Mehmed Baha Pars

Makber’i 1873’te Abdülhak Hamit Tarhan yazdı. 1907’de Mehmed Baha Pars besteledi.

Mehmed Baha Pars, 1877 yılında Bursa'nın Karaşeyh mahallesinde, Şeyh Hacı Baha Efendi ile Halime Hanım'ın oğlu olarak doğmuştur. Hakkı Baha Pars ve Muhiddin Baha Pars adlarında kardeşkeri vardı. Babası öldüğünde kendisi de şeyh oldu. Bursa İdadisi'nden (Bursa Erkek Lisesi) mezun olunca gittiği İstanbul'da, öğrenim gördüğü Aksaray'daki Darüttedris Mektebi'ni 1897 yılında bitirdi. 1902 yılında ise Beyoğlu'ndaki Alyans İzraelit'ten (Alliance Israélite) mezun oldu. Doğduğu yer olan Bursa'ya döndüğünde şeyhlik görevinin yanında kentteki Sanat Mektebinde Fransızca ve tarih, Bursa Lisesi'nde müzik öğretmenliği yaptı.

Mehmed Baha Pars’ın kardeşlerinden Hakkı Baha Bey, cumhuriyet döneminin eğitimcilerindendi. 1885’te dünyaya gelen bir diğer kardeşi Muhittin Baha, Türk Kurtuluş Savaşı esnasında Kuvayi Milliye komutanlarından biri olmuş ve Bursa ile çevresinde Yunan birliklerine karşı savaşmıştı. Sonraları ise Bursa Barosu’nu kurmuş ve 18 sene boyunca milletvekilliği yapmıştı.

Mehmed Baha Pars’ın hazırladığı Hazırladığı Âlem-i Musiki adlı dergi, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1 Ekim 1919 tarihinde yayımlanan ilk Osmanlıca müzik dergisi olmuştur. On beş günde bir yayımlanan bu dergi, ancak on altı sayı yayımlanabildi ve 1920 yılının mayıs ayında yayımı sonlandırıldı. Aynı zamanda Keman, piyano, ud, viyola ve viyolonsel çalabilen Mehmed Baha Pars, operet besteleyen ilk Türk bestecidir.

Mehmed Baha Pars, on iki yıl boyunca Bursa Vilayet Matbaası'nda müdürlük ve yazarlık yaptı. Bir yandan da Bursa Sanat Mektebi'nde Fransızca ve tarih, Bursa Darüleytamı ve Bursa Lisesi'nde müzik dersleri verdi. Çeşitli okullarda müzik dersi veren Pars, 1 Temmuz 1943 tarihinde emekli oldu.

Bursa'da Türk müziğinin modernleşmesi akımının öncülüğünü üstlendi, dergisinde bu konuda "Alaturka, alafranga musiki olmaz. Musiki bir lisan-ı ruhtur" görüşünü işledi. Savunduğu bir başka tez de "Medeniyet musikiden sonradır" idi. Okullardaki müzik eğitiminin yetersizliğinden yakınıyor, konser diye gelişi güzel düzenlenen gösterilerden şikayet ediyordu.

Aynı zamanda operet besteciliği yapan Mehmed Bahâ Bey, birçoğu çok sesli olmak üzere marşlar ve şarkılar da besteledi. Abdülhak Hamit Tarhan'ın "Nesteren" operetinin bestesi de ona aitti. Mehmed Bahâ, 1934'te dedesinin lâkabı "Pars" ismini soyadı olarak aldı. Tekkenin son şeyhiydi.

Makber’i 1873’te Abdülhak Hamit Tarhan yazdı. 1907’de Mehmed Baha Pars besteledi. Hafız Burhan da 1927’de plak yaptı. Hamiyet Yüceses’in şöhreti; güftesi Abdülhak Hamit Tarhan'a, bestesi Mehmet Baha'ya ait olan, seslendirmesi oldukça zor, "Makber" adlı şarkıyla daha da arttı.

Mehmed Baha Pars, 1916 yılında Halide Edip Adıvar’ın ablası Nilüfer Hanım ile yaptığı evlilikten Hatice Selma (İris), Bedreddin Baha ve Umur Baha Pars adında 3 çocuğu oldu. Umur Baha Pars Milano'da batı müziği eğitimi gördü. Tanınmış bir tenor olan Umur Baha Pars Ankara Devlet Konservatuarında da hocalık yaptı.

Mehmed Baha Pars, 25 Ekim 1953 tarihinde Bursa’da 76 yaşında ölmüştür. Emir Sultan Mezarlığı'na gömüldü.

Kaynak:Biyografi.info