İslam Kerimov

24 Mart 1990 - 2 Eylül 2016 tarihleri arasında 26 yıl Özbekistan’ın ilk Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

İslam Kerimov, 30 Ocak 1938 tarihinde Semerkand, Özbekistan’da doğmuştur. Tam adı İslam Abduğanıyeviç Kerimov’dur. Yetimhanede büyümüştür. Üniversite eğitimini iki ayrı yandal makine mühendisliği ve iktisat bölümlerinde okuyarak 1960 yılında mezun oldu.

1961 yılında Taşkent Uçak Tesisleri Kompleksi'nde mühendis olarak çalışmaya başladı. 1964'de Komünist Parti'ye katılarak siyasete atıldı. 1966 yılında Özbekistan Cumhuriyeti Devlet Planlama Komitesi Başkan Vekilliği'ne getirildi. 1983 ve 1986 yılları arasında Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. Adı yolsuzluk ve rüşvete karıştığı için 11 Ağustos 1984 tarihinde KGB tarafından Mayıs 1987'ye kadar gözaltı hapsinde tutuldu.

1989 yılında Özbekistan SSC'de Komünist Parti'nin Birinci Sekreteri oldu. 24 Mart 1990 tarihinde Özbekistan SSC'de En Üst Sovyetlerin Başkanı oldu. Bu zaman içinde bütün sovyet sosyalist cumhuriyetlerinin bağımsızlığı için mücadelede bulundu ve Sovyetler Birliği'nin çöküşü ile 31 Ağustos 1991 tarihinde Özbekistan'nın bağımsızlığını ilan etti.

İslam Kerimov, 29 Aralık 1991 tarihinde Özbekistan'ın ilk seçimlerinde % 86 oranında oy alarak Özbekistan Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı seçildi. 1995 yılında yapılan bir referandumla görev süresini 2000 yılına kadar uzattı. 9 Ocak 2000 tarihinde, devlet başkanlığı seçimlerini % 91.9 ile kazandı. 27 Ocak 2002 tarihinde, devlet başkanlığı süresini 5'ten 7 yıla uzatan ikinci bir referandumda daha istediği sonucu aldı.

Aralık 2007'de yapılan devlet başkanlığı seçimleri öncesinde üçüncü bir dönem daha aday olmak istemesi tartışmalara neden oldu. Kanunlara aykırı olmasına rağmen üçüncü bir dönem başvurduğu adaylığı seçim komisyonu tarafından kabul edildi. 2007 yılında Özbekistan Liberal Demokratik Partisinin adayı olarak % 90.6 ile kazandı. 2015 yılında yapılan seçimlerde oyların yüzde 90‘ını alarak koltuğunu korudu.

24 Mart 1990 - 2 Eylül 2016 tarihleri arasında Özbekistan’ın 1. Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

11 Eylül 2001 tarihinde ABD’ye yapılan saldırılarının ardından Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Asya'daki yakın müttefiklerinden biri haline geldi. 2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejimine yönelik yapılan saldırılar için bir hava üssünü ABD güçlerine açtı. ABD'nin lojistik destek karşılığında Kerimov rejiminin insan hakları ihlallerini görmezden gelmesi pek çok insan hakları kuruluşunun tepkisini çekti. Mayıs 2005'te meydana gelen Andican olayları sırasında hükûmet güçlerinin sert müdahalesi ABD hükûmeti tarafından eleştirildi, bunun üzerine Kerimov ülkesindeki ABD güçlerini sınırdışı etti.

ABD'nin yüzlerce kişinin öldüğü Andican olaylarıyla ilgili uluslararası soruşturma açılmasını talep etmesinden sonra, 2005 Temmuzu'nda Özbek hükümeti, ülkenin güneydoğusundaki Karşi Hanabad Hava Üssü’nü boşaltması için Washington'a altı ay süre verdi. ABD, 2001‘den beri 800 askerini tuttuğu hava üssünü 2005 Kasım’ında terketti.

İslam Kerimov, 1967 yılında Tatyana Ekberovna Karimova ile evlendi. Gülnare Kerimova, Lola Karimova-Tillyaeva, Petr Karimov adlarında 3 çocuğu oldu.

İslam Kerimov, 2 Eylül 2016 tarihinde Taşkent, Özbekistan’da 78 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info