Nuri Bilge Ceylan

Nuri Bilge Ceylan, 26 Ocak 1959'da İstanbul, Bakırköy'de doğan Nuri Bilge Ceylan'ın çocukluğu baba memleketi olan Çanakkale, Yenice'de geçer. Annesinin adı Fatma ve Babasının adı Mehmet Emin Ceylan’dır. İstanbul Yeşilköy'de Zirai Araştırma Enstitüsü'nde çalışmakta olan Ziraat mühendisi babasının memleketi Çanakkale'ye tayinini istemesi sonucu, Nuri Bilge iki yaşındayken 1961 yılında ailece Yenice'ye taşınırlar. Emine adında bir ablası vardır. Yenice'de o yıllarda lise bulunmadığı için orta okulu bitiren Emine ablası için 1969 yılında tekrar İstanbul’a taşınırlar. Babalarıysa tayinini yaptıramadığından orada kalır. Nuri Bilge Ceylan ilkokul 5. Sınıfa kadar Yenice’de okuduktan sonra , ilkokul beşi, ortaokulu ve liseyi Bakırköy'de tamamlar.
1976 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği bölümünü kazanır. Ancak olaylı yıllardır. Boykotlar, çatışmalar, siyasi kutuplaşmalar nedeniyle dersler sürekli kesintiye uğrar. O günlerde olayların en yoğun yaşandığı Maçka kampüsüne iki yıl gider gelir. 1978 yılında tekrar sınava girer ve o yıllarda olayların daha az sirayet ettiği Boğaziçi Üniversitesi'nin Elektrik Mühendisliği bölümüne geçer.

Lise yıllarında filizlenen fotoğraf merakı burada fotoğraf klübünün de katkısıyla artar. Üniversitede seçmeli ders olarak sinema dersleri aldı. Boğaziçi Üniversitesi yıllarında okul harçlığını çıkarmak için klüpte vesikalık fotoğraf çeker. Fotoğraf klübü dışında, dağcılık ve satranç klüplerinde de faaliyet gösterir. 1985 yılında mezun olur. Okul bitince Nuri Bilge Ceylan, önce Londra, ardından Katmandu olmak üzere aylar süren batı ve doğu seyahatlerinin ardından Türkiye'ye dönerek askere gider. Yedek subay olarak Ankara Mamak'ta vatani görevini yapar. Askerlikten sonra bir yandan geçimini sağlamak için tanıtım fotoğrafları çekerken bir yandan da Mimar Sinan Üniversitesi Sinema bölümüne iki sene yüksek lisansı yaptı.

Önce arkadaşı Mehmet Eryılmaz'ın bir kısa filminde oyunculuk yapar ve teknik sürece baştan sona katılarak bilgisini pekiştirir. Sonra da o filmin çekildiği Arriflex 2B kamerayı kendi kısa filmini çekmek amacıyla satın alır. O yıllar henüz video kameralar bir opsiyon değildir.

1993 yılı sonlarında, bir kısmını Rusya'dan kendi valizinde getirdiği, bir kısmını TRT'nin verdiği son kullanma tarihi çoktan geçmiş filmlerle kısa filmi Koza'yı çekmeye başlar. Film 1995 Mayıs'ında Cannes'da gösterilir ve Cannes Film Festivalinde yarışmaya seçilen ilk Türk kısa filmi olur.

Ardından Koza'nın devamı sayılabilecek ve bazılarınca "taşra üçlemesi" diye nitelendirilen üç uzun metrajlı film gelir: Kasaba (1997), Mayıs Sıkıntısı (1999) ve Uzak (2002). Bu filmlerde Ceylan yakın arkadaşlarını, akrabalarını ve ailesini oyuncu olarak kullanır ve hemen her işi kendisi üstlenir. Görüntü yönetimi, ses dizaynı, yapımcılık, kurgu, senaryo ve yönetmenlik yapar.

Üçlemenin son filmi 'Uzak', 2003 Cannes Film Festivali'nde Büyük Jüri Ödülü'nü alır ve bir anda Ceylan'ı uluslararası alanda tanınan bir isim haline getirir. Cannes sonrasında yolculuğuna devam eden Uzak, 23'ü uluslararası olmak üzere toplam 47 ödül alarak Türk sinemasının en fazla ödül kazanan filmi olur.

2003 yılı sonlarında 'İklimler' filminin mekan aramaları sırasında, askerlik yıllarından beri el sürmediği fotoğraf sanatına geri döner. Sinemanın yanı sıra onu da yürütmeye başlar. Bu arada da filmlerinde sanat yönetmenliği yapmış olan Ebru Yapıcı(Ceylan)'yla evlenir ve ilerleyen senelerde Ayaz isminde bir çocukları olur.

