Genç Osman

Osmanlı padişahlarının on altıncısı olan Genç Osman, amcası I. Mustafa'dan sonra çıktığı Osmanlı tahtında 4 yıl kadar kısa bir süre kalmış, yapmayı düşündüğü ıslah hareketlerinin devlet erkanının aleyhine olması tahttan indirilmesine neden olmuştur.
II. Osman, 3 Kasım 1604'te İstanbul'da doğdu. Babası I. Ahmet, annesi ise Mahfiruz Hatice Sultan'dır. İyi bir eğitimle yetiştirilen şehzade Arapça, Farsça, Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi diller öğrendi. Matematik, tarih, edebiyat gibi alanlarda dönemin âlimlerinden dersler aldı. Amcası I. Mustafa'nın akli dengesinin bozuk olması dolayısıyla 26 Şubat 1618'de, 14 yaşında iken Osmanlı tahtına geçti.

Genç Osman tahta çıktığı sırada Sadrazam Halil Paşa, İran Seferi'ndeydi. 26 Eylül 1618'de imzalanan Serav Antlaşması'yla iki devlet arasında tekrar barış sağlandı. 1620 yılının yazında Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donaması Adriyatik'e kadar ilerledi. İtalya'da birçok yere asker çıkardı. Manfredonia işgal edildi.

İktidarının üçüncü yılında 1621 Nisan’ında büyük kardeşi şehzade Mehmet’i boğdurdu.

Uzun bir süredir devam eden Osmanlı Devleti ile Lehistan arasındaki dostluk bozulmaya başlamıştı. Lehliler Boğdan'nın işlerine müdahele etmeye başlamış ve Boğdan'a ait Hotin Kalesi'ni işgal etmişlerdi. Eflak ve Erdel bölgesinde de gerginlik yaşanmaktaydı. Ayrıca Boğdan Voyvodası Gratiani, ihaneti yüzünden azledilince Lehistan'a sığınmıştı. Tüm bunların üzerine Genç Osman, Özi Beylerbeyi İskender Paşa ile 21 Mayıs 1621'de Lehistan Seferi'ne çıktı. 1 Eylül 1621'de Hotin Kalesi kuşatıldı. Lehistan'nın barış istemesi üzerine 29 Eylül 1621'de Hotin Antlaşması yapıldı. Ocak 1622’de İstanbul’a geri döndü. Antlaşmaya göre Lehler ve Osmanlılar birbirlerinin sınırlarını geçmeyecek ve Lehistan, Kırım Hanlığı'na haraç verecekti.

Ancak Genç Osman, savaşta istediği başarıyı sağlayamamıştı. Orduda bazı ıslahatlar yapmaya karar verdi. Kapıkulu ocaklarını kaldırarak, yerine Anadolu, Suriye ve Mısır Türklerinden oluşan, sadece askerlikle uğraşan, itaatkâr bir ordu kurma gayesindeydi. Yeni düzenlemeler için sayım yapılınca maaş defterlerinde kişi sayısının az olduğu ortaya çıktı. Genç Osman, fazladan para ödemeyi kesince bu paradan yararlananlar Genç Osman'a karşı cephe aldılar. Saray, Harem ve İlmiye teşkilatlarını yeniden düzenlenmesini istese de etrafındaki devlet adamlarından destek alamıyordu.

Genç Osman Anadolu'ya bizzat giderek asker toplamak ve Dürzi Maanoğlu Fahrettin'nin Anadolu'da başlattığı isyanı durdurmak istiyordu. Ancak devlet adamları bu isteğini uygun bulmamışlardı. Bunun üzerine Genç Osman, hacca gitmek için hazırlıklar yapmaya başladı. Hac güzergâhı üzerindeki yerlerden geçerek emeline ulaşmak gayesindeydi. Padişahın hacca gitmek istemesini bahane eden Yeniçeriler, isyan başlattı. İsyanı büyümeye başladı ve Yeniçeriler bazı devlet adamlarının idamını istediler. Yeniçerileri ve Sipahileri ikna etmeye çalışan Genç Osman başarısız oldu. Bu başarısızlığın bedelini tahttan indirilerek ödedi. Genç Osman Yedikule zindanlarına götürülerek 20 Mayıs 1622'de idam edildi. Sultan Ahmet Camii'nde I. Ahmet türbesine defnedildi.

Osmanlı halkı Genç Osman'ı seviyordu. Ölümü Anadolu'da isyan başlamasına neden oldu. Yapacağı ıslahatlarla Osmanlı ordusunu yenileyip düzene sokması saraydan bazı devlet adamlarının işine gelmediği için tecrübesizliğinden yararlanıldı.

Genç Osman iyi bir binici ve silah ve harp konularında uzman bir padişahtı. Din ve ilim konularında kendini geliştirmişti. "Farisi" mahlasıyla yazdığı şiirleri bulunmaktadır.

Fatih Sultan Mehmed devrine kadar yapıldığı gibi saray dışından, Şeyhülislam Es’ad Efendinin ve Pertev Paşa’nın kızları ile evlendi. Yavuz Sultan Selim devrinden itibaren padişah saray dışından evlenmediği için bu davranış önemli bir değişiklik oldu.

Eşleri ve Çocukları:
Ayşe Hatun - Şehzade Ömer'in annesi.
Akile Hatun - Şehzade Mustafa ve Zeynep Sultan'ın annesi.


Kaynak:Biyografi.info