İvan İvanoviç Şişkin

İvan İvanoviç Şişkin bir Rus manzara ressamı, gravürcü ve teknik çizimciydi. Gezginler hareketini kurmuş, Sankt Petersurg Sanatlar Akademisi'nde öğretim üyesi, profesör ve manzara atölyesinin başı olmuştu.

İvan İvanoviç Şişkin, haklı olarak mükemmel bir ressam olarak adlandırılıyor. Kalemle ayrılmadı ve her yerde, ister kırık bir ağaç dalı, isterse bulutlar veya kuru bir yaprak olsun, kendisine ilginç görünen her şeyin eskizlerini yaptı.

İvan İvanoviç Şişkin, 25 Ocak 1832 tarihinde Yelabuga, Rusya’da tüccar bir babanın oğlu olarak doğmuştur. Babası Ivan Vasilyevich Shishkin, annesi Daria Romanovna’dır.

Ressam olma arzusunu babasına zor kabul ettiren İvan İvanoviç Şişkin, 1852 yılında girdiği Moskova Resim, Heykel ve Mimarlık Okulu üniversitesi ve ardından 1856 yılında Petersburg İmparatorluk Sanatlar Akademisinde eğitimine devam ederek 1860 yılında mezun oldu. İmparatorluk Sanat Akademisi'nde öğrenci olarak 1858 yılında yaptığı "Valaam Adası'nda Görünüm" adlı tablosu ile ilk ödüllerini aldı. 1865 yılında eğitim görmüş olduğu okuldan öğretmenlik teklifi aldı ve sonra 1873 yılında profesör oldu. Aynı zamanda da bir yüksek okulda manzara ressamlığı üzerine ders verdi.

İvan İvanoviç Şişkin, 1862 yılında gittiği İsviçre’de Zürih, Cenevre ve Almanya’da (Münih, Dresden ve Duesseldorf) birkaç yıl yaşayıp, çalıştı. 1865'te İvan İvanoviç Şişkin Rusya'ya döndü ve “Düsseldorf civarında bir manzara” (1865) tablosu için akademisyen unvanını aldı.

1865 yılında Rusya’ya geri döndüğünde Geziciler (Peredwischniki) ve Rus Suluboya Ressamlar Derneği’ne üye oldu. Ayrıca Sanat Akademisi sergilerine, 1882 yılında Moskova’da tüm Rusya sergilerine, 1867 yılında Paris’te Dünya Fuarlarına, 1873 yılında Viyana’da, tekrar 1878 yılında Paris’te sergilere katıldı.

1870 yılında Gezici Sanat Sergileri Derneğinin kurucu üyesi oldu. 1894-1895'te İmparatorluk Sanat Akademisi'ndeki Yüksek Sanat Okulu'nun peyzaj atölyesine başkanlık etti.

İvan İvanoviç Şişkin'in stili analitik doğa çalışmalarına dayanmaktadır. Seçkin bir manzara ressamı sayılmasının yanı sıra, mükemmel bir teknik ressam ve litografer’di. Resimleri derin Rus sembolizmini yansıtır. Rus resim sanatının en önemli manzara ve Naturalizm temsilcisi olarak kabul edilir.

Kişisel olarak tanıdığı ve aynı dönemin Rus ressamı Konstantin Savitsky 'nin gelişimine de katkısı olmuştur. En popüler resimlerinden biri kabul edilen Çam Ormanında Sabah isimli eserini Konstantin Savitsky ile beraber yaptı. Ayılar Konstantin Savitsky tarafından yapılmıştır. Bununla birlikte, bitmiş tuval alıcı Pavel Tretyakov'a getirildiğinde sinirlendi ve Konstantin Savitsky'nin adının silinmesini emretti ve tabloyu iki sanatçıya değil, yalnızca İvan İvanoviç Şişkin'e sipariş ettiğini açıkladı. Daha sonra bu eserden Konstantin Savitsky adını kaldırdı ve böylelikle eser sadece İvan İvanoviç Şişkin’e ait olmuş oldu.

İvan İvanoviç Şişkin, Çam Ormanında Sabah (Konstantin Savitsky ile birlikte, 1878)

Çam Ormanında Sabah: Şişkin’in en meşhur tablosunda, sabahın ilk saatlerinde sisli çam ormanının derinliklerinde bir ayı ile üç yavrusunu görmekteyiz. İki yavru ayı kırık bir çam ağacının üzerinde oyun oynarken, bir diğeri iki ayağının üzerine çıkmış çam ağaçlarının üzerine düşen günün ilk ışıklarını karşılamakta. Ormanın derinlikleri vahşi bir anı yansıtsa da, ayılar sanki evcil birer hayvan gibi sevimliler. Tablonun her karesinde Şişkin’in orman ve orman canlılarına duyduğu sevgi görülüyor.

İvan İvanoviç Şişkin, Viatka’daki Çam Ormanı tablosu.

Viatka’daki Çam Ormanı
İvan İvanoviç Şişkin, Rusya’nın iğne yapraklı çam ormanlarına tutkuyla bağlıydı. O, bir açık hava ressamıydı. Çam Ormanı tablosunda da gördüğümüz gibi, kenarlarında taşların olduğu suyu kısmen çekilmiş durgun ve berrak bir dere ağzından ormana doğru hakim bir bakış açısı var. Ormanlık alandaki bazı ağaçlar kesilmiş, ilerideki çam ağacının dibinde iki tane küçük ayı gözükmekte. Ayıların ulaşamayacağı kadar uzaklıkta olan bal kovanları ayıların kafalarını yukarı kaldırmasını sağlamış. Diğer taraftan bu tabloya dikkatlice baktığımızda, Şişkin’in doğayı olanca gerçekliği ile yansıtmak istediğini görmekteyiz. Adeta 1870’lerden kalan renkli bir fotoğraf, bu resim.

