Saint Simon

Fransız sosyalizminin kurucusudur.

Saint Simon, 17 Ekim 1760 tarihinde Paris, Fransa’da aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Tam adı Claude Henri de Saint Simon’dur. Saint Simon’un büyük amcası XIV. Louis sarayının tarihsel anılar yazarıdır. İhtilalci bir eğitim görür ve genç yaşta inançsızlığın etkisine girdi. Geleneklere meydan okudu. Babası bu duruma karşı onu manastıra kapattı. Halasının yardımıyla oradan kurtuldu ve önce teğmen daha sonra yüzbaşı oldu. Amerika’ya gitti, burada 4 yıl kaldı. 1789 yılında seçim kurulu başkanı oldu.

Fransız devrimi sırasında düşünceleri sayesinde giyotinden kurtulmuş, sahip olduğu unvanlardan vazgeçtiği halde devrimden sonra Fransa’da dokuz ay hapsedilmiştir. 1804’te sağlığı bozulana dek refah içinde olsa da, geri kalan yaşamını neredeyse yoksulluk içinde geçirmiştir.

Saint Simon, her ne kadar ders kitaplarında pek fazla bahsi geçmese de esasen sosyoloji biliminin temellerini atan; pozitivizm terimini ilk kez kullanan filozoftur.

Saint Simon, kendini büyük işler başarmak için yaratılmış olarak görmekte ancak önce hangi alandan başlayacağına karar verememiştir. Önce subay olmuş ve Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda kısa zamanda albaylığa yükselmiştir. Sonra Nikaragua'da Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus'u birleştirecek bir proje üzerinde çalışmış, daha sonra İspanya'da Madrid'i denizle birleştirecek bir kanal projesi üzerinde çalışmıştır.

Pozitif bilim çağının artık başladığını öne sürerek; yeni toplumu sosyologlar ve endüstri (sanayiciler) yönetmeli, çünkü bu gruptan birisi toplumu değiştiriyor diğeri ise toplumu bir arada tutuyor. Düşünceleri Fransız Devrimine de fikir babalığı yapmıştır. Bu nedenle Fransız Sosyalizminin kurucusu kabul edilir. Endüstri toplumlarında ahlakî bir boşluk olduğunu ve bunun yeni bir dinle aşılabileceğini savunur. 1828 yılında Saint Simoncular dinsel bir mezhep gibi örgütlenmişler ve dinsel törenler düzenlemiştir.

Fransız İhtilali ortaya çıkınca sahip olduğu ünvanlarından vazgeçmiş olduğunu bildirmesine rağmen tutuklanarak dokuz ay hapis yatmıştır. Parasını çağının en ünlü bilim adamı düşünürlerini çevresinde toplamak ve gösterişli bir yaşam sürmek için harcamıştır. Çok geçmeden parası tükenip yoksullaşınca bir müddet kendi yanında çalışanların yardımı daha sonra da arkadaşlarının yardımı ile geçinmiştir.

1802 tarihinden itibaren düşüncelerini yazıp yayımlamaya başlamıştır. Bu dönemlerde Auguste Comte da yazmanlarından biri olarak kendisi ile beraber çalışmıştır. Auguste Comte’nin hocasıdır. Comte; Saint Simon’dan edindiği bilgileri kendi fikirleriymiş gibi sunmuş ve Sosyolojinin kurucusu ünvanına mazhar olmuştur.

Saint Simon, toplumsal evrimi, sınıf mücadelesinin bu toplumsal evrimin itici gücü olduğunu ve sınıf farklarının da özel mülkiyetten doğduğunu açıklayarak da Karl Marx’ın fikirlerinin oluşmasına zemin hazırlamıştır.

Emile Durkheim’e göre Saint Simon hem sosyolojinin hem de sosyalizmin kurucusudur.

Pozitif bilimlerin tüm dalları ile ilgilenen düşünür bu bilimlerin ancak pozitif bir sosyal ilimin yaratılması ile tamamlanacağına inanmış, bu ilime ise sosyal fizik adını vermiştir. Simon'a göre fizik bilimi fiziki olayları önceden görmeyi, onları kontrol altına almayı mümkün kıldığı gibi sosyal fizik de sosyal olayları önceden görmeyi onları kontrol altına almayı ve şekillendirmeyi mümkün kılacaktır.

