Halid Ziya Uşaklıgil

Türk edebiyatında roman türünün ilk temsilcilerinden birisi olan Servet-i Fünun ve Cumhuriyet dönemi yazarı. Roman, hikaye, oyun ve gezi yazıları türünde eserler vermiş olan Uşaklıgil, Aşk-ı Memnu, Sefile romanları ile tanınmaktadır.
Halid Ziya Uşaklıgil, 1867 yılında, İstanbul’da dünyaya geldi. Uşak kökenli, halı ticareti ile tanınmış olan köklü bir aile olan Uşaklızadeler’e mensup olan Uşaklıgil’in babası, Hacı Halil Efendi’ydi.

İstanbul Fatih Rüşdiyesi'nde ilköğrenimini tamamladıktan sonra İzmir’e yerleşen Uşaklıgil, burada İzmir Rüşdiyesi’nden mezun oldu ve rüşdiye öğretmeni ünvanını aldı. Bir süre Osmanlı Bankası’nde çalışan yazar, daha sonra Darülfünun’da görev aldı. Bu kurumda Batı Edebiyatı okutmanı olarak çalıştı ve zamanla Mabeyn Başkatipliği görevine kadar yükseldi. Bu görevden ayrılmasının ardından bir daha memur olarak çalışmayan Uşaklıgil, hayatını edebiyata adadı.

Türk edebiyatında Batılı anlamda roman yazan ilk sanatçı olarak kabul edilen Uşaklıgil, henüz 20 yaşındayken gazetelerde yayınlanan yazıları ile edebiyat çevresinde tanındı ve de 1893 yılında İstanbul’a gelip Servet-i Fünun dergisine katıldı.

Fransız Romantizmi akımından etkilenmiş olan Uşaklıgil, Batı tarzı roman türünün ülkemizdeki en önemli temsilcilerinden birisi oldu. Romanlarında genellikle İstanbul’da geçen hikayeleri kaleme alsa da, hikayelerinde Anadolu’dan büyük bir etkilenme göze çarpmaktaydı.

Yazarın en önemli eserlerinden birisi sayılan Kırık Hayatlar, Osmanlı Devleti tarafından sansüre uğradı ve ancak Cumhuriyet’in kurulması sayesinde, 1923 yılında yayınlanabildi. Gene yazarın başarılı romanlarından birisi olan Aşk-ı Memnu, 1975 ve 2008 yıllarında, T.V. dizisi olarak uyarlandı.

Eserleri

Roman; Nemide, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Şürekası, Sefile, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar

Hikaye; Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Nakıl, Bu Muydu, Heyhat, Küçük Fıkralar, Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Bir Şi’r-i Hayal, Sepette Bulunmuş, Bir Hikaye-i Sevda, Hepsinden Acı, Onu Beklerken, Aşka Dairdi, İhtiyar Dost, Kadın Pençesi, İzmir Hikayesi, Kar Yağarken

Oyun; Firuzan, Kabus, Fare

Hatırat & Gezi Yazıları; Kırk Yıl, Bir Acı Hikaye, Saray ve Ötesi, Almanya Mektupları, Alman Hayatı

Kaynak:Biyografi.info