Noel Baba

Noel Baba, Aziz Nicholas adı ile bilinen tarihi bir kişiliktir. Noel Baba, Noel gecesi çocuklara hediye bıraktığına inanılan efsanevi kişidir. 6 Aralık tarihi Aziz Nicholas günü olarak kutlanır ve 6 Aralık tarihinde birçok ülkede çocuklara hediyeler verilir.
Noel Baba günümüzde kır saçlı, uzun kır sakallı, sevimli, koca göbekli, tonton birisi olarak resmedilir. Beyaz tüyleri olan kırmızı bir cübbe giyer ve aynı malzemeden bir kukuleta takar. Bazı ülkelerde Noel Baba grottoları kurulur ve çocuklar Noel Baba kılığındaki oyuncuların dizlerine oturarak hediye olarak ne istediklerini söyler. Noel Baba da ren geyiklerinin çektiği uçan kızağını hediyelerle doldurur ve evlere bacalardan girerek herkesin hediyesini dağıtır. Günümüzdeki Noel Babanın; kır saçlı ve uzun sakallı, koca göbekli, kırmızı cübbe ve kukuletalı formatının kaynağı, Haddon Sundblom adlı ressamın 1931 yılında Cola firması reklamları için yarattığı çizimlere dayanmaktadır.

Bütün dünyada Noel Baba olarak bilinen Aziz Nicholas Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında önemli bir Lykia kenti olan Patara'da doğmuştur. Çocukların ve denizcilerin azizidir.

Aziz Nicholas, 278 yılında zengin buğday tüccarının oğlu olarak Lykia, Patara’da doğmuştur. Babası öldüğünde büyük bir servetin tek mirasçısı olur ve servetini yoksullara yardım için harcamaya karar verir.

Aziz Nicholas Patara'da zenginken sonradan fakir olan bir ailenin kızlarının çeyizini yapamayacak duruma geldiğini öğrenir. Onlara yardım etmeye karar verir. Ancak kendini belli etmeden ve kızların gururunu kırmadan bu işi yapmak için gece açık pencereden onlar uykuda iken bir kese altını içeri atar. Sabah olunca kız çok sevinir. Daha sonra ortanca ve küçük kızın çeyiz paralarını da karşılamak isteyen Nicholas, pencereleri kapalı olduğu için bacadan atar. İşte Noel Baba'nın yılbaşında hediye bırakma öyküsü böylece doğar. İkonalarda ve resimlerde de Nicholas'ın üç altın top ile gösterilmesi bu yüzdendir.

Babasından kalan bütün mirası yardım işlerine harcamış, ancak bunu yaparken kimliğini hep saklamıştır. Özellikle İsa’nın doğum yıldönümü olan 25 Aralık’ta, yaşadığı Demre deki fakir olan kişilerin kapılarının önüne gizlice altın, oyuncaklar ve çerez bırakmış ve bu olay uzun sure halk tarafından anlaşılamamıştır. Sonunda hayali bir kahramana dönüşen Noel Baba bu yardımlarına devam ettiği bir sene gece bekçisi tarafından fark edilir. Şüphelenen bekçi Noel Babayı yakalar ve başlığını çıkarınca, Aziz Nikolas olduğunu görür. Elindeki çuvalda da altınlar oyuncaklar ve çerezler bulunduğunu görünce hediyelerin sahibinin Aziz Nikolas olduğu ortaya çıkar bu tarihten sonra herkes onu Noel Baba olarak tanımlamıştır.

Aziz Nicholas, Gençliğinde Filistin ve Mısır'ı dolaştı. Likya'ya döndükten bir müddet sonra Patara'nın komşu kenti Myra'ya (şimdiki adı Demre) göç eder. Myra Başpiskoposu ölmüş yerine geçecek kişi üzerinde anlaşma sağlanamamıştır. Bunun üzerine sabah kiliseye ilk gelen kişinin başpiskopos olması kararlaştırılır. Aziz Nicholas kiliseye ilk gelen kişi olarak başpiskopos seçilir. Burada da mucizelerine devam ederek üç generali ölümden kurtarır. Bir kasap tarafından öldürülüp tuzlu suya basılan üç çocuğu dirilttiğine inanılır.

Hıristiyanlıktaki küçük azîzlerden biri olmasına rağmen, Ortaçağ'da başta eski Rusya Çarlığı olmak üzere ünü tüm Avrupa'ya yayıldı ve pek çok ülkede adına binlerce kilise inşa edildi.

Hıristiyanlara karşı olan Roma İmparatoru Diocletianus ve Licinius zamanında Nicholas da diğer Hıristiyanlar gibi bir ara hapsedilmiştir. Büyük Konstantin döneminde serbest bırakıldı. M.S. 325 tarihinde Hıristiyanlık içindeki problemleri çözmek için İznik'teki (Nikaea) meclis toplantısına Myra Başpiskoposu olarak katıldı.

Aziz Nicholas, 6 Aralık 343 tarihinde 65 yaşında Myra’da (Demre) ölmüştür. Myralılar onun adına bir kilise yaparak içindeki lahitte onu sonsuz uykusuna bırakmışlardır.

M.S. 5. yüzyıldan sonra Noel babanın mezarı Hıristiyanlar tarafından her sene ziyaret edilmiştir. Ancak bunu gören İtalyan tüccarlar; Haçlı Seferleri sırasında 20 Nisan 1087'de Bari'den gelen tüccarlar kemiklerini çalıp Bari'ye götürmüş ve yaptıkları Aziz Nikola Bazilikasına gömmüşlerdir. Onun olduğu sanılan geride kalmış bir kısım kemik ise bugün Antalya Müzesi'nde saklanmaktadır.

Almanya'nın Freiburg, İtalya'nın Bari ve Napoli kentleri ile tüm Sicilya adasında özel saygı duyulan Aziz Nikolas, Hollanda ve İngiliz dillerinde Santa Klaus olarak tanınmış, bunlar sayesinde Amerika'da da sevilerek New York'u koruyan azizlerden biri sayılmıştır.

Avrupa'nın kuzey ülkelerinde çocukların koruyucusu ve sevindiricisi Noel Baba geleneği Aziz Nikolas inancıyla bütünleştirilerek yarı dini ve çok popüler efsanevi bir tipin yaratılmasına sebep olmuştur. Bu tipin kökünün kuzey ülkelerinin çok eski inançlarından alındığı, Noel Baba'nın geyikler tarafından çekilen bir kızakla dolaşmasından anlaşılır. Halbuki gerçek Myra'lı Aziz Nikolas’ın yaşadığı yerler hiç kar görmeyen Akdeniz kıyılarıdır. Onun zor durumda olan çocukları koruyucu kişiliği, Noel geceleri hediyeler getirdiğine inanılan sempatik bir ihtiyara dönüşmüştür. Aziz Nikolas olarak özellikle Doğu Akdenizli gemiciler ona saygı göstermiş, küçük büyük bütün teknelere resmi veya ikonası asılmış, sefere çıkarken "Dümenini Aziz Nikolas tutsun" dileği gelenek olmuştur

Kaynak:Biyografi.info