Ä°lhan MimaroÄŸlu

Ünlü mimarlarımızdan Mimar Kemaleddin Bey’in oğludur. 1945'ten başlayarak müzik eleştirmenliği ve radyo programcılığı alanlarındaki uğraşlarının yanı sıra besteciliğini de geliştirmiştir.

İlhan Mimaroğlu, 11 Mart 1926 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Cumhuriyetin kuruluş döneminin ünlü mimarlarından olan babası Mimar Kemaleddin Bey'in erken ölümü üzerine üvey babasının evinde büyüdü. 1945 yılında Galatasaray Lisesi'ni, 1949 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi.

İlhan Mimaroğlu, Ankara'da bir süre Hayrullah Duygu'nun klarnet öğrencisi oldu. Bu dönemde hazırladığı radyo programlarının yanı sıra müzik yazıları yazmaya başladı. Kendisini tümüyle müziğe adayan İlhan Mimaroğlu, 1955 yılında Rockefeller bursuyla New York'a gitti ve Columbia Üniversitesi'nde Paul Henry Lang'in müzikbilimi, Douglas Moore'un kompozisyon sınıflarına katıldı.

1958 yılında Türkiye'de yayımlanan ilk telif caz kitabını yazdı. 1959 yılında ise New York'a tümüyle yerleşti, The Record Hunter plak firmasında repertuar uzmanlığı ve "Voice of America" radyosunda sanat eleştirmenliği yaptı, ama Türkiye'den hiç kopmadı. İstanbul ve Ankara radyolarında başlattığı "Çağımızın Bestecileri" programını New York'tan sürdürdü ve ayrıca caz programları hazırladı.

New York sanat ortamında hemen değeri anlaşılan İlhan Mimaroğlu, The Record Hunter plak şirketinde repertuar uzmanı oldu. Ayrıca, ünlü Voice of America radyosunda sanat eleştirmenliğine başladı. Müzik ufkunu daha da açmak üzere 1963 yılından başlayarak Columbia Üniversitesi'nde Vladimir Ussachevsky'den ders görerek "elektronik müzik"te sanat alanında yüksek lisans derecesini aldı. Bu arada, Edgar Varese ve Stephan Wolpe ile kompozisyon çalıştı. Daha sonra yine Columbia Üniversitesi'nde elektronik müzik dersleri vermeye başladı.

Nasuhi Ertegün ve Ahmet Ertegün kardeşlerle otuz yılı aşkın süreyle çalıştığı Atlantic plak şirketinde, özellikle kendi bakış açısını yansıtarak, Freddie Hubbard, John Coltrane ve Charles Mingus gibi usta avangart müzisyenlerin önemli albümlerinin yapımcılığını üstlendi.

Atlantic plak şirketindeyken, hem kendinin hem de John Cage, Karlheinz Stockhausen gibi çağdaş bestecilerin eserlerini plak olarak yayımlayan Finnadar logosunu yarattı. 1968 yılında Fransız Radyosu'nun çağrısı üzerine Müzik Araştırmaları Merkezi Stüdyosu'nda çalışmalarını sürdürdü. 1969 yılında, Federico Fellini'nin Satyricon filminde, yönetmenin favori bestecisi Nino Rota'nın yanı sıra Mimaroğlu'nun besteleri de yer aldı.

1971 yılında Guggenheim Ödülü'nü kazandı. Amerikan Besteci Yazar ve Yayımcılar Birliği ASCAP üyesi olan İlhan Mimaroğlu, 1990'lardan başlayarak gazetelerde müzik yazıları ve denemeler yazdı. Cumhuriyet ve Yeni Yüzyıl gazetelerine New York'tan gönderdiği yazılarıyla sıra dışı sanat düşüncelerini Türk okurlarıyla paylaştı.

Müziğe bakış açısına gelince; İlhan Mimaroğlu, "Öncü Müzik" anlayışı içinde atonalitenin "çağrışımlara uygun düştüğü" görüşündedir. Elektronik yapıtlarını konvansiyonel stüdyo ortamına göre gerçekleştirerek, elektronik gereçlerle kısıtlanmaktan kaçınmış ve tını renklerine önceliği vermiştir.

Yalnızca elektronik aygıtlarla üretilmiş sesleri değil, doğadan kaydedilmiş sesleri de işleyen Mimaroğlu, bu yeni müzik türünün yaygınlaşabilmesi için konserlerde yalnızca son bir yıl içinde bestelenmiş yapıtların sunulmasını ve belli çevreler dışında geleneksel orkestra müziğinin çalınmamasını savunmaktadır. Birçok bestesinde ünlü çağdaş ressamların tablolarını "seslerle yorumlamaya" çalışmıştır.

İlhan Mimaroğlu, 17 Temmuz 2012 tarihinde 86 yaşında New York, Amerika Birleşik Devletleri’nde ölmüştür.

Başlıca Eserleri :
Geleneksel çalgılar için :
Monologlar, klarnet ve viyola için.
1952 - Püç parça
1957 - Pices Sentimentales, (piyano için duygusal parçalar)
Anı ve Günce Sonatı, piyano için.
1966 - Anacolutha: Encounter and Episode II (Anlam kopukluğu: Karşılaşmak ve Epizod II)
1978 - Rosa, piyano için
Valses ignobles et sentencieuses, piyano için.
Yaylı dördüller.
Yaylı çalgılar için gece ezgileri.
1977 - Sessions, piyano için

Ses bantı ve çalgı ya da şarkı ortamı için:
1970 - Music Plus One (Müzik Artı Bir)
1980 - Still Life, viyolonsel için
1981 - Sleepsong for Sleeper, klarnet, piyano ve elekronik teyp için.

Elektronik müzik
1965 - Görsel Çalışma
1983 - Immolation Scene, söz ve şarkı için
1966 - Prelüdler, manyetik teyp için
1964 - Le Tombeau d’Edgar A. Poe, (Edgar Allan Poe'nun Mezarı)
1967 - Piano Music for Performer and Composer (Seslendirici ve Besteci için Piyano Müziği)
1968 - La Ruche, viyolonsel, klavsen, piyano ve elektrikli aygıtlar için
1964 - Intermezzo
1964 - Bowery Bum
1964 - Agony (Can Çekişme)
1966 - White Cocokatoo (Beyaz Kakadu)
1969 - Wings of the Delirious Demon (Çılgın Şeytanın Kanatları)
1970 - Sing Me a Song of Songmy (Bana Şarkının Bir Şarkısını Söyle)
1971 - Hyperboles (Hiperboller)
1971 - Provocations (Kışkırtmalar)
1972 - Tract
1973 - Music for Jean Dubuffet's " Coucou Bazar" (1973; Jean Dubuffet'nin "Coucou Bazar'ı İçin Müzik)
1974 - To Kill a Sunrise

Kitapları :
1956 - Amerika’nın Sesi, Ankara
1961 - 11 Çağdaş Besteci, Ankara
1961 - Müzik Tarihi, İstanbul, 4. basım, 1990.
1989 - Günsüz Gece
1991 - Elektronik Müzik
1994 - Ertesi Günce, İstanbul
1997 - Yokistan Tasarısı, İstanbul
1999 - Geldim gördüm geçtim gittim


Kaynak:Biyografi.info