Robert Musil

Başyapıtı Niteliksiz Adam yarım kalmasına rağmen 20. yüzyılın en önemli romancılarından ve roman türüne özgün katkıları kuşku götürmez yazarlarındandır.

Robert Musil, 6 Kasım 1880 tarihinde Klagenfurt, Avusturya’da, bir mühendis olan Alfred Edler von Musil ve Hermine Bergauer çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Tam adı Robert Edler Von Musil'dir. Çocukluk yıllarını Yukarı Avusturya'da bulunan Steyr ile Brünn'de geçiren Musil, 12 yaşına geldiğinde Eisenstadt ve Maehrisch'deki askeri okullara devam etti. Bu okullara devam ettiği yıllarda teknik konulardaki yeteneğini ve ilgisini keşfetti. Subay eğitiminin andından, 18 yaşına geldiğinde Brünn Teknik Üniversitesi'nde makine mühendisliği eğitimi aldı ve bu okuldan 1901 yılında mezun oldu.

Bir piyade alayında hizmet verdikten sonra, Stuttgart Teknik Üniversitesi'nde asistanlığa başladıysa da bu işi kendisi için yetersiz bularak kısa süre sonra üniversiteden ayrıldı. 1903 yılında Berlin'e giderek felsefe ve deneysel psikoloji eğitimi almaya başladı. Üç yıl sonra insanın renk algılamasının incelemesinde kullanılmak üzere kendi adını taşıyan renk fırıldağını geliştirdi.

1902 yılında yazmaya başladığı ve üzerinde dört yıl çalıştığı ilk romanı Genç Tösless, askeri lisedeki deneyimlerine dayanıyordu. Bu romanıyla psikolojik açıdan dikkatli analizler yapan anlatım ustası olarak ün yaptı. Genç Tösless'in odak noktasında okul arkadaşlarından birinin hırsızlığını yakalayan üç yatılı okul öğrencisi bulunmaktadır. Üç kafadar arkadaşlarını okul yönetimine şikâyet etmez ancak ona tavan arasında işkence ederek cezalandırırlar. Bu olaya direkt olmasa bile gözlem yaparak katılan Tösless, olaya giderek yabancılaşır ve sonunda kendisinde aranan güvenilir niteliklerin kimsede bulunmadığını kabullenmek zorunda kalır.

1908 yılında fizikçi Ernst Mach'ın bilimsel doktrinlerine ilişkin çalışmasıyla Dr. Phil. Ünvanını alan Robert Musil, kendisine önerilen akademik kariyerleri reddederek yazarlığa yoğunlaşır.

1911 yılında yayınlanan Birleşmeler adlı öykü kitabının kahramanları kendilerine bilinçle bilinçsizlik arasında psişik bir deneyim alanında bulurlar. Yine 1911'de Berlin'de tanıştığı Martha Marcovaldi ile evlenen Musil, 1914'te Neue Rundschau dergisinin redaktörlüğünü üstlenmeden önce hayatını kütüphanecilik yaparak kazanıyordu. Birinci Dünya Savaşı'nda İtalya cephesinde savaşan Musil, 1917'den sonra Asker Gazetesi'ni çıkardı. Savaştan sonraki yıllarda tiyatro eleştirmeni olarak bir kariyer yaptı ve tiyatro oyunları yazdı. Hayalperestler ve Vinzens ve Önemli Adamların Kadın Dostu adlı dramlarında yazar, hiç birşey gizlemeyen psikolojik analizleriyle akıl almaz gerçeğe hakim olmaya çalışan kişileri göstermektedir.

1924 yılında Üç Kadın adlı öykü kitabı yayınlanmakla birlikte yazar, o tarihten itibaren tasarladığı anıtsal romanı üzerindeki çalışmalarına adapte olmaya başlamıştır. Adolf Hitler'in Almanya'da iktidara gelmesiyle birlikte pek çok yazar gibi Almanya'yı terk ederek Viyana'ya yerleşen Musil, aynı yıl Niteliksiz Adam adlı eserinin ikinci cildinin ilk bölümü yayınlanır. Yaşarken pek taktir edilmeyen bu eserde yazar, yüzyılın başındaki Batı Avrupa'daki düşünce ve duyguların envanterini yapmış. Aralarında niteliksiz adam Ulrich'in de bulunduğu yüksek rütbeli kimselerden oluşan bir kurul, tahtta Alman İmparatoru II. Wilhelm'den 40 yıl fazla kalmış olan Avusturya-Macaristan imparatoru I. Franz Joseph'in 70. yıl dönümü nedeniyle tertiplenecek töreni hazırlamakla görevlendirilir. Bu hazırlıklar sürerken Birinci Dünya Savaşı patlak verir ve imparatorun jübile yılı olan 1918 her iki monarşinin çöküş yılı olur.

Musil, romanlarında çağdaş ideolojilerin maskesini düşürerek manevi görgüsüzlüğü belgelendirdi. Musil'e göre sağduyu ancak bir zamanlar mantıklı olanı reddetmekle sağlanabilirdi. Buna göre varolan düzenlerden hiçbirine karar vermeyen Ulrich, kızkardeşiyle birlikte Akdeniz'de bir adaya çekilerek kendi iradesiyle toplumdan kaçar.

Musil'in bilim disiplinlerinin hemen hepsiyle hesaplaştığı romanın karmaşık yapısı, halkın beğenisini kazanmasını engelleyen en önemli etkendir. Avusturyalı yazar bütün bunlara rağmen, çok büyük maddi olanaksızlar ve zaman zaman geçirdiği felç olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı halde romanını üzerindeki çalışmalarını sürdürdü. 1936 yılında felç geçirdi. Avusturya'nın Almanya'ya bağlanmasının ardından felçli halini göz önüne almaksızın yurdunu terk ederek Zürih'e göç etti fakat orada kısa bir süre kaldıktan sonra Cenevre'ye geçti. Musil'in kitapları kendi yurdunda yasaklandı. Yapayalnız bir insan olarak kalan yazar, başyapıtı olan eser üzerinde çalışmalarını sürdürdüyse de bu kitabı tamamlayamadı.

Friedrich Wilhelm Nietzsche'nin felsefesinden etkilenerek yapıtlarında insanın kavrayamayacağı bir gerçeği anlatan Robert Musil, 15 Nisan 1942'de beyin sektesi nedeniyle yaşama veda etti.

Robert Musil, 1911 yılında Martha Marcovaldi ile evlendi.

Yeni Avusturya edebiyatının Franz Kafka ile birlikte kurucularından olan Robert Musil, Virginia Woolf’un Alman dilindeki benzeridir.

Robert Musil, 15 Nisan 1942 tarihinde Cenevre, İsviçre’de 62 yaşında ölmüştür.

Eserleri :
Roman:
1906 - Genç Törless (Die Verwirrungen des Zöglings) 1931 - Niteliksiz Adam (Der mann ohne Eigenshaften)

Öykü:
1911 - Birleşmeler (Vereinigungen) 1924 - Üç Kadın (Drei Frauen)

Tiyatro Oyunları:
1921 - Hayalperestler (Die Schwaermer) 1923 - Vinzens ve Önemli Adamların Kadın Dostu (Vinzenz und die Freundin bedeutender Maenner)

Kaynak:Biyografi.info