Hayati Tabanlıoğlu

Çağdaş Türk Mimarlığı’nın önde gelen büyük isimlerinden Hayati Tabanlıoğlu, İstanbul Taksim'deki (AKM) Atatürk Kültür Merkezini yapmıştır.

Hayati Tabanlıoğlu, 1 Şubat 1927 Tarihinde Ankara’da doğmuştur. 1945 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne girerek Emin Onat, Paul Bonatz, Clemens Holzmeister gibi büyük mimarların 25-30 kişilik sınıflarda eğitim verdiği yıllarda 5 senelik eğitim neticesinde 1950 yılında mezun olmuştur.

Üniversite eğitimini tamamlayan Hayati Tabanlıoğlu, Avrupa’ya giderek Almanya ve İsviçre’de 1955 yılına kadar çalıştı. Bremerhaven, Bochum Devlet Tiyatroları ve Münih Ulusal Tiyatrosu başta olmak üzere, çeşitli mimari projelerin tasarım süreçlerine katılırken Hannover Teknik Üniversitesinde ve Zürich’teki Eidgenössische Technische Hochschule’de de akademik kadroda asistanlık yapmış ve Alman Profesör Graubner’in yanında yaptığı opera ve tiyatro konulu doktorasını 1954 yılında tamamladı.

1954 yılında Hannover Teknik Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamlayan Hayati Tabanlıoğlu yurda döndükten sonra 1956 yılından 1980 yılına kadar Bayındırlık Bakanlığı büyük yapılar projeleri İstanbul Bölge Müdürlüğü görevini yürütmüştür. İlk mesleki başarısını 1957 yılında Enver Tokay, Ayhan Tayman ve Behruz Çinici ile birlikte birincilik ödülü aldığı Erzurum Üniversitesi Uluslararası Mimarlık Projesi'yle kazandı.

Bayındırlık Bakanlığı büyük yapılar projeleri İstanbul Bölge Müdürlüğü görevini sürdürürken şehirde bazı kamu yapılarının mimarlığını yapmıştır. Bu önemli yapılardan biri olan İstanbul Operası binası. 1946 yılında temeli atılan ancak Bayındırlık Bakanlığı tarafından sorunlarıyla baş edilemeyen İstanbul Opera Binası projesi için Hayati Tabanlıoğlu göreve getirildi; 1956 yılında üçüncü kez değiştirilen proje ile Atatürk Kültür Merkezi, 1969 yılında tamamlanabildi. Bina yapımından 1,5 yıl sonra Kasım 1970’te yandı ve yapının yeniden yapımı gündeme geldi. Aynı göreve bir kez daha davet edildi ve yapısını yeniden yapması istendi ve (Hayati Tabanhoğlu’nun tasarımı doğrultusunda) onarılarak Cumhuriyet Mimarlığı’nın en önemli yapılarından Atatürk Kültür Merkezi’nin ikinci açılışı 1977 yılında Atatürk Kültür Merkezi (AKM) adıyla yeniden açılmıştır.

AKM önünde çekilen fotoğraftaki bina günümüzde yıkılarak oğlu Murat Tabanlıoğlu tarafından aynı isim ile yeniden tasarlanmıştır.

1983 yılında Türkiye’nin ilk modern çağdaş terminal binasını olan Yeşilköy Havalimanı düzenlemesi ve dış hatlar terminal binası projesini gerçekleştirdi.

Hayati Tabanlıoğlu'nun kendi gibi mimar olan Murat Tabanlıoğlu (d.1960) adında oğlu vardır.

Bayındırlık Bakanlığından emekli olduktan sonra Barbaros Ticaret Merkezi, Galleria Alışveriş Merkezi, Yat Limanı, Regatta Çarşısı, Holliday Inn Crowne Plaza gibi projelerini kapsayan Ataköy Turizm Kompleksi projelerini yaptı. 1989 yılında “Galleria” ile ICSC (Alışveriş Merkezleri Uluslararası Konseyi) en iyi mimari tasarım ödülünü kazandı.

1990 yılında oğlu Murat Tabanlıoğlu ile ortaklığı sonucu şirketleşerek “Tabanlıoğlu Mimarlık” şirketini kurdu. 1990 yılında Tabanlıoğlu Mimarlık bünyesinde Doğan Medya Center İstanbul projesini gerçekleştirdi. Son olarak Bakırköy’de Carousel Alışveriş Merkezi ve Çocuk ve Kadın Doğum Hastanesi projesinde avan proje safhasında bir süreden beri mücadele ettiği hastalığa yenik düştü ve vefat etti.

Hayati Tabanlıoğlu, 1994 yılında İstanbul'da 67 yaşında bir süreden beri mücadele ettiği hastalığa yenik düşerek vefat etmiştir.

Hayati Tabanlıoğlunun Başlıca Kitapları:
1979 - Atatürk Kültür Merkezi
1983 - Yeşilköy Hava Limanı Yeni Terminal Binası

Hayati Tabanlıoğlunun Başlıca Mimari Eserleri :
1957-1970 - Erzurum Atatürk Üniversitesi (E. Tokay, A. Tayman, B. Çinici ile)
1967 - Koç Holding Genel Yönetim Yapısı, Fındıklı/ İstanbul
1979 - Atatürk Kültür Merkezi, Taksim/İstanbul
1983 - Yeşilköy Havalimanı Tesisleri İstanbul

Ödülleri :
1957 - Erzurum, Atatürk Üniversitesi Kampüsü Uluslararası mimari proje yarışması 1.’lik ödülü
1964 - Antalya Arkeoloji Müzesi mimari proje yarışması 3.’lük ödülü
1973 - Sofya Opera Uluslararası Mimari Proje Yarışması 4.’lük Ödülü (Aydın Boysan’la)
1983 - Sedat Simavi Vakfı Mimarlık ve Kent Düzenlemesi Büyük Ödülü
1989 - Alışveriş Merkezleri Uluslararası Konseyi, En İyi Tasarım Ödülü, (Galleria ile)
1992 - Doğuş İstinye Turizm ve Ticaret Merkezi T.M.M.O.B Mimarlar Odası En İyi Yapı Ödülü (Murat Tabanlıoğlu ile)


Kaynak:Biyografi.info