Tenzing Norgay

Tenzing Norgay, 29 Mayıs 1953 tarihinde Yeni Zelanda'lı Edmund Hillary ile beraber Himalayalar dağında Everest tepesinin 8.850 metre rakımlı zirvesine çıkan ilk Şerpa dağcı olmuştur.

Tenzing Norgay, 14 Mayıs 1914 tarihinde Nepal’de Everest'in güneyinde, usta dağcılar olan Şerpaların yaşadığı bölgede doğmuştur. Asıl adı Namgyal Kangdi'dir. Çoğu genç yaşta ölen 13 çocuğun 11'iydir. Tibet yak çobanı olan babası Ghang La Mingma ve Tibetli annesi Dokmo Kinzom'dur. Namgyal Wangdi'ye küçük bir çocukken Ngawang Tenzin Norbu veya Tenzing Norgay adını Everest Dağı'nın kuzey tarafında bulunan Tibet Budist Rongbuk Manastırı rahibi Rongbuk Lama verdi. "Tenzing Norgay", "zengin-talihli-din-takipçisi" anlamına gelmektedir. Tenzing Norgay, genç yaşlarında iki kez evinden kaçtı. Önce Katmandu'ya, daha sonra Batı Bengal'deki Hindistan'ın Darciling kentine kaçarak yerleşti.

Bir zamanlar keşiş olması için Tengboche Manastırı'na gönderildi, ancak bunun kendisine uygun olmadığına karar verdi ve oradan ayrıldı.19 yaşında evlendi.

Tenzing Norgay, 1935 yılında yük taşıyıcısı olarak Sir Eric Shipton'ın Everest'e düzenlediği İngiliz ekspedisyonu keşif seferine katıldı. Sonraki birkaç yıl içinde Everest'e düzenlenen seferlerin hemen hepsinde bulundu. II. Dünya Savaşı'ndan sonra yük taşıyan ekibin başkanı olarak bir dizi tırmanışta görev aldı.

1933 yılında 19 yaşında evlenen Tenzing Norgay, Pakistan'ın kuzeyindeki Khyber Pakhtunkhwa'daki Chitral Nehri üzerinde yer alan bir kasaba olan Chitral’de yaşamakta iken, eşi 1944 yılında ölünce iki kızı ile birlikte 1947 yılında Hindistan'ın 1947 Bölünmesi sırasında Hindistan'ın Darjeeling kentine döndü. 3 defa evlendi, eşlerini adı : 1.eşi Dawa Phuti, 2.eşi Ang Lahmu, 3. Eşi Dakku.

Evlilikleri :
1.eşi: 1933 yılında Dawa phuti ile evlendi. Eşi 1944 yılında öldü. Nima Norgay(4 yaşında öldü), Pem Pem Norgay, Nima Dorje Norgay adlarında 3 çocuğu oldu.
2.eşi: 1947 yılında ilk karısının kuzeni Ang Lahmu ile evlendi. hal evli iken 3. Eşi ile evlendi.
3.eşi: Dakku ile evlendi. üç oğlu (Norbu , Jamling ve Dhamey) ve Deki adında bir kızı oldu.

Tenzing Norgay’in oğlu Jamling Norgay ve Edmund Hillary’in oğlu Peter Hillary; babalarının Everest’e tırmanışının 50. yıldönümünde 2003 yılında Everest’e tırmandılar.

1947 yılında Kanadalı dağcı Earl Denman ve Sherpa Ange Dawa ile birlikte 6.700 metreden geri döndükleri Evereste başarısız bir zirve denemesi yaptı.

1952 yılında içlerinde şerpa Tenzing Norgay‘ın da içinde bulunduğu bir İsviçre ekspedisyonu Himalayalar'da Everest zirvesinin 240 metre altına kadar ulaştı ancak zirve yapamadılar.

Edmund Hillary, 1953 yılında albay John Hunt önderliğindeki İngiliz ekspedisyonu ile birlikte, 362 taşıyıcı, 12 Sherpa rehberi ve dağcılarla birlikte 400 kişi, 5 ton malzeme ile beraber tekrar Everest’e geldi. 26 Mayıs 1953 tarihinde, ekipten Tom Bourdillon ve Charles Evens zirvenin 91 metre altına kadar tırmandılar. Ancak oksijen sorunu nedeniyle geri döndüler.

28 Mayısta 1953 tarihinde Edmund Hillary ve Tenzing Norgay, zirve ekibi George Lowe, Alfred Gregory ve Ang Nyima‘ya destek olmak üzere onlarla birlikte yola çıktılar. 8500 metrede iki çadır kurdular. Zirve ekibi aynı gün başarısız olarak geri döndü.

Ertesi sabah Edmund Hillary ve Tenzing Norgay şanslarını denemek üzere yola çıktılar. Zirvenin hemen altında bir türlü aşılamayan 12 metrelik kaya duvarını aşarak, sabah 11.40 da (8.850 metre) zirve yaptılar. (Bu kaya duvarı Hillary Step olarak adlandırılmıştır.) Yüksek irtifanın etkileri nedeniyle oksijen azlığından 15 dakika zirvede kalıp, bir rüyayı gerçekleştirmiş olarak döndüler.

Edmund Hillary, 29 Mayıs 1953 tarihinde Tenzing Norgay ile beraber Himalayalar dağında Everest tepesinin 8.850 metre rakımlı zirvesine çıkan ilk insan olmuştur. Zirveden ana kampa dönerken yolda karşılaştığı bir diğer İngiliz ekibine Edmund Hillary’in söylediği "Eh, George, hakkından geldik hergelenin" (Well, George, we've knocked the bastard off) sözü ünlü olmuştu.

2 Haziran 1953 tarihinde bu başarısı tüm dünyaya yayılan Edmund Hillary’e İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından şövalye unvanı verildi. Tenzing Norgay’a da İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından İngiliz İmparatorluğu Madalyası verildi.

Tenzing Norgay, Hindistan’ın Darjeeling kentinde 1954 yılında Himalaya Dağcılık Enstitüsü kurulduğunda Himalaya Dağcılık Enstitüsü'nün ilk Saha Eğitimi Direktörü oldu .

1978 yılında, şu anda oğlu Jamling Tenzing Norgay tarafından yönetilen bir yürüyüş şirketi olan Tenzing Norgay Adventures'ı kurdu.

Okuma yazmayı hiç öğrenmemiş olan Tenzing Norgay (altı dil konuşabilmesine rağmen) en küçük dört çocuğunu ABD'deki iyi üniversitelere gönderebildi. Bugün çok iyi yaşıyorlar.

Tenzing Norgay, 9 Mayıs 1986 tarihinde Hindistan'ın Darjeeling kentinde 72 yaşında ölmüştür.

Tenzing Norgay’ın Darjeeling’de Himalaya Dağcılık Enstitüsü'ndeki bahçeye heykeli dikildi. Nepal'in Khumbu Pasanglhamu eyaletinde bulunan havalimanı “Lukla Airport”un adı; Edmund Hillary’in 2008 yılında ölümünden sonra değiştirilerek “Tenzing-Hillary Havalimanı” adı verilmiştir.

Kaynak:Biyografi.info