Olof Palme

Olof Palme, silahsızlanmayı destekleyen o dönemde en önemli politikacılardan biriydi. Üçüncü dünya ülkelerinin ihtiyaçlarının göz önüne alınması için de gayret sarf etti. 28 Şubat 1986 tarihinde Stockholm’de bir suikast sonucunda öldürüldü.

Olof Palme, 30 Ocak 1927 tarihinde İsveç’de Stockholm'ün Östermalm semtinde üst sınıf, muhafazakar Lutheran bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Tam adı Sven Olof Joachim Palme’dir. Babası Gunnar Palme bir iş insanı ve annesi Elisabeth von Knieriem idi. Palme'nin babası altı yaşındayken öldü. Hastalıklı bir çocukluk geçiren Olof Palme, eğitimini özel öğretmenlerden aldı. Çocukken bile iki yabancı dil bilgisi kazandı (Almanca ve İngilizce). Lise eğitimini Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket'te tamamladı.

Üniversite sınavını kazandığı yıl 2. Dünya savaşı yüzünden Ocak 1945'te orduya çağrıldı ve 1945-1947 yılları arasında Svea Topçu Alayı'nda zorunlu askerlik yaptı ve 1946 yılında topçu yüzbaşı rütbesine sahip bir yedek subay oldu. Mart 1947'de askerlik görevinden terhis olduktan sonra Stockholm Üniversitesi'ne kaydoldu. Burslu olarak, 1947'den 1948'e kadar ABD’de Ohio'nun merkezinde küçük bir liberal sanat okulu olan Kenyon College'da okudu. Ardından ABD ve Meksika'da otostop yaparak dolaştıktan sonra Stockholm Üniversitesi'nde hukuk okumak için İsveç'e döndü.

Olof Palme, 1949 yılında Sosyal Demokrat Parti'ye katılmış ve parti içinde yükselerek 1969 yılında Tage Erlander'in yerine liderliğe getirilmişti. 14 Ekim 1969 tarihinde öldürüldüğü 28 Şubat 1986 tarihine kadar İsveç Sosyal Demokrat Partisi Başkanı olarak da bulunmuştur.

1957 yılında milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. 1960'ların başında, Uluslararası Yardım Ajansı'nın (NIB) bir üyesi oldu ve gelişmekte olan ülkelere yardım ve eğitim yardımı ile ilgili soruşturmalardan sorumluydu. 1963 yılında Kabine Ofisinde Portföysüz Bakan olarak Bakanlar Kurulu üyesi oldu ve Başbakan Tage Erlander'e yakın siyasi danışman olarak görevini sürdürdü. 1965'te Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı oldu. 1967'de Eğitim Bakanı oldu ve ertesi yıl, hükûmetin üniversite reformu planlarını protesto eden sol görüşlü öğrencilerin sert eleştirilerinin hedefi oldu.

Sosyal Demokrat Parti lideri Tage Erlander 1969'da istifa ettiğinde Olof Palme, Sosyal Demokrat parti kongresi tarafından yeni lider seçildi ve Tage Erlander'in yerine Başbakan olarak geçti..

Olof Palme, İsveç'in 14 Ekim 1969 - 8 Ekim 1976 ve 8 Ekim 1982 - 28 Şubat 1986 tarihler arasında iki dönem başbakan olarak görev yapmıştır.

Olof Palme, başbakanlığı döneminde işçi sendikalarının gücünü daha da artıran, sağlık sistemini ve sosyal yardım düzenini güçlendiren adımlar attı. Kraliyete ait o zamana kadar devam etmiş bazı siyasi yetkileri kaldırdı ve eğitime büyük yatırım yaptı. Onun en önemli reformları arasında okul öncesi eğitim alanında anaokullarının açılması, cinsiyet eşitsizliğine karşı kadınların çalışma hayatına girişini teşvik edici yasalar çıkarması vardır.

Olaf Palme aynı zamanda uluslararası platformlarda da etkili bir politikacıydı. Hem ABD hem de Sovyetler Birliği'ni eleştiriyordu. SSCB'nin 1968'de Çekoslovakya'yı işgalini kınamış, 1972'de Amerikalıların Kuzey Vietnam'a yönelik bombardımanını İkinci Dünya Savaşı'ndaki Nazi kamplarındaki katliamlarla karşılaştırmıştı. Bu yorumları Washington DC ile Stockholm arasındaki ilişkilerin bir süre dondurulmasına sebep olmuştu.

1973 yılında Amerikan New York Times gazetesine verdiği mülakatta yaptığı kıyaslamayla ilgili olarak "Pişman değilim çünkü bu dünyada birilerinin sizi dinlemesi için bağırarak konuşmanız gerekiyor. Bu konuda sessiz kalamam ve susmam konusundaki baskılara boyun eğemem" demişti.

Olof Palme, Irk ayrımcılığı rejimi sürerken Güney Afrika'dan "bilhassa tüyler ürpertici bir rejim" diye söz etmiş ve siyahların siyasi örgütü Afrika Ulusal Kongresi'ne (ANC) mali destek vermişti.

İspanya'da General Francisco Franco liderliğindeki diktatör rejimi "Allah'ın belası katiller" diye nitelemiş ve nükleer silahsızlanma için kampanya yürütmüştü. Olof Palme ayrıca 1980'lerde devam eden İran-Irak Savaşı'nda da bir barış anlaşmasına varılabilmesi için arabuluculuk yapmıştı.

Palme öldürülmeden önce İsveç hükümeti PKK'yı "terör örgütü" olarak gördüğünü açıklamıştı.

Olof Palme bir ateist idi.

Evlilikleri :
1.eşi: Jelena Rennerova (e. 1949–1952)
2.eşi: Lisbeth Palme (e. 1956–1986). Çocuklarının adları Mattias Järvinen Palme (d.1968), Mårten Palme (d.1961), Joakim Palme (d.1958)’dir.

Olof Palme, 28 Şubat 1986'da eşi Lisbet'le gittiği sinema salonundan çıkıp evine yürürken, arkadan yaklaşan bir kişinin yakın mesafeden açtığı ateş sonucu hayatını kaybetmiştir.

Olof Palme, 28 Şubat 1986 tarihinde İsveç, Stockholm’de gerçekleşen bir suikast sonucunda 59 yaşında öldürüldü.

Suikast, aydınlatılamadı ve katillerin kimlikleri belirlenemedi. Palme suikastı dosyasının İsveç Başsavcısı Krister Petersson, basına yaptığı açıklamada, katil zanlısının 2000 yılında ölen Stig Engström olduğunu söyledi. Engström'un cinayeti tek başına işlediği sonucuna vardıklarını belirten Petersson, ölen katil zanlısını sorgulama ihtimalleri kalmadığı için artık dosyayı kapatmak durumunda kaldıklarını belirtti.

Kaynak:Biyografi.info