Poseidon

Denizler Tanrısı, Yeri Sarsan Tanrı

Poseidon, Yunan Mitolojisine göre Kronos ve Rhea’nın oğlu olarak doğmuştur. Zeus, Hades, Hera, Hestia ve Demeter kardeşleridir. Roma mitolojisi'nde Neptün (Neptunus) olarak bilinir.

Poseidon, Kronos ve Rhea’nın ikinci oğluydu. Babası Kronos bir titandı ve Uranüs’ü devirip karısı Rhea ile birlikte dünyaya hükmetmeye karar verdi. Fakat Kronos, Uranüs’ü devirdiği gibi oğullarının da kendisini devirebileceğini düşündü. Bu yüzden Hades ve Poseidon dahil olmak üzere birçok çocuğunu doğdukları esnada yutar. Fakat Rhea 6. çocuğu olan Zeus’u kurtarmayı başarır ve Zeus reşit olunca Kronos’un diğer kardeşlerini kusmasını sağlar. Kurtulan kardeşler ise Zeus’la birlikte titanlara karşı olan savaşa katılır ve babaları Kronos’u devirirler. 

Titanlar ve tanrılar arasında verilen amansız mücadele sonucunda tanrılar titanları yenilgiye uğratır. Savaştan sonra Poseidon, Zeus ve Hades’in her biri dünyanın farklı bir bölümüne hükmetmeye başlar. Hades yer altına ve ölüler diyarına hükmetti. Poseidon denizlerin efendisi oldu. Zeus ise göklere hükmetti ve yunan tanrılarının kralı oldu. Bu olaylar aynı zamanda Olympos’un kurulmasını sağladı ve Olimpos 12 büyük tanrı ve tanrıçanın evi oldu.

Bilindiği üzere Yunan mitolojisinde Olimpos’un 12 büyük tanrısı mevcut. Bu 12 tanrı içerisinde ise '3 büyükler' olarak bilinen ve muhtemelen Yunan mitolojisinin en ünlü tanrıları olan Zeus, Poseidon ve Hades bulunmakta. Poseidon kardeşleri ile birlikte mitolojide büyük bir önem taşıyor. 

Poseidon’un en önemli silahı Trident denen üç dişli bir yabadır ve bu yabayı yere vurduğunda depremler meydana gelir. Poseidon hırs ve gücü temsil eder. Poseidon'un hırsı Atlantis'in yok olmasına sebep olmuştur. Bunun nedeni ise Dünya'nın en mükemmel şehrini inşa etme arzusudur. Karanlığın ve işkencenin tanrısı olan "Gorgos'la" ölümüne savaş içindedir. Karanlığın ve işkencenin tanrısı olan "Gorgos", Zeus'u kıskanmaktadır. Bu yüzden Olimpos'ta kargaşa ve kaos yarattığından güçleri bir taşa hapsedilerek ve bir şart koyularak serbest bırakılmıştır. Bu şart ise "ne zaman birini öldürmek üzere olsa ona bir dilek hakkı vermektir". Fakat o, bu dilekleri çok iyi inceleyerek onu dileyenin aleyhine bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Poseidon "Dorlar'ın" göçlerinden önce "Peloponnesos" (Mora Yarımadası) ile "Boiotia'da" (Korint Körfezi'nin kuzeydoğusunda) saygı görürdü. Üç dişli yabası ile denizleri allak bullak eder, karaları sarsar, depremler yollardı. Bunun için "Poseidon'a" "Enosikhthon" ile "Gaeiokhos" (yerin altında yürüyen) de denir. Üçlü yabasını vurunca topraktan ve kayalardan su fışkırttığı için, bol su kaynaklarının tanrısı olarak da adlandırılır. Denizin dibindeki görkemli sarayından çıktığında, denizatlarının çektiği altın arabasına binerek denizleri dolaşır, fırtınalar yaratırdı. Denizciler güvenli bir yolculuk için ona yakarırdı. Ayrıca atların da tanrısıydı; En eski efsanelerde sık sık at şeklinde tasvir edilir. Poseidon Şerefine tertiplenen araba yarışları içinde, Korinthos'ta yapılan İsthmia yarışları en meşhurlarıdır. 

Yunan mitolojisinde birçok tanrı birden fazla çocuğa sahip. Poseidon da yaptığı sayısız kaçamakların sonucunda birçok çocuğun babası oldu. Bu çocuklar arasında bilinen mitolojik figürler yer alırken, bilinmeyen ölümlü kadınlardan olan gayrimeşru çocuklarda mevcut. En bilinenler arasında ise denizin habercisi Amphitrite’den olan oğlu Triton veya rüzgarların tanrısı Arne’den olan oğlu Aiolos gibi mitolojik figürler mevcut.

Poseidon’un; Aiolos, Nauplios, Bentheskyme, Kymopoleia, Asopos, Orion, Arion, Byzas, Polyphemos, Triton, Amykos, Kyknos, Lotis, Pelias, Pegasus, Hrisaor adlarında çocukları vardır.