İvan İvanoviç Şişkin, Çavdar Tarlası tablosu (1878)

Moskova’da Devlet Tretyakov Galerisinde sergilenen tablo, sanatçı için iki geleneksel motifi birleştiriyor: uzaklara uzanan bir yol ile tarlalar ve güçlü çam ağaçları. Tablonun eskizlerinden birinin üzerine Shishkin tarafından yapılan yazıt, "Genişleme, uzay, toprak, çavdar, Tanrı'nın lütfu, Rus zenginliği" diyor.

İvan İvanoviç Şişkin, Meşe Ormanında Yağmur tablosu. 1891

Meşe Ormanında Yağmur
Şişkin’in Gezginler grubunun dağıldığı ilk yıllarda yaptığı Meşe Ormanında Yağmur tablosunda; yağmurlu bir günde Meşe ormanında yürüyüş yapan üç kişiyi görüyoruz. En önde şapkalı ve elinde muhtemelen bir şemsiye olan, ama yalnızlığını derinden yaşayarak o şemsiyeyi açmaya üşenen bir adam var. Biraz arkasında şemsiyeyi açmış ve yağmurlu günde aşklarının tadını çıkartan bir çift var. Resme bu açıdan bakarsak, Şişkin adeta bize doğanın bile yorumlanmasının insanın psikolojisine bağlı olduğunu anlatıyor. Öte yandan hava nemli ve sisli. Parlak yapraklar üzerindeki ıslaklık hissediliyor. Patika yolun üzerindeki toprak yağmurun etkisiyle çamurlaşmış. Orman yağmuru büyük bir keyifle karşılarken, Şişkin, tıpkı Empresyonistler gibi doğanın kişiye özel yorumlanabilen tüm izlenimlerini yansıtıyor.

İvan İvanoviç Şişkin, Alacakaranlık (Twilight) tablosu.

Alacakaranlık (Twilight), Şişkin’in son yılların ait eserlerinden biri. Havada alacakaranlığın kızıllığı belirtiliyor. Ormanın içlerine doğru götüren yolda ise, gece yağan yağmurdan kalan su birikintisi görünüyor. Yol çamurlu, hava nemli, doğa son derece bakir. Yalnız bir adamın bu yolda yürümesi.

İvan İvanoviç Şişkin, Çam Ormanı (Pine Forest) 1872

Çam Ormanı (Pine Forest). Bu eserde, sabahın ilk ışıkları Sarıçam ağaçlarının üzerine vuruyor. Ormanın derinlikleri karanlık, ağaçların uzun gölgeleri ormanın içerisine doğru uzanıyor. Sarıçamların dibinde bir adam, iki ağacın arasından bir elinde sepeti, diğer elinde asası ile ormanın içerisine doğru ilerliyor. Adeta şehre kavuşabilmek için önündeki tüm engelleri aşmak zorunda olan ve tüm yolları ezbere bilen bir köylü gibi ileriye değil, yere bakıyor.

İvan İvanoviç Şişkin - Ormandaki arı kovanı, 1876

Şişkin’in sıkıntılı yıllarına ait resimlerinden biri, Ormandaki Arı Kovanları. Tabloda ormandaki açıklıkta bir adam ve dağ yamacına kurulmuş arı kovanlarını görmekteyiz. Hemen ileride adamın kulübesi var. Yaşlı adam, sol elinde asası ve sağ elinde bal kovası ile küçük bir dereye doğru ilerliyor. Belki de kovasındaki balları kasabaya satmaya götürüyor. Hava son derece açık, orman birçok insana kucak açıp onların geçim kaynağı olmuş durumda. Şişkin’in şövalesi, derenin hizasında yüksekçe bir yere kurulmuş gibi. Arı kovanlarının arasındaki ağacın yaprakları, güneş ışınları ile parlıyor. Hava bu kadar güzel ve orman bu kadar kucak açıcı iken saçları beyazlamış yaşlı bir adamın, kafasını önüne eğmesi ve elinde bastonuyla yoluna devam etmesi yaşam mücadelesinin ne denli zor olduğunu, insanı yıprattığını gösteriyor.

İvan İvanoviç Şişkin, Meşe Korusu tablosu. 1887.

İvan İvanoviç Şişkin, Rus manzara ressamı Fyodor Vasiliev'in kız kardeşi Evgenia Alexandrovna Vasilyeva ile 1866 yılında evlendi. Lidochka (d.1869-ö.1931) adında bir kızı ve oğulları Vladimir (d.1871-ö.1873) ve Constantine (d.1873-ö.1875) adlarında 2 oğlu oldu, ancak 2 oğlu bebekken öldü. Eşi de kısa bir süre sonra 1874 yılında öldü. İvan İvanoviç Şişkin eşinin ölümünden 7 yıl sonra 1880 yılında sanatçı Olga Antonovna Lagoda (d.1850-ö.1881) ile evlendi ve o da Ksenia adında bir kız çocuğu doğurduktan 1.5 ay sonra öldü. İkinci karısı da 1881 yılında öldükten sonra hayatının sonuna kadar ona ve iki kızına, ikinci eşinin kız kardeşi olan Victoria Lagoda baktı.

İvan İvanoviç Şişkin, sabah atölyede resim yaptı, ardından akrabalarını ziyaret ederek tekrar atölyeye döndü. Bir noktada usta sandalyesinden düştü. Asistan bunu hemen fark etti, ancak artık nefes almadığını gördü.

İvan İvanoviç Şişkin, 20 Mart 1898 tarihinde Saint Petersburg, Rusya’da 66 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info