Eugene İonesco

Eugene İonesco, oyunlarındaki içerik ve anlatım özellikleriyle, tiyatro sanatına yeni bir anlayış getirmiş, bu alanda devrim sayılacak değişim gerçekleştirmiş, absürd tiyatro akımını yaratmış bir öncü'dür.

Eugene İonesco, 26 Kasım 1909 tarihinde Slatina, Romanya’da doğmuştur. Babası Romanyalı, annesi Fransız yahudisiydi. Doğduktan kısa bir süre sonra Paris’e taşındılar. 13 yaşına geldiğinde anne babası boşandığı için babasıyla Romanya’ya taşınarak eğitiminin geri kalanını burada tamamladı. 1928 - 1933 yılları arasında okuduğu Bükreş Üniversitesinde Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olarak öğretmenliğe başladı. Şiir ve edebiyat eleştirileri yazdı.

1936 yılında Rodica Burileanu ile evlendi. Sıradışı çocuk öykülerini ithaf ettiği bir kız babası oldu. 1938 yılında bir burs kazanarak doktorasını yapmak üzere Fransa’ya gitti. II. Dünya savaşı sırasında Marsilya'ya taşındı. 25 Ağustos 1944 tarihine Fransa’nin alman işgalinden kurtulmasından sonra tekrar Paris’e taşındı.

Eugene İonesco, 1967 yılında İsɾail'e gideɾ ve daha sonɾa öz yaşam öyküsünde yahudi kökenli olduğunu açıkladı.

Başlangıçtan itibaren çalışmalarında Dadaizm ve Sürrealizm akımları etkili oldu. Özellikle Antonin Artaud’un “Eziyet Tiyatrosu", Andre Breton, Robert Desnos ve Tristan Tzara’nın kara mizahı onu etkiledi. Dadaist Alfred Jarry'nin kurduğu "patafizik" akımında yer aldı. Ayrıca Franz Kafka, Dostoyevski ve Samuel Beckett onu etkileyen önemli yazarlar oldu. Oyunları acı çekme, korku, yıkım, kibarlığın boşunalığı gibi temalar üzerine kuruludur.

Gerçekçi, psikolojik tiyatroya karşı, varoluşun saçmalığını, beylik yaşamın anlamsızlığını, insanların iletişimsizliği ve kişinin kendini gerçekleştiremeyişini oyunlarına konu ederek "absürd tiyatronun" başlıca örneklerini verdi.

Oyunlarında, tragedya-fars, gerçeklik-yanılsama, olağan-olağanüstü gibi karşıt ilkelerden yola çıkarak, komik olanda trajik olanı, trajik olanda komik olanı birlikte göstermeye çalıştı, Düz aklı, mantığı ve dilin anlam yükünü yıktı; grotesk ve gerçeküstücü öğeleri kullanarak, burjuva yaşamı karikatürleştirdi. Çok anlamlı, simgesel bir anlatım doğrultusunda, anlamsız seslerden, kalıp sözlerden, mantık yanlışlarından yararlanarak dili abesleştirdi, oyunun dilini absürdün anlatımı olarak kullandı.

1969 yılında Ulusal Tiyatro Ödülünü aldıktan sonra 1970 yılında kendi başvurusu ile Fransız Akademisine seçildi.

Eugene İonesco, 1936 yılında Rodica Burileanu ile evlendi. Sıradışı çocuk öykülerini ithaf ettiği bir kız babası oldu.

Eugene İonesco, 28 Mart 1994 tarihinde Paris, Fransa’da 85 yaşında ölmüştür. Paris'teki Montparnasse Mezarlığı'na gömülmüştür.

Eugene İonesco, Gergedanlar oyununda ikinci dünya savaşı öncesinde başlayan, daha sonra Avrupa'yı kasıp kavuran totaliter rejimlerin insanlığı nasıl yavaş yavaş ele geçirdiğini anlatır. Yazar söz konusu dönüşümden duyduğu kaygı için şunları söyler:

	“... birden bire ortaya çıkan bir düşüncenin bulaşıcı bir hastalık gibi yayılması. Yeni bir din, bir öğreti, bir fanatizm sürükleyiveriyor insanları... Bilmem hiç dikkatinizi çekti mi, insanlar sizin düşüncelerinizi artık paylaşmıyorsa, sanki canavarlarla karşı karşıyaymışsınız duygusu uyanıyor insanda. Örneğin gergedanlarla. Gergedanların saflığı, aynı zamanda acımasızlığı var onlarda. Onlar gibi düşünmüyorsanız göz kırpmadan öldürebilirler sizleri.”

Eugene İonesco, bu oyunda Fransızların Alman işgali altındayken Nazi barbarlığına karşı koymamalarını şiddetle kınar. Anti-Nazi bir oyun olarak nitelediği Gergedanlar kaderin bir cilvesi olarak ilk kez Almanya’nın Düsseldorf kentinde sahneye koyulmuş. Oyuncular elli kez sahneye çağrılmış.

Ödülleri :
1959 - Tours Festivali Film Ödülü
1963 - Prix Italia
1966 - Society of Authors Theatre Prize
1969 - Grand Prix National for theatre
1969 - Monaco Grand Prix
1970 - Austrian State Prize for European Literature
1973 - Kudüs Ödülü

Eserleri :
1948 - La Cantatrice chauve (Kel Kantocu ya da Kel Şarkıcı)
1951 - La Leçon (Ders)
1952 - Jacques ou lasoumission (Jacques ya da boyun eğme)
1952 - Les Chaises (Sandalyeler)
1953 - Gelinlik kız
1953 - Önder
1954 - Amédée ou comment s'en débarrasser (Amédée ya da nasıl başından atarsın onu)
1958 - Tueur sans gages (Gönüllü Katil)
1959 - Rhinocéros (Gergedanlar)
1962 - Le Roi se meurt (Kral Ölüyor)
1963 - Le Piéton de l'air (Hava Yayası)
1964 - La Soif et la faim (Açlık ve Susuzluk)
1972 - Macbett (Macbett)
1973 - İki Kişilik Hırgür
1974 - Yalnız Adam
1981 - Ölüler Arasındaki Yolculuklar
1999 - Cehennem Günlüğü
1955 - L’impromptu de I’Alma, ou le cameleon du berger ( Doğaçlama ya da Çobanın Bukalemunu)

Kuramsal yazıları :
1962 - Notes and Counternotes (Notlar ve karşı notlar)
1966 - Fragments of a Journal (Günlükten parçalar)
1973 - Le Solitaire (Fal)
1980 - Journeys among the Dead (Ölüme yolculuklar)


Kaynak:Biyografi.info