Hürrem Sultan

Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi ve II. Selim’in annesi olan, Osmanlı Hanedanı’nın en güçlü kadınlarından birisi olan gösterilen Lehistan asıllı Sultan. Bir Osmanlı Pahişahı ile nikah yoluyla evlenmiş ilk kadın olan Hürrem Sultan’ın asıl adı Alexandra Lisowska’dır.
Hürrem Sultan, 1500 (bir rivayete göre de 1506) yılında, Lehistan’a bağlı olan Rutenya’da dünyaya geldi. Doğum adı Alexandra Lisowska’ydı. 15 yaşlarındayken Tatar akıncılar tarafından kaçırılarak önce Kırım Hanı’nın himayesine giren Hürrem Sultan, daha sonra ise Osmanlı Sarayı’na getirildi. Burada kendisine verilen Hürrem adı, Farsça Khurram kelimesinden gelmekteydi; bu kelime neşeli olan kişi anlamına geliyordu.

Osmanlı Sarayı’nda kısa sürede güzelliği ve zekası ile sivrilerek padişahın gözdeleri arasına girmeyi başarak Hürrem, sarayın ileri gelenleri tarafından tutulan bir insan haline geldi; bir yandan da Osmanlı örf ve adetleri, güzel sanatlar konularında özel bir eğitim alıyordu. Saray hiyerarşisindeki önlenemez yükselişi, Padişahın gözde cariyesi Mahidevran (Gülbahar) Sultan’ın tepkisini çekti. Mahidevran ile Hürrem arasında gerçekleşen bir kavganın sonucunda Hürrem Sultan’ın kötü bir şekilde dövülmesi, Sultan Süleyman’ın gazabının Mahidevran Sultan’a yönelmesine yol açtı ve Şehzade Mustafa ile annesi Mahidevran Sultan, padişah tarafından Manisa’ya sürgüne gönderildi.

En büyük rakibinin sürgüne yollanması, Hürrem’in otoritesinin daha da artmasına yol açtı. Kanuni’den sonra tahta çıkmasına kesin gözüyle bakılan Mustafa’nın, Kanuni tarafından Yeniçerilerle birlik olup kendisine karşı bir darbe planladığı düşünülerek öldürülmesi üzerine, Mahidevran Sultan, Bursa’ya kapandı ve Kanuni ile Hürrem’in birlikteliği daha ileri bir boyut kazandı. Kanuni Sultan Süleyman, Hürrem’i köleliktan azat etti ve kendisiyle nikah kıyarak resmen evlendi. Bu birliktelikten Kanuni’ye altı çocuk veren Hürrem Sultan, zamanla artan otoritesini sarayın iç işleri kadar dış işlerini de etkilemek için kullanmaya başladı. Bu dönemde Ruslar ileLehler’le iyi ilişkiler içerisine giren Kanuni, Hürrem’in de desteklemesiyle İran üzerindeki baskılarını arttırarak savaş politikasını doğudan yana kullandı. Bir yandan da hayır işleri için büyük bir çaba harcayan Hürrem Sultan, Osmanlı ve Türkiye’nin kesintisiz hizmet vermekte olan en eski hastanesi olan Haseki Külliyesi ve Ayasofya Camii’nde kurulan ve karnı aç olan herkesin yemek yemesi için açık olan dev bir mutfak gibi pek çok sosyal hizmete imzasını attı.

Hürrem Sultan, 18 Nisan 1558 yılında hayata gözerini yumdu ve Selimiye Camisi’nde kendisi için yapılan külliyeye gömüldü. Kanuni Sultan Süleyman’ın vefatının ardından Hürrem Sultan’ın büyük oğlu II. Selim tahta geçti ve uzun yıllardır Bursa’da sürgünde yaşayan Mihrimah Sultan’a bir maaş ve rahmetli üvey abisi Mustafa’ya da bir türbe yaptırarak onlara olan saygısını gösterdi.

Hürrem Sultan, Avrulpa ve Türkiye’de pek çok sanat çalışmasına kaynaklık etti. Müzikten baleye, resimden sinema filmlerine kadar pek çok alanda hakkında eserler yapılan, pek çok roman ve tarihi araştırmaya kaynaklık eden Hürrem Sultan, son olarak Show TV’de yayınlanan Muhteşem Yüzyıl adlı diziye konu oldu.

Kaynak:Biyografi.info