mevsiminde sahnelenen Büyük Şehir’dir. Oyunlarının hemen tümü Şehir ve devlet Tiyatrolarında sahnelenmiştir. Paydos bunların en ünlüsüdür.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. İlk eseri bir röportaj dizisidir. "Geceleri Bizi Kimler Bekliyor" adlı bir röportaj kitabı ve birkaç roman denemesi yazdı.

Dış ülkelerde “Paydos” isimli eseriyle oyunu sahnelenen ilk Türk yazarı unvanını aldı. En bilinen eseri "Buzlar Çözülmeden", bugün hâlâ birçok tiyatro topluluğunca sergilenmekte olup iki kez sinemaya da uyarlanmıştır.

Cevat Fehmi Başkut, tiyatro konularını günlük hayattan alır. Oyunlarını resmi ideolojisinin kuralları çerçevesinde şekillendirmiş, köylü-şehirli, batılı-doğulu memur-amir, eski-yeni nesiller arasındaki zıtlaşmaları konu edinmiştir.

Vehide hanım ile evli olan Cevat Fehmi Başkut’un Büyükelçi görevlerinde bulunmuş Yaman Başkut (d.1939- ö. 2010) ve Opera ve tiyatro sahne dekorcusu; sahne ressamı; dekoratörü Acar Başkut (d.1935) adında iki oğlu var.

Cevat Fehmi Başkut, öldüğü zaman Oyun Yazarları Derneği’nin başkanı idi. Cevat Fehmi Başkut, 15 Mart 1971 tarihinde 66 yaşında kalp krizi neticesinde İstanbul'da öldü. Mezarı Feriköy Mezarlığındadır.

Eserlerinden Bazıları :
Kadın Bir Defa Sever (Roman)
Dişi Aslan (Roman)
1954 - Valde Sultan’ın gerdanlığı (Roman)
1942 - Büyük Şehir (tiyatro Oyunu)
1943 - Ayarsızlar (tiyatro Oyunu)
1945 - Küçük Şehir (tiyatro Oyunu)
1946 - Koca bebek (tiyatro Oyunu)
1948 - Paydos (tiyatro Oyunu)
1951 - Sana Rey Veriyorum (tiyatro Oyunu)
1951 - Soygun (tiyatro Oyunu)
1952 - Kadıköy iskelesi (tiyatro Oyunu)
1953 - Makine (tiyatro Oyunu)
1956 - Harputta Bir Amerikalı (tiyatro Oyunu)
1960 - Hacıyatmaz (tiyatro Oyunu)
1962 - Göç (tiyatro Oyunu)
1964 - Buzlar Çözülmeden (tiyatro Oyunu)
1966 - Ayna (tiyatro Oyunu)
1967 - Emekli (tiyatro Oyunu)


Kaynak:Biyografi.info