Erich von Manstein

Erich von Manstein, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın silahlı kuvvetleri olan Wehrmacht'ın Alman komutanıydı. Mareşal rütbesine ulaştı.

Erich von Manstein, 24 Kasım 1887 tarihinde Berlin'de Prusyalı bir aristokrat olan Topçu General Eduard von Lewinski'nin onuncu çocuğu Fritz Erich von Lewinski olarak doğmuştur. Erich von Manstein’ın Küçük teyzesi, Tümgeneral Georg von Manstein ile evliydi ve çocukları olmuyordu. Bu nedenle, doğacak çocuğun teyzesine evlatlık verilmesine karar verildi. Böylece küçük Erich, hayata bir Manstein olarak başlamış oldu.

Erich von Manstein'ın her iki babası da Prusya generali olduğu gibi, büyük babalarından ikisi ve dayısı da Prusya generaliydiler ve müstakbel Almanya Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg ile de akrabalığı vardı. Böylece Prusya ordusundaki kariyeri daha doğuştan kesinleşmişti. 1907 yılında Teğmen olmuş ve 1913 yılında Harp Akademisine girmiştir.

Birinci Dünya Savaşı'nda Almanya'nın hem Batı Cephesinde (Belçika/Fransa; 1916: Verdun, 1917/18: Champagne) hem de Doğu Cephesinde (1915: Kuzey Polonya, 1915/16: Sırbistan, 1917: Estonya) savaştı. Kasım 1914'te Polonya'da ağır şekilde yaralandı ve 1915'te göreve yüzbaşılığa terfi etmiş bir kurmay olarak döndü ve savaş sonuna kadar kurmay olarak kaldı. 1918'de Breslau'daki Cephe Savunma Kuvvetindeki kurmaylık pozisyonu için gönüllü oldu ve 1919'a kadar bu görevde kaldı.

Erich von Manstein, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra orduda kaldı ve 1919 yılında Versay Antlaşması ile 100.000 askerle sınırlandırılan Weimar Cumhuriyeti'nin kara kuvvetlerinin (Reichsheer) yapılandırılmasında görev aldı. 1920 yılında Bölük komutanlığına, 1922 yılında Tabur komutanlığına atandı. 1927 yılında Binbaşılığa terfi ederek Genelkurmay'a katıldı ve diğer ülkelerin ordularını incelemek üzere gezilere katıldı. Nazi Partisi 1933 yılında iktidara gelerek Weimar dönemine son verdi. Amaçlarından biri de Versay Antlaşması'nı yok sayarak geniş çaplı bir silahlanma başlatmak ve ordunun genişletilmesiydi.

Erich von Manstein, 1 Temmuz 1935 tarihinde Alman Yüksek Komutasının bir parçası olarak Genelkurmay Harekât Dairesi Başkanlığına getirildi. Bu dönemde, Sturmgeschützlerin (kısaca: StuG; kundağı motorlu top) geliştirilmesini önerdi. Bu silahlar, saldırı sırasında piyadeye ağır ateş desteği sağlayarak tank birliklerini bu lüzumsuz işten kurtaracaktı. Bu fikrin ürünü olan StuG serisi İkinci Dünya Savaşı'nda Almanya'nın en başarılı ve uygun maliyetli silahı oldu.

1 Ekim 1936 tarihinde terfi ederek Genelkurmay Başkanı General Ludwig Beck'in altında Genelkurmay Başkan Vekili (Oberquartermeister I) oldu. Ordu üzerinde giderek artan Nazi etkisine karşı geldi. Yeni oluşturulan Wehrmacht Yüksek Komutasında kara kuvvetlerinin, diğer kuvvetlerin üstünde olmasını da savundukları için Hava Kuvvetleri (Luftwaffe) Komutanı Hermann Göring ile karşı karşıya geldiler.

Kısmen bu çatışmalar nedeniyle kısmen de Nazi Partisi'ne üye olmadığı için Adolf Hitler tarafından uyumsuz ilan edildi ve Berlin'deki komuta karargahından uzaklaştırılarak Liegnitz, Silezya'daki 18. Piyade Tümeni komutanlığına atandı.

18 Ağustos 1939 tarihinde Polonya'nın işgaline hazırlık aşamasında Gerd von Rundstedt'in Güney Ordu Grubu'na, Kurmay Başkanı olarak atandı. 27 Eylül 1939 tarihinde Polonya'nın teslim olmasından sonra Fransa ve Benelüks ülkelerine karşı görevlendirildi. Manstein, Batı Almanya'daki Rundstedt'in komutasındaki Ordu Grubu A'nın Kurmay Başkanlığına getirildi.

Von Manstein'ın, Fransa'nın işgali için düşündüğü plan daha sonra Sichelschnitt (Orak Darbesi) olarak kabul edildi. İşgal, olağanüstü bir başarıydı ve Manstein planından ötürü Şövalye Haçı aldı ve generalliğe terfi etti. Daha sonra Doğu Cephesi'nde Kırım'daki ve Leningrad'daki birlikleri komuta etti ve sonunda Güney Ordular Grubu'nun komutanlığına atandı.