Ardından bu kez yine 2006 Cannes Film Festivali'nde FIPRESCI ödülünü alacağı 4. filmi 'İklimler' filmi gelir. Filmde eşi Ebru Ceylan ile birlikte başrolü paylaşır. Ayrıca bu film Ceylan'ın görüntü yönetmenliğini yapmadığı tek filmi oldu.

2008 tarihli filmi 'Üç Maymun' ile 61. Cannes Film Festival'inde yarışır ve En İyi Yönetmen Ödülü'ne layık görülür. 'Üç Maymun' daha sonra Oscar yarışında da ilk dokuza kalmayı başaran ilk Türk filmi olur.

Nuri Bilge Ceylan 2009 yılında tekrar Cannes'a geri döner. Ancak bu kez ana yarışmada jüri üyesidir.

2011 tarihli filmi "Bir Zamanlar Anadolu'da", 64. Cannes Film Festivali'nde bir kez daha Büyük Jüri Ödülü'nü kazanır.

Nuri Bilge Ceylan, ilk eşi Aylin Ünaldı ile evlendi, boşandı. Nuri Bilge Ceylan, ikinci eşi Senarist ve fotoğrafçı Ebru Ceylan (d.1976) ile evlidir. Ayaz (d.2004) isminde bir çocukları vardır.

2014 yılında yönetmenliğini yaptığı "Kış Uykusu" filmi 67. Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü kazandı. Nuri Bilge Ceylan ödülünü Quentin Tarantino ve Uma Thurman'ın elinden aldı. Bu filmde Haluk Bilginer, Demet Akbağ, Melisa Sözen ve Nejat İşler gibi oyuncular rol aldı.

Ağustos 2016 ayında hazırlanan BBC'nin 21. Yüzyılın en iyi 100 filmi listesinde Nuri Bilge Ceylan, "Bir Zamanlar Anadolu'da filmi" ile 53. sırada yer aldı.

Nuri Bilge Ceylan'ın 2018 yılında yaptığı Ahlat Ağacı adlı sinema filmi ile Sinema Filmi Amerika'da yapılacak 91. Akademi Ödülleri (OSCAR) Yabancı Dilde En İyi Film Dalı'nda Türkiye'nin adayı oldu. Murat Cemcir‘in başrolde yer aldığı filmde Doğu Demirkol, Bennu Yıldırımlar, Serkan Keskin, Ahmet Rıfat Şungar, Hazar Ergüçlü, Tamer Levent, Kadir Çermikli, Kubilay Tunçer ve Ercüment Balakoğlu gibi isimler yer aldı.

Nuri Bilge Ceylan'ın 2023 yılında yönetmenliğini yaptığı, senaryosunu ise Nuri Bilge Ceylan, Ebru Ceylan, Akın Aksu'un yazdığı ve başrollerinde Deniz Celiloğlu ve Merve Dizdar'ın oynadığı "Kuru Otlar Üstüne" isimli filminin ilk gösterimi 20 Mayıs 2023 tarihinde Fransa'da 76. Cannes Film Festivali'nde yapıldı. 76. Cannes Film Festivali’nde, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü, "Kuru Otlar Üstüne" filmindeki performansıyla Merve Dizdar'a verildi.

Filmleri ve Dizileri :
Yönetmen :
2023 - Kuru Otlar Üstüne (Sinema Filmi)
2018 - Ahlat Ağacı (Sinema Filmi)
2017 - Arama (Sinema Filmi)
2013 - Kış Uykusu (Sinema Filmi)
2011 - Bir Zamanlar Anadolu'da (Sinema Filmi)
2009 - Üç Maymun (Sinema Filmi)
2006 - İklimler (Sinema Filmi)
2002 - Uzak (Sinema Filmi)
1999 - Mayıs Sıkıntısı (Sinema Filmi)
1997 - Kasaba (Sinema Filmi)
1995 - Koza (Kısa Film)

Senaryo :
2023 - Kuru Otlar Üstüne (Sinema Filmi)
2018 - Ahlat Ağacı (Sinema Filmi)
2017 - Arama (Sinema Filmi)
2013 - Kış Uykusu (Sinema Filmi)
2011 - Bir Zamanlar Anadolu'da (Sinema Filmi)
2009 - Üç Maymun (Sinema Filmi)
2006 - İklimler (Sinema Filmi)
2002 - Uzak (Sinema Filmi)
1999 - Mayıs Sıkıntısı (Sinema Filmi)
1997 - Kasaba (Sinema Filmi)
1995 - Koza (Kısa Film)