Saint Simon, aydınlanma düşünürlerinin düşüncelerinin yeni bir şekilde sentezlemiş, Francis Bacon’ın, Ansiklopedi (Encyclopédie) yazarlarının ve iskoç politik ekonomi düşüncesinin bir sentezini yapmıştır. Saint Simon, endüstrileşme ile birlikte toplumda hızlı bir değişimin yaşandığını fark eden, bu noktaya dikkat çeken ve “endüstri (sanayi) toplumu” kavramını ilk kez kullanan düşünürdür. Geleceğin toplumunun endüstri toplumu olacağını düşünen Saint Simon, endüstrileşme sürecini kontrol altına almak için bilimsel politikalar geliştirmeye çalışmış ve endüstri toplumunun toplumsal örgütlenmesi hakkında çeşitli çalışmalar yapmıştır.

Saint Simon, devrim sonrası Fransız toplumunda yapıcı bir reforma gidilmesi gerektiğini, bu reformla birlikte dine ve askeri düzene değil, bilime ve endüstriye dayanan bir toplum inşa edilmesi gerektiğini savunmuştur.

Bilimsel yöntemi ve bu yöntemin felsefeyi de içine alacak şekilde genişlemesini ifade etmek için Pozitivizm terimini ilk kez kullanan da Saint Simon’dur.

Saint Simon’a göre toplumlar, her biri farklı bilgi biçimlerine dayanan üç aşama olan teolojik, metafizik ve pozitif aşamalardan geçerler. Bu aşamalara bağlı olarak Avrupa uygarlığı çok tanrılı uygarlıktan tek tanrılığa ve feodalizme, daha sonra da endüstri toplumuna doğru bir değişim geçirmiştir. Saint Simon’dan önce de çeşitli düşünürler toplumun belirli aşamalardan geçerek geliştiğini belirtmiştir, Simon’un özgün yönü, bu gelişmenin ekonomik yönünü vurgulaması ve her aşamaya özgü, yapıcı bir reforma gidilerek bilime ve endüstriye dayanan bir toplum inşa edilmesi gerektiğini savunmuştur.

Saint Simon, üreten ve üretmeyen sınıları birbirinden ayırmış, üretimde bulunmayan sınıfı “aylaklar” olarak nitelemiştir.

Simon'a göre devletin asıl görevi toplum için faydalı işlerin engellenmemesini sağlamak, toplumun istekleri doğrultusunda karar alınmasına imkan tanımak, çalışanlarını değerini bilmek tarzında olmalıdır. O zaman üretici işinin karşılığını sadece tüketicilerle olan bağlantısı ile halledebilecek, böyle olunca da sınıflar arası mücadele ve hükmetme arzusu son bulacaktır. Simon'un görüşleri İngiliz Liberalizmini, Rus Sosyalizmini ve İtalyan Nasyonalizmini etkilemiştir.

Saint Simon zamanında anlaşılmayan ama daha sonra düşünceleri üzerine yapılan çalışmalarla kendini ispat ettirmiş biridir. Onun söyledikleri ve düşündükleri ondan sonra gelen birçok Sosyologu etkilemiş ve sosyologlara yön göstermiştir. Özellikle sosyolojiyi bilmek isteyenler için tarihi iyi bilinmesi gerektiğini vurgulamıştır. Çünkü ona göre ‘’sosyolojinin atölyesi tarihtir.’’

Saint Simon, 1801 yılında evlendi.

Saint Simon, 19 Mayıs 1825 tarihinde Paris, Fransa’da 65 yaşında ölmüştür.

Eserleri:
De la Réorganisation de la Société européenne (Avrupa Topluluğunun Yeniden Örgütlenmesi Üzerine)
Du Système industriel (Sanayi Sistemine Dair)
Catéschisme des Industriels (Sanayicilerin İlmihali)
Meritokrasi
Bir Cenevrelinin Çağdaşlarına Mektupları – 1803
XLX. yy’ın Bilimsel Çalışmalanna Giriş – 1807
Yeni Bir Ansiklopedi Taslağı – 1810
İnsan Bilimi Üstüne İnceleme – 1813
Sanayi Sistemi Üstüne – 1823
Sanayicilerin Kutsal Kitabı – 1824
Yeni Hristiyanlık – 1825
Avrupa Toplumunun Yeniden Düzenlenişi Üstüne – 1814 (Augustin Thierry ile birlikte)
Endüstri kapitalizmin ilk dönemlerinin meseleleri üzerine çıkarttığı dergi – 1816-1817


Kaynak:Biyografi.info