Theodore Roosevelt

26. Amerika Birleşik Devletleri Başkanıdır.

Theodore Roosevelt, 27 Ekim 1858 tarihinde Manhattan, New York, ABD’da doğmuştur. Babası Hollanda göçmeni, annesi İngiliz asıllıdır. Harvard Üniversitesinden 1880 yılında mezun oldu. Ardından Columbia Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi ancak ilk yıl içinde okuldan ayrıldı.

1881 yılında 23 yaşında iken Cumhuriyetçi Üye kontenjanından New York Eyalet Meclisine girdi. Bir dönem çalıştıktan sonra 1884 yılında eşi ve annesinin aynı günde ölmesinden duyduğu acı ile siyasetten çekilerek Dakota'daki çiftliğinde 2 sene yaşadı, sığır yetiştirip tarih yazarak acısını unutmaya çalıştı.

1886 yılında New York Eyaleti Valiliği seçimini kaybetti.

1889 yılında yeniden siyasete dönerek 1895 yılına kadar ABD Kamu Hizmetleri Komisyonu üyeliği yaptı. 1895-1897 yılları arasında New York Kenti Polis Memurları Kurulu'nun başkanlığını yaptı.

1897 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı William McKinley tarafından Deniz Kuvvetleri Bakan Yardımcılığı görevine getirildi.

Küba’da bağımsızlık hareketini destekledi. 1898 yılında ABD-İspanya Savaşı’nda görevinden istifa ederek albay rütbesiyle gönüllü olarak savaşa katıldı ve büyük yararlık gösterdi. Aynı yıl New York Valisi olarak seçildi. Öğretmenlik mesleğinin değerlendirilmesi, vergi reformu, okullarda ırk ayrımının kaldırılması, kırsal alanların koruma altına alınması gibi önemli konularda başarı sağladı.

Theodore Roosevelt, 1900 yılında 25. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı William McKinley’in başkan yardımcılığına seçildi. 6 Eylül 1901 tarihinde bir suikastçının başkanı yaralaması ve 14 Eylül 1901 tarihinde ölmesi üzerine 26. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı oldu.

14 Eylül 1901 tarihinde henüz 42 yaşında iken başkanlığa geldi ve Amerikan tarihinin o döneme kadarki en genç devlet başkanı oldu. 1904 yılında yapılan seçimlerde ikinci kez büyük bir çoğunlukla başkan seçildi.

14 Eylül 1901 – 4 Mart 1909 tarihleri arasında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olarak görev yaptı. Dış politikada gerçekçi ve akılcı bir çizgi izlemeyi yeğledi. Donanmayı güçlendirdi.

Lahey Adalet Divanını destekledi. 1906 Cezayir Konferansı’nda Fransa ve İspanya’nın Fas üzerindeki etkinliğinin artırılması konusunda büyük rol oynadı. Panama Kanalı’nın açılması için uzun tartışmalardan sonra, 1904 yılında Panama Cumhuriyeti’nin izniyle kanalın yapımını başlattı. Kanal 1914'te hizmete açılmıştır.

Eyalet Ticaret Komisyonu’na demiryolu ücretlerini saptama yetkisi veren ve gemi işverenleri arasındaki ayrıcalıkları yasaklayan Hepburn Yasası (1906), et paketleme, katıksız yiyecek ve ilaç denetimi, İşveren Sorumluluğu Yasaları, mirasın vergilendirilmesi, vb ikinci başkanlık döneminde çıkarılmasına öncülük ettiği önemli yasalar oldu.

Ormanların, kömür ve mineral kaynaklarının federal devletin denetimine alınmasını sağladı. Ahlaki yönden ırk ayrımının yanlış olduğu düşüncesini savundu. Uzakdoğu’da giderek güçlenen Japonya ile yakınlaşmayı amaçladı. Japonya’nın Kore üzerindeki egemenliğini gizlice onayladı.

1904-1905 yılları arasında Rus-Japon Savaşı’nda arabuluculuk yapması ona Nobel Barış Ödülü’nü kazandırdı. 1906 yılında Nobel Barış Ödülü'nü aldı.

4 Mart 1909 tarihinde bitecek olan başkanlığı için 1908 yılında yapılan seçimlere aday olmayarak katılmadı.

4 Mart 1909 tarihinde görevini yeni başkan William Howard Taft’a teslim ettikten sonra 10 ay süren Afrika’da Avrupa gezisinde avlandı ardından da Avrupa gezisinde bir dizi konferans verdi.

ABD’ye dönüşünde, partinin ilerici kanadıyla William Howard Taft arasındaki sürtüşmede, ilericileri destekledi. İlerici Parti’yi kurarak 1912 seçimlerinde Taft’a karşı aday oldu. Ancak, bu bölünme, Demokrat aday Woodrow Wilson’a başkanlık yolunu açtı. 1912 yılında Milwankee’de ona yapılan bir suikastte ölümden kılpayı kurtuldu.

Brezilya’da bir keşif gezisine başkanlık yaptı ve bulunan ırmağa “Roosevelt” adı verildi.

Birinci Dünya Savaşı başında Almanya’ya savaş açılması yolunda kamuoyunda etkin bir kampanya başlattı. 1916 yılında girdiği seçimleri kaybetti. 1917’de, ABD’nin savaşa girmesi üzerine, Büyük Britanya ve Fransa’nın desteklenmesini, Almanya’nın koşulsuz teslim olmasını ve Milletler Cemiyeti’nin kurulmasının gereğini savundu. Fransa’da bir birliğin komutanlığına atanma önerisi, Başkan Woodrow Wilson tarafından onaylanmayınca, aktif politikadan çekildi.

Çeşitli hastalıklar sebebiyle hastaneye kaldırılan Theodore Roosevelt, 6 Ocak 1919 tarihinde New York, ABD’de evinde 61 yaşında ölmüştür.

Theodore Roosevelt, ABD. 32. başkanı Franklin Roosevelt'in ve eşi Eleanor Roosevelt'in amcasıdır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Güney Dakota eyaletinde, heykeltıraş John Gutzon Borglum'un ve oğlunun yaptığı Rushmore dağının Black Hills (Siyah Tepeler) denilen kayalıklarında bulunan “Rushmore Dağı Anıtı”nda George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt ve Abraham Lincoln heykelleri bulunmaktadır.

Evlilikleri :
1.eşi: 1880 yılında Alice Hathaway Lee ile evlendi. 1884 yılında eşi öldü.
2.eşi: 1886 yılında Edith Kermit Carow ile evlendi.
Çocukları:
Alice Lee Roosevelt
Theodore Roosevelt III
Kermit Roosevelt
Ethel Carow Roosevelt
Archibald Bulloch Roosevelt
Quentin Roosevelt


Kaynak:Biyografi.info