Erich von Manstein, Şubat 1941'de 56. Tank Kolordusu komutanlığına atandı. Eylül 1941'de Alman 11. Ordusu Komutanlığına atandı ve Kırım'ı fethetme görevi verildi. Kızıl Ordu Sivastopol'u savundu ve bu önemli Karadeniz limanı Haziran 1942'ye kadar alınamadı.

Erich von Manstein, Nazi Partisi üyesi olmadığı halde II. Dünya Savaşı sırasında 1 Temmuz 1942 tarihinde mareşalliğe yükseldi ve Leningrad cephesine gönderildi ve Kuzey Işıkları Operasyonunu yönetmekle görevlendirildi.

21 Kasım 1942 tarihinde Stalingrad'da Kızıl Ordu tarafından kuşatılmış olan 6. Ordu'suyla temas sağlayabilmek için oluşturulan Don Ordular Grubu'nun komutanı olarak Kızıl Ordu kuşatmasına taarruz etmiştir. Kızıl Ordu'nun birkaç savunma hattını yarmış ancak, giderek sertleşen direniş karşısında taarruzu durdurmak zorunda kalmıştır. Devamında taarruza geçen Kızıl Ordu birliklerinin saldırısını durdurduğu gibi kendi karşı atağıyla Harkov'u ele geçirdi. (Üçüncü Harkov Muharebesi)

Erich von Manstein, sadece en iyi stratejist değildi, aynı zamanda iyi bir politik zekaya da sahipti. Böyle bir lokma Adolf Hitler'in kolay yutabileceği cinsten bir şey değildi. Her ne kadar Adolf Hitler'in Başkomutan olarak otoritesine itiraz etmese de birçok defalar diğer generallerin önünde Adolf Hitler'e karşı geliyor, hatta bazen Hitler'in önerdiği şeyin saçmalık olduğunu söyleyecek kadar ileri gidebiliyordu.

Erich von Manstein, sonunda, strateji konusunda Adolf Hitler'le düştüğü farklılıklar nedeniyle Mart 1944 ayında görevden alındı. Yine de, Şövalyelik Haçı'na Kılıçlar eklenerek onurlandırıldı. Bu, Almanya'nın en yüksek ikinci şeref madalyasıydı.

Azledilmesinin ardından Manstein, Breslau'daki bir göz kliniğine yattı. Sağ gözündeki kataraktın kaldırılması için Liegnitz'deki evinde ve de Dresden yakınlarında iyileşmesini tamamladıktan sonra emekliye ayrıldı.

Bir enfeksiyon geçirmiş ve bir süre sonra görme yetisini kaybetme tehlikesi vardı. 1944 Temmuzundaki Adolf Hitler'e suikast girişimine katılmadı.

Adolf Hitler'in onu yeni bir göreve atamaması kesin olunca, Ekim 1944 yılında Doğu Pomeranya'da bir arazi satın aldı. Sovyet kuvvetleri bölgeyi istila edince orayı terk etmek zorunda kaldı. Liegnitz'deki evini 22 Ocak 1945 tarihinde tahliye ederek ailesi ile beraber Berlin'deki arkadaşlarının evine geçici olarak sığındı. Ailesini Batı Almanya'ya götürdü. Manstein, sağ gözünde daha fazla komplikasyonlar yaşamaya başladı. 23 Ağustos 1945 tarihinde İngilizlere teslim oldu ve Heiligenhafen'de bir hastanede tedavi edildi. 26 Ağustos'ta Lüneburg'daki esir kampına transfer edildi.

Savaş sonrasında, Ekim 1945'te Nürnberg'e götürüldü. 1946 yılında Nürnberg Mahkemelerinde savaş suçları işlemek suçundan 18 yıl hapse mahkûm edildiyse de sağlık nedenleriyle 1953 yılında serbest bırakıldı. Daha sonra, Batı Alman hükûmetine askeri danışman olarak yardımcı oldu ve Federal Ordu'nun (Bundeswehr) şekillendirilmesinde görev aldı.

Erich von Manstein 1920 yılında Jutta Sibylle von Loesch ile evlendi. Eşi 1966 yılında öldü. Gero Erich Sylvester Von Manstein (d.1922-ö.1942) adında oğlu vardı.

Erich von Manstein, anıları 1955'te Almanca olarak, 1958'de ise İngilizceye çevrilerek "Kayıp Zaferler" (Lost Victories) adıyla yayınlandı. Kitabında, eğer savaş stratejisini Adolf Hitler değil de generaller belirleseydi doğu cephesindeki savaşın kazanılacağını iddia etmiştir. Kitabında, Adolf Hitler ve onun liderlik tarzını eleştirmiş ve çok beğenilmiştir.

Erich von Manstein, 9 Haziran 1973 tarihinde Irschenhausen, Icking, Almanya’da 86 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info