Eli Acıman

Eli Acıman, Türkiye'de çağdaş reklamcılık sektörünün kurucusu iş adamı.

Eli Acıman, 1919 yılında İstanbul’da Yahudi bir ailenin oğlu olarak doğmuştur. Eli Acıman, 1936 yılında İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi’nden mezun oldu. Liseden sonra Paris’te yaptığı üniversite eğitimini yarıda bırakarak gazetecilik eğitimi almak üzere 1939 yılında İngiltere'ye gitti. 1943 yılında İngiltere dönüşü sonrası baba mesleği olan iplikçiliğe değil de kendisini zirveye taşıyacak olan reklamcılığa karar kılar. Ancak bu karar kılış, öyle planlanmış ve altyapısı oluşturulmuş bir süreç sonunda olmamıştır. İngiltere'den döndüğü sırada, abisi Moiz Acıman kendisine iş buldu. Bulduğu işle, abisinin Mahmutpaşa'da mağaza komşusu olan ünlü Yahudi asıllı iş adamı ve modacı Vitali Hakko'nun ürettiği şapkaların reklamını yapmaya başladı. İlk yaptığı reklam Vitali Hakko'nun ünlü "şen şapka" reklamıydı.

II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Türkiye'de "savaş ekonomisinin" sona ermesiyle ve ekonominin toparlanmasıyla, 1944 yılında Eli Acıman, Vitali Hakko ve Mario Beghian ile birlikte Faal Reklam Acentesi'ni kurdular. Ancak işler umulduğu gibi gitmeyince Vitali Hakko ve Mario Beghian kısa bir süre sonra bu ortaklıktan ayrıldı.

Vitali Hakko'nun ayrılmasından sonra Eli Acıman, 1946 yılında Türkiye'nin başlıca iş adamlarından Vehbi Koç ile tanışarak Koç şirketlerinin reklam işlerini alınca geniş bir iş imkânına kavuşur. Böylece gelişmeye başlayan firma, 1957 yılında Eli Acıman, Afif Erdemir ve Nesim Matan'ın 50'şer bin lira ve eşit şartlarda ortaklığı ile şirketleşerek "Faal Ajans" adını alır. Eli Acıman üç yıl kalmak üzere ABD'ye gitti. Eli Acıman orada J. Walter Thompson reklam ajansında metin yazarı ve müşteri temsilcisi olarak çalıştı. 1960 yılında döndükten sonra ajansın işleri çok büyüdü ve 1965 yılında genişleyen iş hacminin de etkisiyle ortaklar dostça ayrıldılar. Eli Acıman "Manajans", Arif Erdemir de "Yeni Ajans" adıyla yoluna devam etti. Bu ayrılık esnasında müşterilerini de paylaştılar.

Eli Acıman 1965 yılında kurduğu "Manajans", 1985 yılında JWT ajansıyla birleşip, Manajans/JWT adını almıştır.

1964-1996 yılları arasında Amerikan Hastanesi Yönetim Kurulu’nda üye, 1985-89 arasında da başkan olarak görev yapmıştır.

1944 yılından itibaren reklamcılık yapan Eli Acıman’ın "Manajans" şirketi birçok reklamveren ve reklamcı için önemli bir durak hatta okul oldu. 63 yılda 400’den fazla markanın yaratıldığı, yaşatıldığı Manajans/JWT 1980’ler boyunca sektörünün en parlak ajansları arasında ilk üçte yer aldı. Yavuz Turgul, Jeffi Medina, Metin Aroyo, Hulki Aktunç, Faruk Atasoy, Sait Aytemur gibi pek çok ismi sektöre kazandırdı.

Eli Acıman, 1972’de Ulusal Reklamcılık Derneği’nin kurulmasına öncülük etti.

Eli Acıman, ANAP’ın 1983 seçimlerinde ve Turgut Özal’ın ‘İcraatın İçinden’ televizyon programlarındaki imajının mimarı oldu.

