Kemalettin Kamu

Kemalettin Kamu, Gurbet Şairi olarak tanınmıştır.

Kemalettin Kamu, 15 Eylül 1901 tarihinde babasının görevi dolayısıyla bulunduğu Bayburt’da doğmuştur. Babası, Kılıçoğlu Osman Nuri Efendi, Erzurum’un köklü ailesi Kılcızâdelerdendir. Annesi Hayriye Hanım’dır. Çocukluğu babasının memur olarak bulunduğu Erzurum dolaylarında geçti. Babası tarafından dokuz yaşındayken hafızlığa gönderilir, orada bir yıllık eğitimden sonra 1910 yılında dışarıdan sınava girerek rüştiyenin birinci sınıfta öğrenim görme hakkı elde etti. Erzurum'da başladığı ortaokulu, babasının mal müdürü olarak bulunduğu Erzincan-Refahiye'de bitirdi. Babası emekli olduktan sonra halkın ısrarı ile belediye başkanı olarak bu ilçede kaldı. Kemalettin Kamu da ilçenin tahrirat kâtipliğine (yazı işleri müdürlüğü) vekâleten tayin edildi. Refahiye'de iken Erzurum'un işgal edildiği haberini alan babasının kalp sektesinden ölmesi üzerine aile, Refahiye'den ayrılmak zorunda kaldı. Annesiyle önce Sivas'a sonra Kayseri'ye göç etti. Bir süre Bursa'da matematik öğretmeni olan ağabeyi Hüsnü Bey'in yanında bulundu, ardından İstanbul'a giderek İstanbul Darülmuallimini'nde (Erkek Öğretmen Okulu) öğrenimine devam etti.

Kemalettin Kamu, İstanbul'da lise yıllarında iken yıllarda yazdığı şiirleri Süleyman Nazif'in gazetesinde yayımlandı.

13 Kasım 1918 tarihinde İstanbul'un işgali üzerine ünlü Gurbet şiirini kaleme aldı ve lise son sınıf öğrencisi iken Kurtuluş Savaşı'na katılmak amacıyla İstanbul'u terkedip Ankara'ya gitti. 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir'in işgali üzerine “Türk'ün İlahisi” adlı şiirini yazdı. Kurtuluş Savaşı sırasındaki şiirleriyle dikkat çekti. Hece ölçüsü kullandığı şiirleriyle Milli edebiyat akımına bağlı bir şair olarak bilinir. İlk şiirlerinde vatan sevgisi; milli mücadele, sonraki şiirlerinde aşk, gurbet, yalnızlık gibi konuları işledi. Kemalettin Kamu’nun Kurtuluş Savaşı yıllarında yazdığı şiirler okul kitaplarına girdi, yurt genelinde tanınan ve sevilen bir şair oldu. Kimi şiirleri bestelenip şarkı veya marş oldu. İstiklâl Marşı seçimine de katıldı.

1923 yılında İstanbul'a döndü. Erkek Muallim mektebi'ni bitirdi.

Çankaya isimli şiiri ile Cumhuriyet'e olan bağlılığını bir dini inanca dönüştürmüştür. Büyük tepki toplayan bu şiirin Yozgat milletvekili olan Ahmet Cevdet Taflıoğlu'na ait olduğunu söylense de bu şiirin Kemalettin Kamu tarafından 1934 tarihinde Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde yayınlandığı ifade edilmektedir.

1926 yılında 25 yaşında iken âşık olduğu genç kız ile evlenme hazırlığında iken bir anlaşmazlık sonucu evlilikten vazgeçti ve ömrü boyunca yalnız yaşadı. İntizar (İrşad Şiiri) adlı ünlü şiirini hayal kırıklığı ile sonuçlanan bu ilişkisi üzerine yazdı.

Kemalettin Kamu, Ankara'da Matbuat Genel Müdürlüğü'nde çalıştı. Kısa süre sonra başyazar oldu ve Anadolu Ajansı 11 kişilik kurucular heyeti içinde yer aldı. 1926 yılından 1933 yılına kadar ajans başmuharrirliği görevini yürüttü. 1933 yılında neşriyat ve istihbarat müdürlüğüne getirildi. 1929 yılında Anadolu Ajansı’nın İstanbul teşkilatını kurmak üzere görevlendirildi. Bir yıl kadar İstanbul'da kaldıktan sonra yeniden Ankara'daki görevine döndü. 1933'te Anadolu Ajansı'nın Neşriyat ve İstihbarat Müdürlüğü görevine tayin edildi.

