Karaca Ahmet

İstanbul Üsküdar’daki Karacaahmet Mezarlığı adını, İstanbul'a Hacı Bektaşi Veli tarafından İslam dinini yaymak üzere gönderilen Karaca Ahmet'ten alır.

2. Osmanlı padişahı Orhan Gazi (d.1288-ö.1362) devrinde yaşayan Karaca Ahmet’in doğum ve ölüm yılı kesin olarak bilinmiyor. Rivayete göre Acem diyarında hükümdarlık yapan Süleyman Horosani’nin oğludur. Hakkındaki kısıtlı bilgi arasında hekimlik eğitimi aldığı ve ruh hekimi olarak pek çok kişiye yardım ettiği geçiyor.

Karaca Ahmet, Horasanlı bir Türkmen Beyi'nin oğludur. İlk yazılı kaynak miladi 1371'de tanzim edilen bir vakfiye senedinde adı "Süleyman Horosani oğlu Karacaahmet" diye geçmektedir. Buna göre babasının adı Süleyman, annesinin adı ise Sultan Ana'dır. Annesi ve babası, Eşme'nin Karacaahmet köyündeki türbede defnedilmişlerdir.

Karaca Ahmet Sultan 13.yy ortalarına yakın bir zamanda Moğol zulmünden kurtulmak için Anadolu'ya göç etmiş ve bu göçü de büyük Türk kafileleriyle olmuştur. Geyve Akhisarı’nın fethine katılmış, fetihten sonra da buraya yerleşmiştir.

2. Osmanlı padişahı Orhan Gazi 1329 yılında Bizans kuvvetlerini Pelakanon'da ağır bir yenilgiye uğrattıktan sonra Karaca Ahmet, Üsküdar’a gelerek bugün kendi adıyla anılan türbe ve mezarlığın bulunduğu bölgeye yerleşti. Karaca Ahmet, burada kurduğu tekkede çok sayıda mürid yetiştirmiş, tekkesi Osmanlı-Bizans sınırında bir tampon bölge görevini üstlenmiştir. Dönemin önemli şahsiyetlerinden birinin gözlerini tedavi ettiği ve karşılığında birçok arazinin mülk olarak kendisine vakfedildiği rivayet edilmektedir. Karaca Ahmet, Balkanlar’da çok defa Aziz George ile özdeşleştirilmiş, bunun sonucunda Hıristiyan halk onu ve dolayısıyla İslâmiyet’i kolayca benimsemiştir.

Karaca Ahmet Sultan, Hacı Bektaşi Veli’nin yanında dervişlik hizmeti yaptı. Üsküdar sınırları içinde, Gündoğumu Caddesi ile Nuhkuyusu Caddesi'nin birleştiği köşede "Karacaahmet Sultan Dergahı" ve türbesi vardır. Türbe Kanuni Sultan Süleyman'ın Bektaşi tarikatına mensup eşi Gülfem Hatun tarafından yaptırılmıştır. Dergâhın bulunduğu bölge (Çiçekci, Bağlarbaşı, İbrahimağa) 1481 yılında Padişah II. Bayezid tarafından Karaca Ahmet Sultan Bektaşi Vakfına bağışlanmıştır.

İlk olarak İstanbul'un Araplar tarafından kuşatılması sırasında şehit olan askerlerin buraya gömüldüğü sanılmaktadır. Karacaahmet Mezarlığı adını, İstanbul'a Hacı Bektaşi Veli tarafından İslam dinini yaymak üzere gönderilen Karaca Ahmet'ten alır.

Karaca Ahmet, Rumeli’deki fetihlere katıldıktan sonra Anadolu’nun pek çok yöresini dolaşarak hem hastaları tedavi etmiş, hem de kurmuş olduğu tekkeler vasıtasıyla Anadolu’nun İslâmlaşma’sına katkıda bulunmuştur. Osmanlı topraklarından geniş bir mürid kitlesiyle birlikte ayrıldıktan sonra ilk olarak Afyon’da bugün kendi adıyla anılan bölgede yerleşen Karaca Ahmet’e, bu faaliyetleri esnasında Göynük’te türbesi bulunan Yargeldi Sultan ve Hasan Basri gibi arkadaşları refakat etmişlerdir. Bu bölgede beylerden birinin akıl hastası kızını tedavi etmesi onun şöhretini daha da arttırmış ve burada kendisine geniş araziler vakfedilmiştir. Ancak kendisi bir süre sonra Afyon’dan ayrılıp Saruhanoğulları’nın hüküm sürdüğü Manisa bölgesine yerleşmiştir. Karaca Ahmet Manisa’ya geldiğinde Saruhan Bey’in Manisa ve Akhisar’ın fethiyle uğraştığı, Karaca Ahmet’in elli yedi bin müridiyle birlikte bu fethe katıldığı rivayet ediliyorsa da bu bilgi şüphelidir. Tarihî kayıtlardan, onun Saruhanoğulları topraklarında bu beyliğin son hükümdarı İshak Bey zamanında yaşadığı anlaşılmaktadır. Akhisar muhtemelen Karaca Ahmet’in son durağı olmuş, bundan sonra başka bir yere gitmeyip kurmuş olduğu tekkesinde hem ruh hekimliği yapmış hem de mürid yetiştirmiştir.

Saruhanoğulları’nın vakfiyelerinde 1371 yılında Revak Sultan’a yapılan bir vakıf tahsisinde Karaca Ahmet’in şahit olarak adı geçmekte, 1390’da Hoşkadem Mescidi ve Yengi’deki Karaca Ahmet evkafının Karaca Ahmet Tekkesi’ne vakfedilmesine dair belgede ise artık yaşamadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda onun 1371-1390 yılları arasında Akhisar, Manisa’da vefat ettiği söylenebilir.

Karaca Ahmet’in ölümünden sonra şeyhlik ve ruh hekimliği vazifesini oğlu Eşref devam ettirmiştir. Karaca Ahmet’in İstanbul, Afyon, Manisa, Aydın, Sivrihisar, Göynük, Makedonya’da yedi türbesi; Akhisar Karaköy, Eşme-Karaca Ahmed ve Manisa Horoz köylerinde üç makamı bulunmaktadır. Üsküdar’daki türbenin yanında Karaca Ahmed’in Horasan’da binerek Anadolu’ya geldiğine inanılan atının bulunduğu bir mezar daha vardır.

Karaca Ahmet’in bilinen çocuklarından Hıdır Abdal Sultan, Erzincan'ın Ocak köyünde, diğer oğlu Eşref Sultan ise Eşme'nin Karacaahmet köyündeki türbede defnedilmişlerdir. Kan Abdal (Gani) ve Kamber Abdal isimli iki oğlu daha vardır.

Kaynak:Biyografi.info