Andre Marie Ampere
Andre Marie Ampere Biyografisi
Andre Marie Ampere, 20 Ocak 1775 tarihinde Fransa’da Lyon yakınlarında Poleymieux’deki evlerinde bir tüccarın oğlu olarak doğmuştur. Daha küçük yaşlarda matematik ve fiziğe büyük bir ilgi duymaya başlamıştı. Babasının Latince öğrenmesi yönünde ısrarları olmuş ancak bunu reddetmiştir. Kendi çabalarıyla henüz 12 yaşındayken eski kitapları okuyabilmek için kendi kendine Latince öğrenmiştir. Ampère 12 yaşında Leonhard Euler ve Bernoulli’yi, 18 yaşında Joseph-Louis Lagrange’ın Analitik Mekaniğini okudu.
1796 yılından sonra Lyon'da özel matematik, kimya ve dil dersleri verdi. Öklid’in matematik problemlerini çözmesiyle başladığı matematik serüveni, profesörlüğe uzanmıştır. 1801'de bir fizik ve kimya profesörü olarak Bourg'a taşındı. Ancak hasta eşini ve küçük oğlu Jean Jacques Ampère’yi Lyon'da bıraktı. Eşi 1804'te öldü. Aynı yıl içinde Lyon Lyceum’unda ve doğa bilimleri dersleri Profesörü olarak göreve başladı ve 1804 yılında Paris Ecole Polytechnique’de Repetitor (müzakereci) ünvanını aldı ve Collegè de France’da Matematik ve Fizik Profesörü olarak dersler verdi.
1804 yılından itibaren matematik profesörü olarak çalışmaya başladığı Polietnik Okulu’nda uzun yıllar çalışmıştır. 1808 yılında Napolyon Bonapart, Ampère’i yaşamının sonuna kadar tüm Fransa’da seyahat etmesini gerektiren bir göreve, Üniversiteler Genel Müfettişliği’ne atadı. Bu arada Tarih ve Felsefe Fakültesi’nde felsefe dersleri de vermeye devam etti. 1809 yılında Titular Profesör (Ünvanını adı ile birlikte kullanma yetkisi olan Profesör) oldu.
Elektrik ve manyetizma başta olmak üzere bilimin birçok dalında çalışmalarda bulunmuştur. 1814'te enstitü üyeliğine kabul edildi.
Elektrik ile manyetizma arasındaki ilişki ve dolayısıyla elektromanyetizma bilimi (kendi deyişiyle "elektrodinamik" ile çok yakından ilgileniyordu.
Ampere, elektrik akımı ile mıknatıslanma arasındaki ilişkiyi açıklayarak elektromanyetizma adıyla yeni bir bilim dalının temellerini atmıştır. 1820 yılında fizikçi Hans Christian Örsted’in gözlemlerini referans alarak, içinden akım geçen bir iletkenin mıknatıs gibi davrandığını ve bu iletkenin çevresinde manyetik alan oluştuğunu açıkladı. Günümüzde elektrik motorlarından bilgisayarlarda veri kaydı için kullanılan sistemlere kadar birçok alanda bu elektromıknatıslar kullanılmaktadır.
Ampere'in 1826 yılında bulduğu klasik elektromanyetizma yasası, iletken etrafında oluşan manyetik alanın yönünün akımın yönüne bağlı olduğunu açıklamaktadır.
Andre Marie Ampere, elektromanyetizma alanındaki kuramsal çalışmalarını 5 hafta gibi çok kısa bir sürede tamamladı ve buluşlarını uygulamaya da geçirmiştir. Elektrik akımı ölçümünde kullanılan ampermetre ve galvanometrenin mucidi Ampere’dir. Elektrik bilimine yaptığı katkılar nedeniyle, elektrik akımı birimine Ampere’in ismi verilmiştir.
Andre Marie Ampere, 1799 yılında Julie Carron ile evlendi. Eşi 1803 yılında vefat etti. Jean Jacques Ampère (D. 1800) adında bir oğlu vardı. 1807 yılında Ampère ikinci kez evlendi. Ancak evlilik iki yıl sürdü.
Andre Marie Ampere 10 Haziran 1836 tarihinde Fransa’da Marsilya’ya yaptığı bir teftiş seyahati sırasında akciğer hastalığından 61 yaşında ölmüştür. Mezarı 1869 yılında Paris’e getirilerek Montmartre Mezarlığına gömüldü.
Amper kanunlarını şöyle belirleyebiliriz:
1-Aynı yönlü ve paralel gidişli elektrik akımları birbirlerini çekerler.
2-Ters yönlü ve paralel elektrik akımları birbirlerini iterler.
3-Aynı yönlü iki çapraz akım birbirlerini çekerler.
4-Ters yönlü iki çapraz akım birbirlerini iterler.
Kaynak:Biyografi.info
Andre Marie Ampere için yapılan aramalar
Andre Marie Ampere, Andre Marie Ampere biyografi, Andre Marie Ampere hayatı, Andre Marie Ampere özgeçmişi, Andre Marie Ampere hakkında, Andre Marie Ampere doğum yeri, Andre Marie Ampere fotoğraf, Andre Marie Ampere video, Andre Marie Ampere resim, Andre Marie Ampere kimdir?, Andre Marie Ampere kaç yaşında?, Andre Marie Ampere nereli, Andre Marie Ampere memleketi
- Pavel Durov 15 Kasım
- Aleksandr Lukaşenko 14 Kasım
- Cihat Aral 11 Kasım
- Şimal 10 Kasım
- Edi Rama 09 Kasım
- Ayşe Egesoy 08 Kasım
- Victor Osimhen 07 Kasım
- Emre Kocadağ 180
- Çağrı Doğanay 151
- Ali Rıza Bozkurt 120
- Kaya Çilingiroğlu 105
- Recep Tayyip Erdoğan 68
- Barış Baran 62
- Gülben Ergen 62
- Feridun Kunak 52
- Meltem Cumbul 52
- Demet Akalın 50
- Tuğba Ekinci 49
- Petek Dinçöz 48
- Türkan Şoray 46
- Seren Serengil 45
- Nihat Doğan 41
- Feridun Kunak 52
- Ali Rıza Bozkurt 120
- Emre Kocadağ 180
- Çağrı Doğanay 151
- Kaya Çilingiroğlu 105
- Gülben Ergen 62
- Barış Baran 62
- Recep Tayyip Erdoğan 68
- Meltem Cumbul 52