Yapımcı :
2011 - Bir Zamanlar Anadolu'da (Sinema Filmi)
2009 - Üç Maymun (Ortak Yapımcı) (Sinema Filmi)
2002 - Uzak (Sinema Filmi)
1999 - Mayıs Sıkıntısı (Sinema Filmi)
1997 - Kasaba (Sinema Filmi)
1995 - Koza (Kısa Film)

Görüntü Yönetmeni :
2002 - Uzak (Sinema Filmi)
1999 - Mayıs Sıkıntısı (Sinema Filmi)
1997 - Kasaba (Sinema Filmi)
1995 - Koza (Kısa Film)

Oyuncu :
2006 - İklimler (İsa) (Sinema Filmi)
1993 - Seviyorum Ergo Sum (Kısa Film)
1984 - Cinema 3 (Kendisi) (TV Dizisi) (2 Bölüm)

Danışman :
2007 - Hazan Mevsimi (Danışman) (Sinema Filmi)

Kurgu :
2023 - Kuru Otlar Üstüne (Sinema Filmi)
2013 - Kış Uykusu (Kurgu) (Sinema Filmi)
2011 - Bir Zamanlar Anadolu'da (Kurgu) (Sinema Filmi)
2009 - Üç Maymun (Kurgu) (Sinema Filmi)
2006 - İklimler (Kurgu) (Sinema Filmi)
2002 - Uzak (Kurgu) (Sinema Filmi)
1999 - Mayıs Sıkıntısı (Kurgu) (Sinema Filmi)
1997 - Kasaba (Kurgu) (Sinema Filmi)
1995 - Koza (Kurgu) (Kısa Film)

