Gaetano Donizetti

İtalyan opera bestecisi olan Donizetti, çok sayıda İtalyanca ve Fransızca opera bestelemiş ve bu sanatın gelişiminde Gioacchino Rossini ile Giuseppe Verdi arasında bir geçiş aşaması oluşturmuştur.
Donizetti, babası orta halli bir memur, annesi ise müzikten anlayan güzel sesli bir bayan olan Marianna’nın ikinci oğlu olarak dünyaya geldi. Ünlü bando şefi Giuseppe Donizetti (d.1788) abisidir.

Anne ve babası Donizetti’yi bilim adamı olarak yetiştirmek istemişlerse de o, müziğe karşı gösterdiği büyük ilgi üzerine, piyano ve armoni dersleri almaya başladı. Küçük yaşta beste denemeleri, oda müziği eserleri yazdı.

1803 yılında ilkokula başlayan Donizetti’nin müzik yeteneğini öğretmenleri hemen fark etti. Özel günlerde ve şenliklerdeki müzik becerisiyle herkesin sevgisini kazandı.

Müziğe olan büyük istek ve yeteneğini gören ailesi 1808 yılında ilkokulu iyi derecede bitiren Donizetti’yi Bergamo’daki müzik lisesine yazdırdı. Burada Bavyeralı rahip ve opera bestecisi Giovanni Simone Mayr’dan armoni dersleri aldı. Bir süre sonra Bolanya’ya giderek Pilotti ve Padre Mattei’den kontrpuan ve bestecilik eğitimi aldı.

Donizetti ilk başarısını 1818 yılında Venedik’teki San Luka Tiyatrosu’nda sahnelenen “Borgonya Kontu Enrico” adlı operasıyla kazandı.

Sanatçı eserlerinde Gioacchino Rossini’yi örnek olarak benimsedi ve verimlilik açısından onu bile geçerek her yıl en az 3-4 opera besteledi.

1827 yılında daha ileri giderek müzik organizatörü Barbaja’nın aracılığı ile Napoli, Milano ve Viyana tiyatroları için üç yılda 12 opera besteledi.

Donizetti’nin ünü 1830 yılında başrolünü İtalyan soprano Giuditta Negri Pasta’nın oynadığı “Anna Bolena” adlı operasıyla henüz 33 yaşındayken Avrupa başkentlerine ve sonunda da Amerika’ya ulaştı.

Bunun ardından 1832’de 2 perdelik “Aşk İksiri” adlı eseri, 1833’de de “Lucrezia Borgia” adlı eserini bitirdikten sonra 1834’de Napoli Müzik Okulu’nun Profesörlüğüne, bir süre sonrada müdürlüğüne atandı.

1835’de İskoçya’da, 1700 tarihinde geçen bir olayı konu alan 3 perdelik görkemli “Lammermorlu Lucia” adlı operasını yazdığı yıl, Gioacchino Rossini emekliye ayrılmış, Vincenzo Bellini, genç yaşta hayatını kaybetmesi nedeniyle meydan Donizetti’ye kaldı.

1839’da bir operasının sansürlenmesi üzerine Paris’e gitti ve oraya yerleşerek başkentin operası için sipariş edilen, “Alayın Kızı” ve “Kralın Gözdesi” adlı operaları yazdı.

Donizetti, İtalya’ya döndükten sonra 1841’de Roma’da ve Milano’da sahneye konan iki operası büyük başarı kazandı.

1842 ise Viyana’da sergilenen operaları o kadar çok beğenildi ki imparator, Donizetti’ya Saray Besteciliği ve İmparatorluk Orkestra Şefliği payesi verdi.

Donizetti, 1828 yılındayken severek evlendiği eşi Virginya Vasseli’yi kaybettikten sonra kendini giderek melankoliğe kaptırdı.

Paris’te o neşeli ve hareketli eserlerinin sahneye koyulduğu sıralarda büyük bir hastalığa yakalanan Donizetti sonunda akıl dengesini yitirerek 1847 yılında doğduğu yer olan Bergamo’ya getirildi.

Ardından bir yıl geçtikten sonra hastalık nöbetleri arasında henüz 50 yaşındayken Bergamo’da 8 Nisan 1848 tarihinde hayatını kaybetti.

Önemli Eserleri:
Büyük Alfredo, Liverpoollu Emilia, Tiyatroya Uyanlar ve Uymayanlar, Sardaam Belediye Başkanı, Golconda Kraliçesi, Kutsal Perşembe, Kenilworth Şatosu, San Domingo Adasındaki Çılgın, Verghy’nin Mücevheri, Byron’dan, Don Pasquale.

Kaynak:Biyografi.info