Fesa Bey

İlk Türk hava pilotu. THY’nın ilk Genel Müdürü

Fesa Bey, 1878 yılında İstanbul'da Gedikpaşa semtinde doğmuştur. Tam adı Mehmet Fesa Evrensev'dir. Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra Harp Okulu'na girerek, 1899 yılında Süvari Teğmeni olarak mezun oldu. Süvari Dairesinde hizmette bulunduğu sırada zamanın meşhur Bekirağa Bölüğünde 97 gün hapis yattı ve Erzincan'a sürgüne gönderildi. 1908 yılında Meşrutiyetin ilanından sonra tekrar İstanbul'a alındı ve Süvari Bölük Komutanlığı görevine getirildi.

Fesa Bey, yüzbaşı iken 1911 yılında pilot olmak için yapılan sınavı birincilikle kazandı ve Fransa'ya uçuş eğitimi almak için gönderildi. 1912 yılında yurda döndüğünde Türk Silahlı Kuvvetlerinin 1 no'lu uçuş brövesi kendisine verildi, ardından, Balkan Savaşı'nda bir takım uçuş görevleri sırasında filo komutanlığı da yaptı.

I. Dünya Savaşı sırasında, Kafkas Cephesi'nde görevlendirildi. Kafkasya'ya giderken Karadeniz'de, Amasra açıklarında bindiği gemi Rusların saldırısına uğradı. Batırılan gemide bulunanların tamamı Ruslar tarafından esir alındı. Sibirya'da yaklaşık beş yıl Sekiz ay süren esaret hayatından kaçarak kurtuldu ve 1920 Haziran ayında yurda döndü. Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı ve Doğu Cephesi'nde, Büyük Taarruz'dan önce de Batı Cephesi'nde görevlendirildi.

Fesa Bey, daha sonra İzmir'deki Hava Okulu'na öğretmen olarak atandı. 1925 Kasım ayında 47 yaşında ve binbaşı rütbesinde iken kendi arzusu ile emekli oldu.

1933 yılında Türkiye'nin ilk hava taşımacılığı teşkilatı olan Hava Yolları Devlet İşletme İdaresi'ne yönetici olarak atandı. Bir yıl sonra da Türk Hava Kurumu'nda görevlendirildi.

Fesa Bey, 9 Nisan 1951 tarihinde İstanbul'da 73 yaşında ölmüştür. Mezarı Karaca Ahmet Mezarlığı'ndadır.

Fesa Bey'in 26 Nisan 1912 tarihinde Türkiye semalarındaki ilk uçuşunu gerçekleştirdiği gün “Türkiye Pilotlar Günü” olarak kutlanmaktaydı. 2013 yılı Uluslararası Havayolu Pilotları Dernekleri Federasyonu (IFALPA) Olağan Kongresinde Türkiye Havayolu Pilotları Derneği (TALPA)’nin yaptığı teklif uygun görüldü ve 2014 yılından itibaren 26 Nisanda küresel düzeyde “Dünya Pilotlar Günü” olarak kutlanılması kararı alınmıştır. Dolayısıyla “Dünya Pilotlar Günü, ilk kez 2014 yılında öneri sahibi ülke sıfatı ile TALPA’nın ev sahipliğinde İstanbul’da kutlanmıştır.

Kaynak:Biyografi.info