Eli Acıman 8 Ekim 1984 tarihinde; Affan Başak, Nazar Büyüm, Attila Öğüd, Muammer Öztat, Zühtü Sezer, Halit Talayer ve İzmir Tolga ile birlikte “Reklamcılar Derneği”nin kuruculuğunu yaptı. Büyük emek verdiği bu derneğin başkanlığını da yaptı. 1988 yılından itibaren de Eli Acıman ve Ersin Salman'ın öncülüğünde dernek, Kristal Elma Yaratıcılık Yarışması’nı başlattı.

1989 yılında Müslüman ve Yahudi 113 Türk Vatandaşı tarafından kurulmuş olan “500. Yıl Vakfı”nın kurucuları arasında oldu. 1989-1992 döneminde yönetim kurulunda görev aldı. Sağlık sebepleriyle istifasını takiben kendisine onur üyesi sıfatı tevcih edildi.

1990 yılında Avrupa Reklam Ajanslar Birliği tarafından altın madalya ile onurlandırıldı. 2004 yılında Hürriyet Gazetesi tarafından düzenlenen yarışmada Eli Acıman'a "Hürriyet Özel Ödülü" verildi.

TÜSİAD'ın, 30 yıldan uzun süre hizmet veren üyelerinden biri olan Eli Acıman, 1970'li yıllardan itibaren İstanbul ili vergi rekortmenleri listesine de girmiştir.

Eli Acıman, ilerleyen yaşından dolayı 2001 yılında emekliye ayrılıp “Manajans” reklam ajansının yönetimini kızı Linda Acıman'a bıraktı.

Eli Acıman, 1948 yılında “Hayatımın diğer yarısı” olarak bahsettiği büyük aşkı İstanbullu bir Rum kızı Anjel ile evlendi. Eşi Angel 2005 yılında vefat etti. Eli Acıman’ın Ellian ve Linda adında iki kızı vardır.

Eli Acıman, 13 Ocak 2011 tarihinde İstanbul’da 92 yaşında ölmüştür. Neveşalom Sinagogu’nda bir cenaze töreni düzenlendi ve İstanbul'da Ulus Sefarad Musevi Mezarlığı'nda toprağa verildi.

REKLAM sektöründe, “Kral bira, lüks bira” (1969, Tuborg), “Soylu yün halı” (1976, Saray), “Fark edilirsiniz” (1977, Beymen), “Hizmette sınır yoktur” (1980, YKB), Sony varken Sony alınır” (1987) gibi pek çok sloganla tanınan Eli Acıman, ANAP ve Turgut Özal isimleriyle de mutlaka anılır. ANAP’ın 1983 yılında yakaladığı seçim başarasının arkasındaki isim olarak bilinen Eli Acıman, Turgut Özal ile özdeşleşen “İcraatın İçinden” adlı program ve elindeki dolmakalemiyle ünlü “Özal Portresi”nin de imzasını atmıştı.

Ödülleri :
2004 - Hürriyet Özel Ödülü
1990 - Avrupa Reklam Ajanslar Birliği tarafından altın madalya

Hakkında yazılan Kitaplar :
2003 - Eli Acıman - Sevmediği Sözcük Reklam, Âşık Olduğu Mesleği, Reklamcılık! (Yazarı: Uzun yıllar Eli Acıman'ın kişisel asistanı olarak çalışan Nil Baransel)

Hakkında yapılan Belgesel :
2011 - Acıman: Her başlangıçta Eli Var! (yönetmen Ali Taner Baltacı)

Eli Acıman’ın ajans ile yapmış olduğu ilkler önem taşımaktadır. Bu ilkler kısaca şunlardır;
• Kampanya halinde ilk basın ilanı
• İlk yerli otomobil Anadol’un lansmanı
• Ajans çatısı altında ilk ses stüdyosu
• Reklamda uluslararası ahlak yasasının Türkiye’de yayınlanması
• İlk elektronik dizgi
• İlk stratejik planlama departmanı
• İlk medya araştırması
• Kapsamlı ilk siyasal kampanya
• İlk resmi uluslararası iş birliği
• Dijital reklamcılığa ilk yatırım
• Kristal Elma Ödülleri’nin Kristal Elma’sını üreten/yaratan ajans

Türk reklam sektörü için ilklere imza atan Manajans, gücüne güç katarak ve Acıman ekolünü sürdürerek reklamcılıkta hala var olduğunu göstermeye devam etmektedir.

Kaynak:Biyografi.info