Francisco Franco

İspanya İç Savaşı’nda Milliyetçi Cephe’nin önderi olan İspanyol General. 1936- 1939 yılları arasında gerçekleşen iç savaş sonrasında ülkenin idaresini bırakmamış olan Franco, ülkeyi 36 yıl boyunca diktatörlükte yönetmiştir. Lakabı El Caudillo (Önder)’dir.
Francisco Franco ya da tam adıyla Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco y Bahamonde Salgado Pardo de Andrade, 4 Aralık 1892 tarihinde, Ferrol, Galicia, İspanya’da dünyaya geldi. İki asırdan beri her üyesi aralıksız deniz kuvvetlerinde yüksek rütbelerle hizmet vermiş olan bir aileden gelen Franco, babası gibi bir deniz kuvvetleri subayı olma yolunda ilerliyordu. Fakat İspanya ile Amerika arasında gerçekleşen savaşın ardından neredeyse bütün donanmasını kaybetmiş olan ülke, yeni deniz subaylarına ihtiyaç duymadığından Franco da aile geleneğini bozarak kara harp okuluna kayıt oldu.

1907 yılında akademiye giren Franco, 1910 yılında okuldan mezun oldu ve de Fas’da görev aldı. Savaşın getirdiği yıkım kendisini en çok Fas cephesinde göstermişti ve savaşta pek çok yüksek rütbeli subay hayatını kaybetmişti. Bu boşluğu doldurmak için genç subayları terfi ettiren İspanyol ordusu, iyi bir sicile sahip olan Franco’yu da es geçmedi. 1916 yılına gelindiğinde, henüz 23 yaşında olan Franco, çoktan yüzbaşı rütbesine yükselmişti. El Biutz’de gerçekleşen bir talimde ağır yaralanan ve bir testisini kaybeden Franco, bu kadar kötü bir patlamadan sağ çıkabildiği için orduda Baraka (Şanslı) lakabını kazandı ve de 1917 yılında binbaşı rütbesine yükseltildi. 1923 yılına gelindiğinde yarbay olan Franco, aynı yıl Maria del Carmen Polo ile evlendi; çiftin 1926 yılında tek çocuğu olan Maria del Carmen dünyaya geldi.

1932 yılında İspanya’da monarşinin sona ermesi ve demokratik düzenin kurulması sırasında, Franco taraf tutmayarak apolitik bir tutum sergiledi. Fakat kısa süre içerisinde demokratlarla arası bozuldu ve de 1936 yılında Kanarya Adaları’na sürgün maiyetinde bir atamayla gönderildi. 18 Temmuz 1936 tarihinde askeri ayaklanma ilan eden Franco, ertesi gün Fas’a geçerek burada bulunan ordunun denetimini bir günde ele geçirdi. Daha sonra İspanya’ya hareket eden Franco, 3 yıl sürecek olan iş savaşı başlatmış oldu. 1936 yılında ayaklanmanın başlamasıyla askeri ve idari yönetici olarak atanan Franco, ayaklanma sırasında ülkede tam bir denetim kuramasa da, 30 Ocak 1938 yılında hareketi tamamladı ve de Franco devlet başkanı, hükümet başkanı, kara ve deniz kuvvetleri komutanı ünvanlarıyla devletin başına geçti.

İç savaş sırasında ülkenin kaybettiği gücü tekrar kazanmak isteyen Franco, bu sebeple 1939 yılında Anti-Komitern Pakt’ı imzalayarak Adolf Hitler’in yanında II. Dünya Savaşı’na girdi; fakat Almanya’ nın Polonya’ya saldırması sonucunda savaştan uzak durma kararı alarak ülkesini savaşın yıkılımından korudu. Savaş süresince yaptığı mücadele Fas’ta bulunan Tanca şehrini işgal etmek oldu, fakat bu durum Müttefik Devletler tarafından hoş karşılanmayınca savaş sonrasında kurulan Birleşmiş Milletler organizasyonuna İspanya alınmadı.

1947 yılında İspanya’da rejimi değiştiren Franco, kendisini kral ve ülkenin daimi koruyucusu olarak atadı. BM.’lere de alınmayan İspanya, politika açısından çok kötü bir on yıl geçirdi; bu durum ABD. ile ilişkilerini geliştirdiği Soğuk Savaş’a kadar devam etti 1966 yılında devlet ve hükümet başkanlarının yetkilerini azaltarak kendi gücünden az da olsa feragat ettiyse de 1969 yılında eski İspanya kralı XIII. Alfonso'nun torunu olan Juan Carlos’u veliahtı olarak ilan ederek diktatörlük rejmini güçlendiren hamlelere imza attı. Francisco Franco, 1973 yılında başbakanlık görevini Juan Carlos'a bırakarak sadece devlet başkanı ve ordu komutanı olarak görev yaptı.

Francisco Franco, uzun süren bir hastalığın ardından 20 Kasım 1975 tarihinde, 82 yaşında Madrid İspanya’da hayata gözlerini yumdu. Yerine eski İspanya kralı XIII. Alfonso'nun torunu olan I. Juan Carlos geçerek İspanya’da krallığı devam ettirdi.

Kaynak:Biyografi.info