Fikri Sönmez

Fikri Sönmez, Ordu'nun Fatsa ilçesinin belediye başkanı iken Fatsa'da komünist bir yönetim kurduğu gerekçesiyle 12 Eylül Darbesi'ne giden süreçte 11 Temmuz 1980 tarihinde yapılan bir askerî operasyonla görevinden alındı ve tutuklandı. Yargılandı ve ağır hapis cezasına çarptırıldı. 4 Mayıs 1985 tarihinde cezaevinde öldü.

Fikri Sönmez, 1938 yılında Ordu-Fatsa'nın Kabakdağı köyünde doğmuştur. Ailesi Gürcü kökenlidir. Ailesinin ekonomik durumunun iyi olmamasından dolayı ilkokuldan mezun olduktan sonra bir terzinin yanında çırak olarak çalışmaya başladı.

Fikri Sönmez, 1960'lı yılların ortalarında Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) üye oldu. Dev-Genç saflarında 6. Filo'ya karşı düzenlenen gösterilere katıldı. 1970 ortalarında solda ortaya çıkan görüş ayrılıkları sonrasında Mahir Çayan'ın görüşlerini benimseyerek THKP-C'ye yakın durdu.

1971-1972 yıllarında Mahir Çayan ve arkadaşlarının Maltepe Askeri Cezaevi'nden kaçışlarından sonra Karadeniz Bölgesi'ne geçmelerinde ve bu bölgedeki ilişkilerinde ve eylemlerinde onlara yardımcı olduğu gerekçesiyle THKP-C Davası'nın diğer sanıklarıyla birlikte 2 yıl kadar tutuklu olarak yargılandı ve 1974 affıyla tahliye oldu. Giresun, Ordu, Samsun bölgelerinde aktif faaliyet yürütürken Devrimci Yol militanı olduğu biliniyordu.

1979 yılında Fatsa Belediye Başkanı Nazmiye Komitoğlu'nun vefatı nedeniyle yapılan ara seçimde Fikri Sönmez, bağımsız belediye başkan adayı oldu ve 14 Ekim 1979'da yapılan seçimi kazandı. Fikri Sönmez, başkanlığında Fatsa'yı özelliklerine göre 11 bölgeye ayırarak halk komitelerini oluşturdu ve iki ayda bir halk toplantıları düzenledi.

Komitelerde belediye faaliyetlerinden başka içki, kumar sorunları, kadına şiddet gibi diğer konular da ele alınmaya başlandı ve bu sorunların geriletilmesinde önemli mesafe kat edildi. Bu komitelerin gerçekleştirdiği önemli çalışmalardan biri de "Çamura Son" kampanyası idi. Bu ve benzeri projelerle bölge halkı belediye çalışmalarına ortak edildi. Kampanyanın ardından bir de Fatsa Halk Şenliği düzenlendi. İlçe kısa bir süre içinde sosyalist solun simgesi olurken sağcı basın organları, politikacılar, emniyet ve askerler tarafından da eleştirilere hedef oldu. 

8 Temmuz 1980 günü Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanı, Çorum ve Fatsa'da olanlar hakkında bilgi almak için Karadeniz'de incelemeye çıktı. Önce Çorum'a giden komutanlar, daha sonra Amasya, Samsun ve Ordu'ya gitti.

Operasyon öncesi CHP, MSP, Adalet Partisi ilçe başkanlarının ortak basın açıklaması yaparak “Fatsa’da operasyon yapılacak bir şey yok. Huzur içindeyiz” sözleri yeterli olmadı.

11 Temmuz 1980'de sabaha karşı 04.15'te ilçeye "Nokta Operasyonu" diye tabir edilen bir askerî operasyon düzenlendi. Operasyonu Ordu Jandarma Alay Komutanı yönetti. İlçede sokağa çıkma yasağı kondu, silah araması yapıldı. Bu harekât sırasında maskeli kişilerin ihbar ettiği 300 kişi tutuklandı. 2000 sanıklı Dev-Yol davası açıldı. Ancak çoğu beraat etti.

11 Temmuz 1980 tarihinde gözaltına alınan Fikri Sönmez, devletin anayasal düzenini değiştirmeye yönelik suçtan dolayı Türk Ceza Kanunu'nun 146. maddesi gereğince ağır hapis cezasına çarptırıldı.

Fikri Sönmez, 4 Mayıs 1985 tarihinde Amasya cezaevinde geçirdiği kalp krizi nedeniyle 47 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info