Münif Fehim Özarman

Grafik tasarımın öncülerindendir.

Münif Fehim Özarman, 1899 yılında İstanbul, Üsküdar’da doğmuştur. Tiyatro oyuncusu Ahmet Fehim Efendi'nin oğludur. Üsküdar Sultanisinde okudu. Sonra bir süre Sanayi-i Nefise Mektebi'ne (Güzel Sanatlar Akademisi) devam etti. Sanatçı bir ailenin çocuğu olarak, sanatçıların içinde büyüdü.

1910'lu yıllarda Leyla Saz'ın yazdığı Saray Hayatı adlı kitabı için yaptığı resimlerle, bu türe yöneldi. Yerli filmler için dekor ve kostümler hazırladı.

Münif Fehim Özarman, 12 yaşındayken, Musahipzade Celal'in "İstanbul Efendisi" oyununda 4. Mehmet'i canlandırdı. Resim, karikatür çizmeye küçük yaşlarda başladı. Üsküdar İdadisi'ne geçince heykel ve manzara resimleri yapmaya başladı. 1. Dünya Savaşı sürerken askere alındı. Ressam ve hattat olduğundan Askeri Sinemada görevlendirildi. Çekilen belgeseller sessiz olduğundan, anlatım kısımlarının yazılarını yazdı, resimlerini yaptı. Savaş sonrası aynı göreve devam etmesi istendiyse de bıraktı.

1916 yılında Babıali'ye girip afiş, reklam işlerine başladı. 1918'de ilk karikatürü FAĞFUR'da yayınlandı. 1919 yılında babasının yönetmenliklerini yaptığı "Binnaz" ve "Mürebbiye" filmlerinin senaryolarını yazdı, dekor kostüm işlerine yardımcı oldu. Afişlerini yaptı. 1921 yılında ise İleri Gazetesi’nde basın hayatına atıldı. Ayrıca Direkler Arası'ndaki tiyatro oyunlarının afişlerini hazırladı. 1960'lı yıllarda bir kaç filme afiş yaptı.

Bir gün, düşlerini birleştiren bir kaç arkadaş; İbnülrefik Ahmet Nuri (Refik Ahmet Nuri Sekizinci) , Reşat Nuri Güntekin, Mahmut Yesari güçlerini ve olanaklarını da birleştirerek, sonraları 5 bin tiraja kadar yükselen “Kelebek Dergisi”ni çıkarmaya başladılar. Baş çizer Münif Fehim’dir. Bu deneyimden sonra, Münif Fehim, Refik Halit Karay’in çıkardığı Aydede dergisinde eski divan şairlerinin dizelerini resimledi. Daha sonra bu resimlerini Eski Şiir Bahçeleri adlı bir albümde topladı. Daha sonra da Yusuf Ziya Ortaç’ın çıkardığı “Akbaba”da çalıştı.

Münif Fehim Özarman o günlerde “ressam” olarak tanınıyordu. Babıali’de kitap kapakları yaptı. “Yüz Türk Büyüğü”, “Dünden Hatıralar”, “Şiir Bahçesi”, adlı kitapların hem kapaklarını yaptı hem de resimledi. Gazete ve dergilerde karikatürler, resimli romanlar çizdi. 1936-1937 yıllarında Taksim’de Kristal Gazinosunda Cemal Nadir Güler ve Ramiz Gökçe ile birlikte ilk sergisini açtı. Mizah çizerliği de yapmış olmasına karşın önemsediği yanı ressamlıktı. Münif Fehim renk kullanımı, siyah beyaz taramaların gücü ve kişilikli çizgileri ile oryantalizmin temsilcisiydi.

Ancak asıl ününü illüstratör olarak yaptı. Kitap kapakları, dergi ve kitap illüstrasyonları ile yayıncılık ve grafik tasarım tarihinin temel taşlarından biri oldu. Özellikle tarihsel konuları, İstanbul’un yakın dönem yaşamını işlediği resimlerinde, gazete ve dergi ressamlığını, belgesel düzeyleri de içeren yönde değerlendirdi. Refik Halit Karay’ın Gurbet Hikayeleri ve Peride Celal’in Yaz Yağmuru gibi yüzlerce kitabın kapağını çizdi. Bunun yanı sıra İkdam, Vakit, Son Posta, Aydede, Akbaba, Yedigün, Yirminci Asır adlı gazete ve dergilerde çalıştı.

Münif Fehim Özarman, 6 Kasım 1983 tarihinde İstanbul’da 84 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info