1933 yılında Anadolu Ajansı temsilcisi olarak gittiği Paris'te Siyasal Bilimler alanında eğitim gördü. Burada şiirden uzak kalan şair, bir taraftan Fransızcasını geliştirirken diğer taraftan ekonomi ve politika üzerine eğitim aldı. Soyadı Kanunu çıktığında soyadı olarak "bir ülkede yaşayanların tamamı" anlamına gelen "Kamu"yu seçti. 4 Kasım 1938 tarihinde öğrenimini tamamlayıp Paris'ten dönünce önce İstanbul’a gitti. Bir müddet Anadolu Ajansı’nın İstanbul’daki bürosunu idare ettikten sonra tekrar Ankara’ya döndü. Şiirlerinin yanı sıra ekonomi ile ilgili çalışmalar da yaptı.

Türk Dil Kurumu Terim Kolu Başkanlığı yaptı. Hakimiyet-i Milliye ve Yeni Gün gazetelerinde yazılar yazdı. Atatürk ve İsmet İnönü'nün çeşitli gezilerine katıldı.

Kemalettin Kamu, 1939 yılında Rize milletvekili olarak meclise girdi. Milletvekilliği sırasında Anadolu Ajansı’ndaki işlerini de yürüttü. Ayrıca Türk Dil Kurumunda terimler konusunda çalışmalara katıldı. 6. 7. dönemlerde Rize, 8. dönemde Erzurum milletvekili olarak TBMM'de yer aldı. Bir yandan da Türk Dil Kurumu'nda Terim Kolu Başkanlığı yaptı.

Kemalettin Kamu, 6 Mart 1948 tarihinde Ankara’da 47 yaşında Kalp krizi neticesinde ölmüştür.

Ölümünden sonra yazdığı şiirler 1949 yılında Rıfat Necdet Evrimer tarafından "Kemalettin Kamu, Hayatı, Şahsiyeti ve Şiirleri" kitabında toplanmış ve yayınlanmıştır. “Hicret", "Hicret Akşamları", "Bingöl Çobanları", "Türk’ün İlâhisi", "Gurbet", "İzmir Yollarında", "Gurbet Gecelerinde", "Bahtiyarlık", "Zafer” gibi şiirleri de çok tanınan eserleri arasındadır. Şiirlerinde toplumsal temalara daha fazla ağırlık verdi.

Kendine "Gurbet Şairi" unvanını kazandıran Gurbet şiiri 1990 yılında Hümeyra tarafından bestelenip seslendirilmiş ve Tutkulardan İntihar isimli albümüne eklenmiştir.

Şiirlerinden örnekler :
Gurbet
Gurbet o kadar acı
Ki ne varsa içimde,
Hepsi bana yabancı,
Hepsi başka biçimde!

Eriyorum git gide,
Elveda her ümide,
Gurbet benliğimi de
Bitirmiş bir içimde!

Ne arzum, ne emelim,
Yaralanmış bir elim,
Ben gurbette değilim,
Gurbet benim içimde!

Çankaya Şiiri :
Ebedi bir güneşle
Burada doğdu Gazi,
Yaprak yığını gibi
Burada yandı mazi.

Burada erdi Musa,
Burada uçtu İsa;
Bülbül burada varsa
Hürriyet için öter.

Ne örümcek ne yosun,
Ne mucize ne füsun;
Kabe Arap’ın olsun
Çankaya bize yeter

İstiklâl Marşı (aday şiir):
Gözyaşına veda et ey güzel Anadolu
Hakkını korur elbet Türk'ün bükülmez kolu
Cenk ederiz genç koca bugün değil yarın da
Yadımız ağladıkça İzmir ezanlarında

Hakk yolunda kan olur dünyalara taşarız
Ya şerefle vurulur ya efendi yaşarız
Her gün yeni bir hile arkasından satıldık
Her gün yeni bir dille yurdumuzdan atıldık

Yeter ey Kâbe'mizi elimizden alanlar
Alıkoyamaz bizi yolumuzdan yalanlar
Hangi alçak el alır el zinciri boynuna
Kim Yunan'ı bırakır Türk kızının koynuna.

Biz ki Türk'üz muhakkak, her milletten uluyuz.
Yeryüzünde biz ancak yurdumuzun kuluyuz.
Yurt yolunda kan olur, dünyalara taşarız.
Ya şerefle vurulur, ya efendi yaşarız.

İntizar (İrşad Şiiri) adlı şiiri :
Sevgilim güvenme güzelliğine,
Senin de saçların tarumar olur;
Aldanma talihin pembe rengine,
Hayatın uzun bir intizar olur.

Sevgilim her insan doğarken ağlar,
Çiceklerle açar,sularla çağlar,
Rehgüzarı olur, bahçeler, bağlar,
Nihayet isimsiz bir mezar olur.

Sevgilim baksana bir yanda gülen,
Bir yanda gözünün yaşını silen,
Kimi benim gibi erir derdinden,
Kimi senin gibi bahtiyar olur.

Sevgilim senin de geçer zamanın,
Ne şöhretin kalır, ne hüsn-ü anın,
Böyledir kanunu kahpe dünyanın,
Dört mevsim içinde bir bahar olur!

Kemalettin Kamu

Kaynak:Biyografi.info