Ödülleri :
2015 - En iyi film (Kış Uykusu) / 47. Siyad Türk Sineması Ödülleri
2015 - En iyi yönetmen (Kış Uykusu) / 47. Siyad Türk Sineması Ödülleri
2014 - Altın Palmiye (Kış Uykusu) / 67. Cannes Film Festivali
2012 - En İyi Kurgu (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 1.YEFA Ödülleri
2012 - En İyi Senaryo (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 1.YEFA Ödülleri
2012 - En İyi Yönetmen (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 1.YEFA Ödülleri
2012 - En İyi Film (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 1.YEFA Ödülleri
2012 - En İyi Yönetmen (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 10.Uluslararası Dublin Film Festivali
2012 - En İyi Yönetmen (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 44.Siyad Türk Sineması Ödülleri
2012 - En İyi Kurgu (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 44.Siyad Türk Sineması Ödülleri
2012 - En İyi Film (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 44.Siyad Türk Sineması Ödülleri
2012 - En İyi Senaryo (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 44.Siyad Türk Sineması Ödülleri
2011 - En İyi Film (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 27.Uluslararası Haifa Film Festivali
2011 - Büyük Jüri Ödülü (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 64.Cannes Film Festivali
2011 - Jüri Büyük Ödülü (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 6.Asya Pasifik Film Ödülleri
2011 - En İyi Yönetmen (Bir Zamanlar Anadolu'da) / 6.Asya Pasifik Film Ödülleri
2009 - En İyi Yönetmen (Üç Maymun) / 2.Yeşilçam Ödülleri
2009 - En İyi Film (Üç Maymun) / 2.Yeşilçam Ödülleri
2009 - En İyi Senaryo (Üç Maymun) / 2.Yeşilçam Ödülleri
2008 - En İyi Film (Üç Maymun) / 24.Uluslararası Haifa Film Festivali
2008 - Sinema Yazarları Ödülü (Üç Maymun) / 4.Uluslararası Avrasya Film Festivali
2009 - En İyi Yönetmen (Üç Maymun) / 41.Siyad Türk Sineması Ödülleri
2009 - En İyi Film (Üç Maymun) / 7.River Run Uluslararası Film Festivali
2008 - En İyi Yönetmen (Üç Maymun) / 61.Cannes Film Festivali
2008 - En İyi Yönetmen (Üç Maymun) / 3.Asya Pasifik Film Ödülleri
2006 - FIBRESCI Ödülü (İklimler) / 59. Cannes Film Festivali
2006 - En İyi Yönetmen (İklimler) / 43.Antalya Film Şenliği
2007 - En İyi Film (İklimler) / 26.İstanbul Film Festivali
2003 - Altın Antigone (Uzak) / 25. Montpellier Film Festivali
2004 - En İyi Yönetmen (Uzak) / Mexico City Film Festivali
2004 - En İyi Görüntü Yönetmeni (Uzak) / Mexico City Film Festivali
2003 - FIPRESCI Ödülü (Uzak) / 22. İstanbul Film Festivali
2003 - En İyi Film (Uzak) / 22. İstanbul Film Festivali
2003 - Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Yılın En İyi Türk Yönetmeni (Uzak) / 22. İstanbul Film Festivali
2003 - En İyi Film (Uzak) / Cinemaya Film Festivali
2003 - Büyük Ödül (Uzak) / Cinemanila Film Festivali
2003 - En İyi 2. Film (Uzak) / 39. Chicago Uluslararası Film Festivali
2003 - Büyük Jüri Ödülü (Uzak) / 56. Cannes Film Festivali
2003 - En İyi Senaryo (Uzak) / Beyrut Film Festivali
2003 - En İyi Film (Uzak) / Beyrut Film Festivali
2002 - En İyi Senaryo (Uzak) / 39. Antalya Film Şenliği
2002 - En İyi Film (Uzak) / 39. Antalya Film Şenliği
2002 - En İyi Yönetmen (Uzak) / 39. Antalya Film Şenliği
2002 - En İyi Kurgu (Uzak) / 14. Ankara Film Festivali
2002 - En İyi Görüntü Yönetmeni (Uzak) / 14. Ankara Film Festivali
2002 - En İyi Yönetmen (Uzak) / 14. Ankara Film Festivali
2002 - En İyi Film (Uzak) / 14. Ankara Film Festivali
2003 - Eleştirmenler Birliği Ödülü (Uzak) / 25. Montpellier Film Festivali
2002 - En İyi Film (Uzak) / 13. Orhan Arıburnu Ödülleri
2002 - En İyi Yönetmen (Uzak) / 13. Orhan Arıburnu Ödülleri
2002 - En İyi Görüntü Yönetmeni (Uzak) / 24. Siyad Türk Sineması Ödülleri
2002 - En İyi Yönetmen (Uzak) / 24. Siyad Türk Sineması Ödülleri
2002 - En İyi Film (Uzak) / 24. Siyad Türk Sineması Ödülleri
2004 - En İyi Film (Uzak) / 16. Trieste Film Festivali
2000 - Fipresci Ödülü (Uluslararası) (Mayıs Sıkıntısı) / 19. İstanbul Film Festivali
2000 - Altın Lale (Mayıs Sıkıntısı) / 19. İstanbul Film Festivali
2000 - En İyi Türk Filmi (Mayıs Sıkıntısı) / 19. İstanbul Film Festivali
2000 - Jüri Özel Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / İskenderiye Film Festivali
2000 - En İyi Kurgu (Mayıs Sıkıntısı) / İskenderiye Film Festivali
2001 - Jüri Özel Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / Fajr Film Festivali
2001 - En İyi Yönetmen (Mayıs Sıkıntısı) / Buenos Aires Uluslararası Film Festivali
2001 - En İyi Yönetmen (Mayıs Sıkıntısı) / Beyrut Film Festivali
2001 - Sılver Rosa Camuna Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / Bergamo Uluslararası Film Festivali
2001 - En İyi Senaryo (Mayıs Sıkıntısı) / Bangkok Film Festivali
1999 - En İyi Yönetmen (Mayıs Sıkıntısı) / 36. Antalya Film Şenliği
1999 - Dr. Avni Tolunay Özel Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / 36. Antalya Film Şenliği
1999 - En İyi 2. Film (Mayıs Sıkıntısı) / 36. Antalya Film Şenliği
2000 - En İyi Film (Mayıs Sıkıntısı) / 12. Ankara Film Festivali
2000 - En İyi Film (Mayıs Sıkıntısı) / 12.Angers Festivali
2000 - Halk Jürisi Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / 19. İstanbul Film Festivali
2001 - Jüri Özel Ödülü (Mayıs Sıkıntısı) / Mayorka Film Festivali
1999 - En İyi Yönetmen (Mayıs Sıkıntısı) / 21. Siyad Türk Sineması Ödülleri
1999 - En İyi Film (Mayıs Sıkıntısı) / 21. Siyad Türk Sineması Ödülleri
1999 - En İyi Görüntü Yönetmeni (Kasaba) / Cologne Film Festivali
1999 - En İyi Film (Kasaba) / Cologne Film Festivali
1998 - Caligari Ödülü (Kasaba) / 48.Berlin Film Festivali
1997 - Mansiyon (Kasaba) / 34. Antalya Film Şenliği
1997 - Yılmaz Güney Ödülü (Kasaba) / 11.Adana Altın Koza Film Şenliği
1998 - Fipresci Ödülü (Ulusal) (Kasaba) / 17. İstanbul Film Festivali
1998 - Jüri Özel Ödülü (Kasaba) / Nantes Film Festivali
1998 - Gümüş Ödül (Kasaba) / Tokyo Film Şenliği


Kaynak:Biyografi.info