Kronos ile Rhea'nın ikinci oğlu ve Zeus'un kardeşi olan Poseidon, Amphitrite ile evlenmiştir. Amphitrite deniz dibi tanrıçasıdır. Ve Poseidon ile evliliğinden Amykos, Kyknos, Bentheskyme,  Kymopoleia ve Triton adında çocukları vardır. Amykos, Bebryklerin kralıdır. Ülkesinin kıyılarına gelen yabancıları yumruk dövüşlerine zorlar, yenilenleri öldürür. Argonautlar, Bebryk'ler iline geldiklerinde Amykos Polydeukes'e yenilir ve artık tehlikesiz bir hale gelir.

Kyknos, Akhilleus tarafından Troya önlerinde öldürülmüş ve babası tarafından kuğuya dönüştürülmüştür.

Triton ise belden yukarısı insan belden aşağısı balık şeklinde ayakları at ayağına benzeyen bir deniz tanrısıdır.

Kymopoleia'da fırtına tanrıçasıdır. Yıkıcı bir güce sahip olduğu için babası ve Olimpos Tanrıları tarafından sevilmez bu yüzden onlardan çok uzakta yaşar. Babası onu yüzkollu Briareus'la evlendirmiştir.

Pegasus ile Chrysaor ise vaktiyle Poseidon'un Athena Tapınağı'nda tecavüz ettiği Medusa'nın kesilen kafasından ya da toprağa sıçrayan kanlarından ortaya çıkan çocuklarıdır. Ayrıca Poseidon tanrıça Demeter ile beraber olabilmek için onu takip etmiş, Demeter ise kaçabilmek için bir ata dönüşüp bir at sürüsünün arasına karışmıştır fakat Poseidon bunu fark eder ve kendisi de ata dönüşür ve Demeter ile çiftleşir. Bu birleşmeden Arion adında Pegasus'tan bile hızlı bir at doğar.

Hera'nın düzeniyle Apollon ile Zeus'a tuzak kuran Poseidon, ceza olarak Apollon ile Truva Kralı Laomedon'un hizmetine gönderilir. Laomedon ona şehir etrafında büyük duvarlar inşaatını yapmaları görevini verir ve karşılık olarak onu ödüllendireceğinin sözünü verir. Sonunda yapılan surlar çok sağlam ve kalındır. Ancak Truva Kralı Laomedon, tanrıya söz verdiği ücreti ödemeyi reddedince, Poseidon buna kızar karşılık olarak selleri ve bir deniz canavarını kentin üzerine salar. Sonra da Truva Savaşı'nda Akhalar’ı destekler.

Antik dönemde geçen hikayeye göre günün birinde fakir bir balıkçı, deniz köşesinde yaşlı bir erkek görmüştür. Görülen erkek aç, yorgun ve yaşlıdır. Balıkçıdan yardım isteyen bu adam, balıkçı tarafından alınır, eve götürülür. Yemeğini, suyunu yaşlı adamla paylaşan balıkçı, yaşlı adam tarafından; ''sen iyi niyetli birisin, seni ödüllendirmek istiyorum'' sözlerini duyar. Bu sözlerden sonra yaşlı adam aniden denizler tanrısı olan Poseidon'un suretine bürünerek, balıkçıya; ''köyünüzün tanrısı kim balıkçı?'' der. Balıkçıdan aldığı cevabın ardından Poseidon; köyün tanrısının erkek kardeşi Zeus'un kızı olan Athena olduğunu öğrenir. Olanları duyan Athena köye gelerek, köyün kendisine ait olduğunu iddia eder ve Poseidon ile Athena anlaşmazlık sonucunda tartışır. Bu olay sebebi ile araya Zeus girer ve bir çözüm olarak, bunu bir yarışma ile sonuçlandıralım der. Köye en güzel ve iyi hediyeyi verebilecek olan tanrı, bu köyün tanrısı olacaktır diyerek Zeus, yarışmayı başlatır. Poseidon bu duruma istinaden, denizlerden dört adet harika at getirir ve bu dört at dünyadaki en hızlı dört attır, bunlar ile dünyanın bir ucundan diğer ucuna gidebilirsiniz der. Athena ise, elinde tutmuş olduğu asayı çevrede bulunan bir kayanın üzerine vurarak oradan, bir çeşit çalıya benzeyen bir ağaç yaratır. Bunu gören Poseidon güler ama Athena hınzır bir gülümseme üslubu ile anlatır, köylüye dönerek; ''Bu ağacın adı zeytin ağacıdır. Bu ağaç yüzyıllar boyunca hayatta kalır, yeşerttiği meyveleri yeşilken yahut karardığı zaman ekmeğin arasına koyarak yiyebilirsiniz. Dilerseniz, meyvesini ezer yağ yapabilirsiniz. Çekirdeğinden ise elyaf üretebilirsiniz.'' Buna göre ise, en faydalı hediyeyi Athena'nın verdiğine hükmeden Zeus, yarışmayı kazanan tanrının Athena olduğunu belirtmiştir. Bu köyün tanrısı Athena olmuştur. O köy günümüzdeki Atina’dır.

Poseidon kültürü, Türkiye'de çok yaygın olmamasına rağmen, en önemli merkezlerinden biri olan Panionion, Aydın'a bağlı Dilek Yarımadasındadır. Panionion'nun önemi Poseidon'a adanmış bir tapınağın olması ve bölgenin, Anadolu'daki, en güçlü yunan-kent birliği olan İyon Birliğinin kültürel merkezi ve geleneksel festival alanı olmasıdır.

Kaynak:Biyografi.info